Википедија

Benedeto Kroče

Benedeto Kroče (ital. Benedetto Croce; Pezkaseroli, 25. februar 1866 — Napulj, 20. novembar 1952)[2] je bio italijanski filozof,[3] idealista, esteta, političar, istoričar umjetnosti[4] i literarni pisac. Predstavnik neohegelijanstva.

Benedeto Kroče
Benedeto Kroče
Puno imeBenedeto Kroče
Datum rođenja(1866-02-25)25. februar 1866.
Mesto rođenjaPezkaseroli, Kraljevina Italija
Datum smrti20. novembar 1952.(1952-11-20) (86 god.)
Mesto smrtiNapulj, Italija
Stilneohegelijanstvo
klasični liberalizam
istorizam[1]

Bio je ministar prosvete i predsednik Liberalne partije Italije. Kroče u početku podržava Musolinijevu fašističku vladu koja je preuzela vlast 1922. godine.[5] Međutim, ubrzo je promenio stav posle serije ubistava Musolinijevih političkih neistomišljenika.

Njegova društvena i literarno-istorijska delatnost posebno je došla do izražaja u časopisu La Critica, koji je 1903. godine pokrenuo zajedno sa Đovanijem Đentileom. Kročeovo glavno filozofsko delo je Filozofija kao nauka duha. Smatrao je da postoje dve temeljne forme ljudske spoznaje: intuitivna, do koje se dolazi putem fantazije i logička, putem intelekta.

Kroče je bio predsednik Međunarodnog PEN centra, svetskog udruženja pisaca, od 1949. do 1952. Bio je nominovan za Nobelovu nagradu za književnost šesnaest puta.[6] Takođe je poznat po svom „velikom doprinosu ponovnom rađanju italijanske demokratije“.[7]

Biografija uredi

Kroče je rođen u Pezkaseroliju u regionu Abruco u Italiji. Njegova porodica je bila uticajna i bogata, a on je odrastao u vrlo strogom katoličkom okruženju. Oko 16. godine napustio je katoličanstvo i razvio ličnu filozofiju duhovnog života, u kojoj religija ne može biti ništa drugo do istorijska institucija u kojoj se može iskazati stvaralačka snaga čovečanstva. Ovu filozofiju je zadržao do kraja života.

Godine 1883, dogodio se zemljotres u selu Kazamičola na ostrvu Iskija kod Napulja, gde je bio na odmoru sa svojom porodicom, uništivši kuću u kojoj su živeli. Njegova majka, otac i jedina sestra su svi poginuli, dok je on bio dugo zakopan i jedva preživeo. Posle zemljotresa nasledio je bogatstvo svoje porodice i – slično Šopenhaueru – mogao je da živi ostatak svog života u relativno slobodnom vremenu, posvećujući mnogo vremena filozofiji kao nezavisni intelektualni pisac radeći iz svoje palate u Napulju (Rin, 2000:xi[8]).

Studirao je pravo, ali nikada nije diplomirao na Univerzitetu u Napulju, dok je opširno čitao o istorijskom materijalizmu. Njegove ideje je krajem 1890-ih objavio profesor Antonio Labriola na Univerzitetu u Rimu. Kroče je bio dobro upoznat i saosećao sa razvojem evropske socijalističke filozofije koju su ilustrovali Avgust Bebel, Fridrih Engels, Karl Kaucki, Pol Lafarg, Vilhelm Libkneht i Filipo Turati.

Pod uticajem razmišljanja Đanbatiste Vikoa rođenog u Napulju o umetnosti i istoriji,[9] on je počeo da studira filozofiju 1893. Kroče je takođe kupio kuću u kojoj je Viko živeo. Njegov prijatelj, filozof Đovani Đentile, podstakao ga je da čita Hegela. Čuveni Kročeov komentar o Hegelu, Šta je živo i šta je mrtvo od Hegelove filozofije, objavljen je 1907. godine.

Politička uključenost uredi

Kako je njegova slava rasla, Kroče je bio ubeđen, protiv svoje prvobitne želje, da se uključi u politiku. Godine 1910. imenovan je u italijanski Senat, na doživotnu funkciju (Rin, 2000:xi).[8] Bio je otvoreni kritičar učešća Italije u Prvom svetskom ratu, smatrajući da je to samoubilački trgovinski rat. Iako ga je to u početku učinilo nepopularnim, reputacija mu je vraćena nakon rata. Godine 1919, podržao je vladu Frančeska Saverija Nitija, istovremeno izražavajući svoje divljenje Vajmarskoj republici u nastajanju i nemačkim socijaldemokratama.[10] On je bio je ministar narodnog obrazovanja između 1920. i 1921. za 5. i poslednju vladu koju je vodio Đovani Đoliti. Benito Musolini je preuzeo vlast nešto više od godinu dana nakon Kročeovog izlaska iz vlade; Musolinijev prvi ministar narodnog obrazovanja bio je Đovani Đentile, nezavisno orjentisan koji je kasnije postao fašista i sa kojim je Kroče ranije sarađivao u filozofskoj polemici protiv pozitivizma. Đentile je ostao ministar samo godinu dana, ali je uspeo da započne sveobuhvatnu reformu italijanskog obrazovanja koja je delimično bila zasnovana na Kročeovim ranijim sugestijama. Gentileova reforma ostala je na snazi i nakon fašističkog režima i samo je delimično ukinuta 1962. godine.

Bibliografija uredi

  • Materialismo storico ed economia marxistica (1900). English edition: Historical Materialism and the Economics of Karl Marx. Whitefish, MT: Kessinger, 2004.
  • L'Estetica come scienza dell'espressione e linguistica generale (1902), commonly referred to as Aesthetic in English.
  • Benedetto Croce, (1908) Philosophy of the Practical Economic and Ethic, Douglas Ainslie (trans.) (1913) Macmillan and Co., Limited, London.
  • Croce, Benedetto (1909). Logica come scienza del concetto puro, Edizione 2. Bari, Italy: Gius. Laterza & Figli. 
  • La filosofia di Giambattista Vico (1911)
  • Filosofia dello spirito (1912)
  • Croce, Benedetto (1912). La Rivoluzione Napoletana del 1799 : biografie, racconti, ricerche. Terza Edizione Aumentata. Bari, Italy: Gius. Laterza & Figli. 
  • Breviario di estetica (1913)
  • Croce, Benedetto (1915). What is Living and What is Dead of the Philosophy of Hegel (Saggio sullo Hegel); Douglas Ainslie (trans.). St Martin's St, London, England: Macmillan and Co. 
  • Aportaciones a la Critica de Mi Mismo (Aportaciones a la crítica de mí mismo) (1918)
  • Storie e leggende napoletane (1919)
  • Croce, Benedetto (1920). Teoria e storia della storiografia. Bari, Italy: Gius. Laterza & Figli. 
    • See English edition: Theory and history of Historiography, Douglas Ainslie, Editor: George G. Harrap. London (1921).
  • Racconto degli racconti (first translation into Italian from Neapolitan of Giambattista Basile's Pentamerone, Lo cunto de li cunti, 1925)
  • "Manifesto of the Anti-Fascist Intellectuals" (1 May 1925 in La Critica)
  • History of Europe in the nineteenth century (1933)
  • Ultimi saggi (1935)
  • La poesia (1936)
  • La storia come pensiero e come azione (History as thought and as action;[8] 1938), translated in English by Sylvia Sprigge as History as the story of liberty in 1941 in London by George Allen & Unwin and in US by W.W. Norton. The most recent edited translation based on that of Sprigge is Liberty Fund Inc. in 2000.
  • Il carattere della filosofia moderna (1941)
  • Perché non possiamo non dirci "cristiani" (1942)
  • Politics and Morals 1946. PDF. Croce, Benedetto (2019-03-20). Politics and Morals (na jeziku: engleski). Routledge. ISBN 978-0-429-63173-3.  (First published in 1946. Croce's dynamic conception of liberty, liberalism and the relation of individual morality to the State).
  • Filosofia e storiografia (1949)

Reference uredi

  1. ^ Wells, Robin Headlam; Burgess, Glenn; Wymer, Rowland (2000). Neo-historicism: Studies in Renaissance Literature, History, and Politics. Boydell & Brewer. ISBN 9780859915816. 
  2. ^ „BIOGRAPHY OF BENEDETTO CROCE – HistoriaPage” (na jeziku: italijanski). Pristupljeno 2020-10-07. 
  3. ^ Koch, Adrienne (1944-07-30). „Croce and the Germans; GERMANY AND EUROPE: A Spiritual Dissension. By Benedetto Croce. Translated and with an Introduction by Vincent Sheean. 83 pp. New York: Random House. $1.25. (Published 1944)”. The New York Times (na jeziku: engleski). ISSN 0362-4331. Pristupljeno 2020-10-07.  "...distinguished philosopher..."
  4. ^ „Benedetto Croce | Italian philosopher”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-10-07. 
  5. ^ Denis Mack Smith, "Benedetto Croce: History and Politics", Journal of Contemporary History Vol 8(1) Jan 1973 pp. 47.
  6. ^ „Nomination Database”. Nobel Foundation. Pristupljeno 31. 1. 2017. 
  7. ^ Rizi, Fabio Fernando (2019-01-09). Benedetto Croce and the Birth of the Italian Republic, 1943-1952 (na jeziku: engleski). University of Toronto Press. ISBN 978-1-4875-0446-5. 
  8. ^ a b v History as the story of liberty: English translation of Croce's 1938 collection of essays originally in Italian; translation published by Liberty Fund Inc. in the US in 2000 with a foreword by Claes G. Ryn. ISBN 0-86597-268-0 (hardback). See Croce 1938
  9. ^ Croce, Benedetto 'The Philosophy of Giambattista Vico' trans R.G.Collingwood London, 1923
  10. ^ Rizi, Fabio Fernando (2003). Benedetto Croce and Italian Fascism. University of Toronto Press. str. 34. ISBN 9780802037626. 

Literatura uredi

  • Rizi, Fabio Fernando (2003). Benedetto Croce and Italian Fascism. University of Toronto Press. str. 34. ISBN 9780802037626. 
  • Parente, Alfredo. Il pensiero politico di Benedetto Croce e il nuovo liberalismo (1944).
  • Hayden White, "The Abiding Relevance of Croce's Idea of History." The Journal of Modern History, vol. XXXV, no 2, June 1963, pp. 109–124.
  • Hayden White (februar 1984). „The Question of Narrative in Contemporary Historical Theory”. History and Theory. 23 (1): 1—33. JSTOR 2504969. doi:10.2307/2504969. 
  • Myra E. Moss, Benedetto Croce reconsidered: Truth and Error in Theories of Art, Literature, and History ,(1987). Hanover, NH: UP of New England, 1987.
  • Ernesto Paolozzi, Science and Philosophy in Benedetto Croce, in "Rivista di Studi Italiani", University of Toronto, 2002.
  • Janos Keleman, A Paradoxical Truth. Croce's Thesis of Contemporary History, in "Rivista di Studi Italiani, University of Toronto, 2002.
  • Giuseppe Gembillo, Croce and the Theorists of Complexity, in "Rivista di Studi Italiani, University of Toronto, 2002.
  • Fabio Fernando Rizi (2003). Benedetto Croce and Italian Fascism. University of Toronto Press. ISBN 978-0-8020-3762-6. 
  • Ernesto Paolozzi, Benedetto Croce, Cassitto, Naples, 1998 (translated by M. Verdicchio (2008) www.ernestopaolozzi.it)
  • Carlo Schirru, Per un’analisi interlinguistica d’epoca: Grazia Deledda e contemporanei, Rivista Italiana di Linguistica e di Dialettologia, Fabrizio Serra editore, Pisa–Roma, Anno XI, 2009, pp. 9–32
  • Matteo Veronesi, Il critico come artista dall'estetismo agli ermetici. D'Annunzio, Croce, Serra, Luzi e altri, Bologna, Azeta Fastpress. . 2006. ISBN 88-89982-05-5.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć), https://www.researchgate.net/publication/46092588_Il_critico_come_artista_dall'Estetismo_agli_Ermetici
  • Roberts, David D. Benedetto Croce and the Uses of Historicism. Berkeley: U of California Press, (1987).
  • Claes G. Ryn, Will, Imagination and Reason: Babbitt, Croce and the Problem of Reality (1997; 1986).
  • R. G. Collingwood, "Croce's Philosophy of History" in The Hibbert Journal, XIX: 263–278 (1921), collected in Collingwood, Essays in the Philosophy of History, ed. William Debbins (University of Texas 1965) at 3–22.
  • Roberts, Jeremy (2005). Benito Mussolini. Twenty-First Century Books. ISBN 978-0-8225-2648-3. 
  • Bellamy, Richard (2000). „A Modern Interpreter: Benedetto Croce and the Politics of Italian Culture”. The European Legacy. 5 (6): 845—861. S2CID 144206535. doi:10.1080/713665534. 
  • La Penna, Daniela (2016). „The rise and fall of Benedetto Croce. Intellectual positionings in the Italian cultural field, 1944–1947”. Modern Italy. 21 (2): 139—155. S2CID 232399658. doi:10.1017/mit.2016.5. 

Spoljašnje veze uredi

 
Benedeto Kroče na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Бенедето_Кроче&oldid=27602858”