Džudi Denč
Dama Džudi Denč (engl. Judi Dench; 9. decembar 1934) jedna je od najboljih i najpoštovanijih engleskih filmskih i pozorišnih glumica svih vremena. Karijeru je počela 1957. godine, ulogama u predstavama pozorišta „Old Vik“ (Old Vic), a nastavila u „Nacionalnom teatru“ i „Kraljevskom Šekspirovom pozorištu“.[1] Tumačila je brojne Šekspirove likove, poput Ofelije, Julije i Ledi Magbet. Devedesetih godina 20. veka, postala je popularna zahvaljujući serijama „A Fine Romance“ i Dok vreme prolazi.
Najpoznatija je po ulozi „Em“ u serijalu o Džejmsu Bondu, ali i po filmovima Soba sa pogledom, Gospođa Braun, Čokolada, Dame u lavandi, Ajris, Gospođa Henderson predstavlja i Beleške o skandalu. Za ulogu kraljice Elizabete I u filmu Zaljubljeni Šekspir dobila je jedinog u karijeri Oskara za najbolju sporednu glumicu. Pored toga, zahvaljujući rekordnih dvadeset pet nominacija za Nagradu BAFTA, smatra se najboljom britanskom i jednom od najboljih svetskih glumica svih vremena.[2]
Džudi Denč je proglašena za Damu Ujedinjenog Kraljevstva, Viteza Reda časti, a izabrana je i za člana Britanskog kraljevskog Društva za unapređenje umetnosti.
Filmografija uredi
| Godina | Naziv | Uloga | Nagrade |
|---|---|---|---|
| 1964 | Treća tajna | gospođica Hamphrajs (Miss Humphries) |
|
| 1965 | Četiri ujutro | Supruga (Wife) |
Nagrada BAFTA za najviše obećavajuću glumicu |
| 1965 | Čas terora | Sali (Sally) |
|
| 1965 | On koji jaše tigra | Džoen (Joanne) |
|
| 1968 | San letnje noći | Titanija (Titania) |
|
| 1973 | Luter | Ketrin (Katherine) |
|
| 1974 | Dead Cert | Lora Dejvidson (Laura Davidson) |
|
| 1985 | Veterbi | Marša (Marcia) |
nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi |
| 1985 | Soba sa pogledom | Elenor (Eleanor) |
Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi |
| 1987 | Čering Kros Roud 84 | Nora Doel (Nora Doel) |
nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi |
| 1988 | Šaka prašine | gospođa Biver (Mrs. Beaver) |
Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi |
| 1989 | Henri Peti | gospodarica „Na brzinu“ (Mistress Quickly) |
|
| 1995 | Džek i Sara | Margaret (Margaret) |
|
| 1995 | Zlatno oko | Em (М) |
|
| 1996 | Hamlet | Hekaba (Hecuba) |
|
| 1997 | Gospođa Braun | Kraljica Viktorija (Queen Victoria) |
Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (drama) Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi Škotska nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi nominovana - Oskar za najbolju glavnu glumicu nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju glavnu glumicu |
| 1997 | Sutra ne umire nikad | Em (М) |
|
| 1998 | Zaljubljeni Šekspir | Kraljica Elizabeta I (Queen Elizabeth I) |
Oskar za najbolju sporednu glumicu Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi nominovana - Zlatni globus za najbolju sporednu glumicu nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju sporednu glumicu |
| 1999 | Čaj sa Musolinijem | Arabela (Arabella) |
|
| 1999 | Svet nije dovoljan | Em (М) |
|
| 2000 | Čokolada | Arman Vuazan (Armande Voizin) |
Nagrada Udruženja glumaca za najbolju sporednu glumicu nominovana - Oskar za najbolju sporednu glumicu nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi nominovana - Zlatni globus za najbolju sporednu glumicu |
| 2001 | Ajris | Ajris Merdok (Iris Murdoch) |
Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi nominovana - Oskar za najbolju glavnu glumicu nominovana - Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (drama) nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju glavnu glumicu |
| 2001 | Luka ljubavi | Agnis Hem (Agnis Hamm) |
nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju sporednu glumicu |
| 2002 | Važno je zvati se Ernest | gospođa Breknel (Lady Bracknell) |
|
| 2002 | Umri drugi dan | Em (М) |
|
| 2004 | Dom na poljani | gospođa Kalovej (Mrs. Caloway) |
(glas) |
| 2004 | Ridikove hronike | Ereon (Aereon) |
|
| 2004 | Dame u lavandi | Ursula Vidington (Ursula Widdington) |
|
| 2005 | Gordost i predrasuda | gospođa Ketrin (Lady Catherine) |
|
| 2005 | Gospođa Henderson predstavlja | Lora Henderson (Laura Henderson) |
nominovana - Oskar za najbolju glavnu glumicu nominovana - Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (drama) nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju glavnu glumicu nominovana - Nagrada filmske kritike za najbolju glavnu glumicu |
| 2006 | Kazino Rojal | Em (М) |
|
| 2006 | Beleške o skandalu | Barbara (Barbara) |
nominovana - Oskar za najbolju glavnu glumicu nominovana - Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (drama) nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju glavnu glumicu nominovana - Nagrada filmske kritike za najbolju glavnu glumicu |
| 2008 | Zrno utehe | Em (М) |
|
| 2009 | Bes | Mona Karvel (Mona Carvell) |
|
| 2009 | Devet | Lilijan Le Flor (Liliane La Fleur) |
|
| 2011 | Džejn Ejr | gospođa Ferfaks (Mrs. Fairfax) |
|
| 2011 | Pirati sa Kariba: Na čudnijim plimama | Plemkinja (Noblewoman) |
|
| 2011 | Moja nedelja sa Merilin | Sibil Torndajk (Sybil Thorndike) |
|
| 2011 | Edgar Huver | Eni Huver (Annie Hoover) |
|
| 2012 | The Best Exotic Marigold Hotel | Ivlin Grinslejd (Evelyn Greenslade) |
nominovana Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (komedija) |
| 2012 | Skajfol | Em (М) |
|
| 2013 | Filomina | Filomena Li (Philomena Lee) |
nominovana - Oskar za najbolju glavnu glumicu nominovana - Zlatni globus za najbolju glavnu glumicu (drama) nominovana - Nagrada Udruženja glumaca za najbolju glavnu glumicu nominovana - Nagrada Udruženja filmskih kritičara za najbolju glumicu u glavnoj ulozi nominovana - Nagrada BAFTA za najbolju glumicu u glavnoj ulozi |
| 2015 | Spektra | Em (М) |
|
| 2017 | Ubistvo u Orijent ekspresu | princeza Dragomiruf (Princess Dragomiroff) |
|
| 2019 | Mačke | Old Deuteronomej (Old Deuteronomy) |
|
| 2020 | Artemis Faul | komandantkinja Džulijus Rut (Commander Julius Root) |
|
| 2021 | Belfast | Baka (Granny) |
nominovana - Oskar za najbolju glumicu u sporednoj ulozi nominovana - Britanska nezavisna filmska nagrada za najbolju glumicu u sporednoj ulozi |
Reference uredi
- ^ „Judi Dench | Biography, Movies, Plays, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Judi Dench - Awards”. Pristupljeno 19. 06. 2011.
Dodatna literatura uredi
- Billington, Michael (1993). One Night Stands: A critic's view of British theatre from 1971–1991. London: Nick Hern Books. ISBN 1-85459-185-1.
- Dench, Judi (2010). And Furthermore. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-85967-3.
- Dench, Judi (2014). Behind the Scenes. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-1-250-07111-8.
- Herbert, Ian; Baxter, Christine; Finlay, Robert E. (1981). Who's Who in the Theatre
(17th izd.). Detroit: Gale. ISBN 0-273-01717-9. - Miller, John, ur. (2004). Darling Judi: A Celebration of Judi Dench. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-84791-0.
- Trowbridge, Simon (2010). The Company: A Biographical Dictionary of the Royal Shakespeare Company. Oxford: Editions Albert Creed. ISBN 978-0-9559830-2-3.
Spoljašnje veze uredi
- Džudi Denč na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Rezervišite mi Oskara, molim („Politika“, 3. septembar 2013)
