Jovan Rogerije
Jovan Rogerije Dalasen (na srednjogrъcki: Ιωαννης Ρογεριος Δαλασσηνος) je vizantijski aristokrata italo-normanskog porekla – cezar, zet cara Jovana II Komnina. Organizovao 1143 g. zaveru, da dođe na vlast, zavera je otkrivena a on proteran iz Carigrada.[1][2]
| Jovan Rogerije | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 11. vek |
| Datum smrti | 12. vek |
| Porodica | |
| Supružnik | Marija Komnina |
Biografija uredi
Jovan Rogerije Dalasen je bio sin normanskog plaćenika Rodžera, sina Dagoberta, koji je tokom vizantijsko - normanskih ratova stupio u službu cara Aleksija I Komnina. Jovanov otac je verovatno stigao u Carigrad kao deo pratnje svog brata Raula Vučje kože, za koga se u "Aleksijadi" kaže da ga je Robert Gviskar, vojvoda od Apulije, poslao za ambasadora u Carigrad 1080. godine, u znak protesta protiv poništenja veridbe između Konstantina Duke Porfirogenita i kneževe kćeri Olimpije (u izvorima nazvane Elena). Po svemu sudeći, dvojica braće se nisu vratila u Italiju, već su ostala u carskoj prestonici, gde je Jovanov stric Rogerije osnovao aristokratsku vizantijsku porodicu Raula, koja je igrala važnu ulogu u političkom životu carstva u 13. i 14. veku.
Majka Jovana Rogerija Dalasena bila je nepoznata Vizantijka iz ugledne aristokratske porodice Dalasen,[1] koja je verovatno bila u srodstvu sa majkom cara Aleksija I – Anom Dalasen. Prestiž rimske porodice njegove majke i srodstvo sa carem Aleksijem I Komninom uslovili su da Jovan Rogerije koristi prvenstveno majčino prezime, o čemu svedoči pronađeni njegov pečat.
Jovanove rodbinske veze sa Komnenima odredile su njegov izbor za muža najstarije od kćeri cara Jovana II Komnina – Marije Porfirogenite, kojom se oženio oko 1125 – 1130.[1][3] Ovom prilikom Jovan je od cara odlikovan i prestižnom dvorskom titulom cezara.
O životu Jovana Rogerija do 1143. godine ne zna se gotovo ništa. Njegovo ime je počelo je da se pominje u vreme smrti cara Jovana II Komnina, nakon čije smrti je Jovan Rogerije pokušao da silom preuzme vlast od Manojla I Komnina. U svojoj avanturi, carev zet je uživao podršku dela dvorske elite i Normana u prestonici, među kojima se posebno istakao prognani princ Kapue - Robert II.[1][2] Odana svom bratu, Jovanova žena je izdala zaveru, nakon čega je Jovan uhapšen i prognan iz Carigrada.[1]
U vreme smrti svoje žene Marije, negde oko 1146–1147, Jovan Rogerije je pomilovan od cara i vraćen na svoj raniji položaj.[1] Tako se u februaru 1147. njegovo ime pominje među učesnicima sinoda u palati Vlaherna. Godine 1152. Jovan je već bio guverner Strumice,[4] a prethodne godine ga je car poslao u Antiohiju da traži ruku antiohijske princeze Konstance, udovice Remona od Poatjea. Uprkos svojoj prestižnoj tituli i normanskom poreklu, Jovan nije uspeo da ugodi princezi, koja ga je smatrala prestarim i izabrala Rejnalda od Šatijona za svog muža.[1]
Jovan Rogerije se vratio u Carigrad, stupio u manastir i završio svoj život kao monah.[1]
Jovan Rogerije Dalasen i Marija Komnin imali su četvoro dece:
- Andronik Komnin;
- Aleksije Komnin;
- Ana Komnin udala se za generala Aleksija Petralifa;
- Teodora Komnin, udala se za Jovana Kontostefana, brata mega duksa Andronika Kontostefana.
Reference uredi
Literatura uredi
- Koli, Čarls (14. februar 2011). Poglavlje 29. Ralis [Raul]. Vizantija, Plemstvo. – Srednjevekovne zemlje: Vizantija 395 – 1057. Fondacija za srednjovekovnu genealogiju, pristupljeno 3. februara 2012.
- Kazhdan, Alexander, ur. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Magdalino, Paul (2002) [1993]. The Empire of Manuel I Komnenos, 1143–1180. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-52653-1.
- Cheynet, Jean-Claude; Vannier, Jean-François (1986). „Les Dalassènoi”. Études prosopographiques. str. 75—115. ISBN 9782859441104. doi:10.4000/books.psorbonne.1934.
