Adjuvantni analgetici
Adjuvantni analgetici ili koanalgetici su raznorodne grupe lekova čija primarna indikacija nije lečenje bola, ali koji deluju analgetički u nekim bolnim stanjima ( glavobolja, neuropatski, kancerski, i hronični mišićno-skeletni bol).[1]
Podela uredi
U lečenju neuropatskog bola samostalno ili u kombinaciji sa drugim lekovima,[2] koristi se veliki broj adjuvantnih analgetika u koje spadaju, lekovi prve i druge linije za lečenje neuropatskog i drugih vrsta bola.
Lekovi prve linije uredi
- Antikonvulzivni lekovi
Gabapentin, pregabalin, karbamazepin, okskarbazepin, klonazepam su grupa najčešće prmenjenih antikonvulziva
- Antidepresivni lekovi
U antidepresive spadaju triciklični antidepresivi — amitriptilin koji se daje u dozi od 25 mg;
- Analgetici za lokalnu primenu
U analgetika za za lokalnu primenu ili lokalnu anesteziju spadaju — lidokain i kapsaicin
Lekovi druge i treće linije uredi
- Anksiolitici
Među anksioliticima najzastupljeniji su benzodiazepin – u terapiji agitiranih stanja, nesanice i nervoze,
- Kortikosteroidi
Od kortikostaroida najčeće se koristi deksametazon u dozi do 16 mg/dnevno sa tendencijom smanjivanja doze.[3] Ovaj lek je koristan je u lečenju povišenog intrakranijalnog pritiska, kompresiji nerava, distenziji kapsule jetre, infiltraciji mekih tkiva. Propratni efekti su retencija tečnosti, iritacija sluzokože želuca, hiperglikemija, jatrogeni Kušingov sindrom i dr.[4]
- Neuroleptici i haloperidol
Ovi lekovi imaju sedirajući i antiemetski efekat, koji se primenjuje u lečenju halucijacija uzrokovanih opioidima.
- Miorelaksansi
Miorelaksansi su lekovi koji deluju na skeletalne mišiće i umanjuju mušićni tonus. Lekovi ovog tipa se mogu koristiti za ublažavanje simptoma kao što su mišićni spazam, bol, i hiperrefleksija. U ovu grupu lekova spadaju: neuromaskularni blokatori i spazmolitici.
- Bifosvonati
Bifosfanati su klasa lekova koji sprečavaju gubitak koštane mase, i koriste se za tretman osteoporoze i sličnih bolesti.[5]
Karakteristike uredi
Glavne karakteristike adjuvantnih analgetika su:[6][7][8]
- samostalna primena ili u kombinaciji sa NSAIL,
- smanjuju neželjena dejstva NSAIL,
- poseduju nezavisnu anelgetsku aktivnosti za pojedine vrste bola.
Izvori uredi
- ^ WHO Guidelines on the Pharmacological Treatment of Persisting Pain in Children with Medical Illnesses. WHO Guidelines Approved by the Guidelines Review Committee. World Health Organization. 2012. ISBN 9789241548120. PMID 23720867. Pristupljeno 18. 2. 2020.
- ^ Zhang, W. Y.; Li Wan Po, A. (1996). „Analgesic efficacy of paracetamol and its combination with codeine and caffeine in surgical pain--a meta-analysis”. Journal of Clinical Pharmacology and Therapeutics. 21 (4): 261—82. PMID 8933301. S2CID 28527356. doi:10.1111/j.1365-2710.1996.tb01148.x.
- ^ Elliott, KJ; Brodsky, M; Hynansky, A; Foley, KM; Inturrisi, CE (1995). „Dextromethorphan shows efficacy in experimental pain (nociception) and opioid tolerance”. Neurology. NEUROLOGY, 2005. 45 (12 Suppl 8): S66—8. PMID 8545027. S2CID 46279174. doi:10.1212/wnl.45.12_suppl_8.s66.
- ^ Rebbeck, T. R.; Kauff, N. D.; Domchek, S. M. (2009). „Meta-analysis of risk reduction estimates associated with risk-reducing salpingo-oophorectomy in BRCA1 or BRCA2 mutation carriers”. J Natl Cancer Inst. 101 (2): 80—87. PMC 2639318
. PMID 19141781. doi:10.1093/jnci/djn442..
- ^ Keith Parker; Laurence Brunton; Goodman, Louis Sanford; Lazo, John S.; Gilman, Alfred (2006). „Chapter 61. Agents affecting mineral ion homeostasis and bone turnover; Bisphosphonates”. Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11. izd.). . New York: McGraw-Hill. ISBN 0071422803.
- ^ Cooper SA. Single‐dose analgesic studies: the upside and downside of assay sensitivity. The Design of Analgesic Clinical Trials. Advances in Pain Research Therapy 1991;18:117‐24
- ^ Basurto Ona X, Uriona Tuma SM, Martínez García L, Solà I, Bonfill Cosp X. Drug therapy for preventing post‐dural puncture headache. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 2
- ^ Acetylsalicylic acid (ASA) + paracetamol + caffeine combination compared with ASA + paracetamol as well as ASA, paracetamol, and caffeine in headache patients. clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT02183688?term=NCT02183688&rank=1 2014 (accessed 28 August 2014). [NCT: NCT02183688]
Literatura uredi
- Elliott, KJ; Brodsky, M; Hynansky, A; Foley, KM; Inturrisi, CE (1995). „Dextromethorphan shows efficacy in experimental pain (nociception) and opioid tolerance”. Neurology. NEUROLOGY, 2005. 45 (12 Suppl 8): S66—8. PMID 8545027. S2CID 46279174. doi:10.1212/wnl.45.12_suppl_8.s66.
Spoljašnje veze uredi
- WHO Guidelines on the Pharmacological Treatment of Persisting Pain in Children with Medical Illnesses, World Health Organization (jezik: engleski)
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
