Arboretum Lisičine
Arboretum Lisičine (arboretum od lat. reči arbor - drvo) jedna je od tri zbirki autohtonih (domaćih) i alohtonih (stranih) vrsta drveća i žbunja u Republici Hrvatskoj. Nastao je u drugoj polovini 20. veka, ovaj arboretum spada među najbogatije živim zbirkama različitih taksona četinarskog i lišćarskog drveća.
| Arboretum Lisičine | |
|---|---|
| |
| Arboretum Lisičine - inforamtivna tabla sa kartom i slikama istaknutog rastinja. | |
| Opšte informacije | |
| Osnovan | 1963. |
| Osnivač | ing. šumarstva Đura Jorgić |
| Površina | 45 ha |
| Položaj | Lisičine, Papuk, Slavonija, Republika Hrvatska |
| Spacifičnost | Prirodno i civilizacijsko područje u izuzetno očuvanom stanju, izvanredna biološka raznolikosti biljnim vrstama |
| Uprava parka | Hrvatske šume doo, Uprava šuma Slatina Šumarija „Voćin” . |
| Broj posetilaca | 10.000 |
| Veb stranica | |
Položaj i prostranstvo uredi
Arboretum Lisičine kao što mu i samo ime kaža nalazi se u selu Lisičine, u opštini Voćin, na oko 20 km od grada Slatina u republici Hrvatskoj. Prostire se u središnjem delu planine Papuk na površini od 45 ha.
Površina arboretuma koju posetioci mogu da posete iznosi 24 hektara i mnoge ljude više zanima ovaj uži, hortikulturni deo. Ali postoje i dva polja - polje Evroazije i polje Severne Amerike. U okviru Arboretuma nalazi se i 18 hektara bukove sekundarne prašume, koja je izuzeta od upravljanja u okviru vrta i koristi se za istraživanje.[1]
Misija uredi
Osim naučno-obrazovne misije arboretum ima i dekorativnu ulogu, kao i sanitarno-higijenski značaj.
- Naučno-obrazovna funkcija - arboretuma ogleda se u mogućnosti odvijanja praktične nastave iz relevantnih oblasti (botanika, šumarstvo i sl). U njemu se proučavaju biološka svojstva drvenastih vrsta i njihovi međusobni odnosi i vrše druga multidisciplinarna istraživanja. U Srbiji su arboretumi zaštićeni zakonom kao Spomenici prirode III kategorije.
- Dekorativna funkcija - arboretuma ukrašava životnu sredinu i uklapa se u sistem zelenila okolnog prostora. Svojim kompozicionim rešenjima i raznovrsnošću biljaka svakako doprinosi u velikoj meri pejzažu, a svakako predstavlja reprezentativnu zelenu površinu.
- Sanitarno-higijenska funkcija - zasniva se na činjenici da su arboretumi najčešće velike zelene površine, koje samim tim imaju veliki uticaj na smanjenje zagađenja vazduha, redukciju buke, regulaciju temperature i vlažnosti vazduha, ali i druge vrste zagađenja.[2][3]
Istorija uredi
Arboretum u Lisičini, osnovan je 1963. zalaganjem inženjera šumarstva Đure Jorgića, koji je mnogo truda uložio u sadnju autohtonih vrsta biljaka.
Prvobino ovaj arboretum koji je zauzimao površinu od približno 40 hektara, do rata na prostoru bivše Jugoslavije 1990-tih godina, bio je bogat raznoraznim vrstama drveća i grmlja. Kako onih vrsta koje su bile među značajnijim domaćim vrstama u Hrvatskoj, tako i vrstama poreklom iz mnogih oblasti širom Evrope, Azije i Amerike. Arboretum je do 1991. godine ukupno imao oko 2.500 taksona i kultivara i bio je jedan od najznačajnijih u jugoistočnoj Evropi.[4]
Tokom sukoba na prostoru Hrvatske 1991. godine arboretum je u ratnim sukobima teško stradao Pored direktne štete, ratna dejstva su nanela i indirektnu štetu. Naime oštećenjem zaštitne ograde, veliki broj divljih životinja sa nastanilo i nesmetano kretalo po vrtu nanoseći štetu posebno osetljivim kulturama.[4]
Opšte informacije uredi
Trenutno se u Arboretumu Lisičine nalazi 511 taksona, dok ih je pre rata na prostoru Jugoslavije bilo 1.100, tvrdi Bojana Ardalić-Filić, šumarka Šumarije Voćin i jedan od službenicaArboretuma.[4]
Oznake u celom Arboretumu obeležavaju svaku biljku, grm, drvo i objašnjavaju najzanimljivije o njima.[4]
Među ovim vrstama najzanimljiva je i retka vrsta japanska pršljenka (Sciadopitys verticillata), ili japanski kišobran - bor, jedinstveni endem crnogorice u Japanu, i živi fosil bez bliskih srodnika, prisutan u evidenciji fosila oko 230 miliona godina. U visinu naraste do 30 metara formirajući gustu usku piramidalnu krošnju. Deblo je prečnika do 4 metra, kora je gusta, crvenkasto-smeđe boje. Grane su vodoravne i kratke, a pupoljci su ovalni.
Ono što je u ovom vrtu neizbežno i skreće pažnju posetilacaje grm rododendrona, zimzeleni grm, poznat i kao drvo ruže. Mnogi su probali i zasadili ovo cveće, ali nikada nisu uspeli, ali primeri prisutni u Arboretumu su jednostaveni i izuzetno lepi.[4]
Galerija uredi
-
>Arboretum Lisičine- šetna staza -
Arboretum Lisičine- šetna staza u blizini ulaza do ovalnog podijuma -
Arboretum Lisičine - šetna staza -
Arboretum Lisičine - odmorište i zdenaca u blizini jezera -
Arboretum Lisičine - padina unutar arboratuma -
Arboretum Lisičine - odmorište i mesto okupljanja posetilaca -
Arboretum Lisičine - staza kroz predao sa četinarima
Izvori uredi
- ^ „ARBORETUM LISIČINE Ovdje možete vidjeti rijetki močvarni taksodij, češer “tvorac udovica“ i otkriti neobične magnolije”. www.icv.hr (na jeziku: hrvatski). 2019. Pristupljeno 2021-04-22.
- ^ Enciklopedija Leksikografskog zavoda, Zagreb: Leksikografski zavod FNRJ
- ^ „Arboretum Šumarskog fakulteta u Beogradu - funkcija i značaj”. Arhivirano iz originala 26. 11. 2015. g. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ a b v g d Stjepanović, Barbara (2020). „ARBORETUM LISIČINE Skrivena prirodna oaza Slavonije”. Global (na jeziku: hrvatski). Arhivirano iz originala 22. 04. 2021. g. Pristupljeno 2021-04-22.
Spoljašnje veze uredi
- Arboretum Lisičine (jezik: hrvatski)