FK Beogradski sport klub

BSK
BSK
Puno ime	Beogradski sport klub
Nadimak	Plavi
Osnovan	6. jul 1911.
Ugašen	27. maj 1945.
Stadion	Stadion na Trkalištu, Beograd; (kapacitet: 1.000); Stadion na Topčiderskom brdu, Beograd; (kapacitet: 30.000)
Liga	Prva liga Jugoslavije
Domaća oprema	Gostujuća oprema

Beogradski sport klub (BSK) bio je srpski i jugoslovenski fudbalski klub iz Beograda. Osnovali su ga 1911. bivši igrači Srpskog mača, posle raspada kluba.

Počeci

Klub je osnovan 6. jula 1911. kada je održana je osnivačka skupština i izabrana uprava (predsednik Andre Jović, potpredsednici Danilo Stojanović i Jevrem Pantelić i sekretar Dušan Milošević). Prva pravila kluba potvrđena su 1. septembra 1911.. Prvo BSK-ovo igralište na tadašnjem Trkalištu, mestu gde su danas tehnički fakulteti i hotel Metropol, je uz zalaganje članova kluba uređeno i pripremljeno za utakmice. Prvu utakmicu BSK je odigrao 13. oktobra 1911. sa kragujevačkom Šumadijom i pobedio 8:1. Među prvim igračima bio je i Miloš Ekert koji je do tada igrao za Srpski mač, on je predložio ime Beogradski sportski klub, a bio je i blagajnik kluba.

Novi stadion

Zbog gradnje tehničkih fakulteta klub je morao da napusti stadion na Trkalištu i da pređe na Topčidersko brdo. BSK je na tom mestu 1929. godine podigao moderan stadion sa tribinama za oko 30.000 gledalaca. Trava i reflektori su postavljeni maja 1935.^[1] BSK – ov stadion je između dva svetska rata važio za najveći i najmoderniji stadion na Balkanu.^{[traži se izvor]} Taj deo grada se pre rata nazivao Sportski Kraj.^[2] Na mestu stadiona BSK, posle Drugog svetskog rata podignut je stadion Partizana.

Prvenstvo Jugoslavije

U to vreme najveći gradski rival BSK je bila SK Jugoslavija, koja je svoj stadion napravila nešto niže, tamo gde je danas stadion Crvene zvezde. Najveći rivali u domaćem prvenstvu su pored FK Jugoslavije bili zagrebački klubovi HAŠK, Konkordija i Građanski, te splitski Hajduk. Ovi klubovi su zajedno sa BSK –om bili svi prvaci države između 1923. i 1940. godine u periodu kada je odigrano 17 fudbalskih prvenstava u Kraljevini Jugoslaviji. BSK je u tom periodu osvojio pet titula. BSK je bio ravnopravan igrajući i uglavnom pobeđujući u prijateljskim utakmicama i najpoznatije evropske klubove.

Poznati igrači

Osam igrača iz ekipe BSK činilo je okosnicu fudbalske reprezentacije Jugoslavije koja je igrala u polufinalu^[3] u Urugvaju 1930. godine. Među najpoznatijim fudbalerima toga doba u BSK su bili Blagoje Marjanović, Aleksandar Tirnanić, Milorad Arsenijević, Đorđe Vujadinović, Ivan Bek, Dragoslav Mihajlović i drugi. Jedna od najpoznatijih ličnosti iz BSK i jedan od osnivača i dugogodišnji rukovodilac kluba je bio Dr Mihailo Andrejević, najveći fudbalski autoritet ovih krajeva, koji je postigao svetsko priznanje, jer je bio jedan od najcenjenijih fudbalskih radnika u Svetskoj fudbalskoj federaciji i član Izvršnog komiteta FIFA skoro pune četiri decenije.

Na Mondijalu 1930. BSK je mogao da se ponosi i činjenicom da je pored doprinosa jugoslovenskoj reprezentaciji sa osam fudbalera, takođe imao i doskorašnjeg saigrača, Rudolfa Vecera, kao kapitena i zvezdu druge evropske učesnice, reprezentacije Rumunije. U vreme kada su crveni dominirali, plavi su 1924. godine odlučili da angažuju dva internacionalca iz Rumunije, tada već reprezentativca Vecera iz Unireje i golmana Dežu Lakija iz bukureštanskog Juventusa. Sa potpisanim ugovorom sa BSK-om, da primaju platu da se isključivo bave fudbalom, njih dvojica su postali prvi profesionalni fudbaleri u BLP-u u istoriji.^[4]

Kapiten predratne reprezentacije, Milutin Ivković, posle okupacije Jugoslavije, 1941. godine, sarađivao je sa narodnooslobodilačkim pokretom. Zbog svoje povezanosti sa radničkim pokretom i Komunističkom partijom više puta je hapšen i proganjan. Na fudbalskom terenu se poslednji put pojavio 6. maja 1943, na molbu svojih drugova, prilikom proslave 40 godina postojanja BASK-a. Nedugo posle toga, 24. maja 1943. u 23:45 je uhapšen od strane Gestapoa i zatvoren u logoru na Banjici. Streljan je narednog jutra u Jajincima zbog „komunističke delatnosti“. Bio je oženjen Elom, ćerkom advokata Fridriha Popsa, imali su dvoje dece.

Za BSK su igrali: Mrkušić – Stojiljković (J. Nikolić), Šijačić – Manola, Dragićević, Jovanović – Glišović, Valjarević, Božović, M. Nikolić (Spasojević) i Horvatinović, a za Jugoslaviju: Lovrić – Anđelković, Šplajt – Difranko, Broćić, Ćirić – Savić, Atanacković, Petrović, Drenovac i Stevkov.

Dvadesetog oktobra 1944. Beograd je video Nemcima leđa. Dva meseca posle toga BSK se prvi put pominje u štampi – zakazao je klupsku konferenciju za 21. decembar radi izbora radnog odbora kluba. Već naredne godine dva najtrofejnija i najuspešnija fudbalska kluba sa početka 20. veka u Srbiji, BSK i SK Jugoslavija, odlukom novih komunističkih vlasti prestaju da postoje, a sa formiranjem kreću: FK Partizan i FK Crvena zvezda.

Nakon rata

BSK je posle Drugog svetskog rata zabranjen nastavak rada, jer je tada vrh nove komunističke vlasti procenio da taj klub u sebi nosi predratni građanski duh i da je buržoaskog karaktera. Stadion su nove vlasti predale Jugoslovenskoj narodnoj armiji, koja potom osniva Partizan i na istom mestu par godina kasnije gradi Stadion JNA.^{[traži se izvor]}

OFK Beograd

Grb BSK-a od 1950. do 1957. godine

Od 90-ih godina 20. veka OFK Beograd se poziva na tradiciju, godinu osnivanja, istoriju i titule BSK iako je BSK ugašen par meseci nakon osnivanja Metalca kako se zvao OFK Beograd u vreme osnivanja. OFK Beograd je do 1957. godina imao iste boje dresova kao predratni BSK (tamnoplavo - svetloplava kombinacija), imao dosta sličan grb i nosio njegovo ime - BSK (1950 — 1957) sve do promene u današnje ime. Cela zbrka je nastala jer je visoki državni komunistički funkcioner Vladimir Dedijer iz čiste želje kao predratni navijač BSK-a pokušao da ga revitalizuje tako što je izvršio prvo fuziju Metalca i FD Beograda a potom dao ime BSK i promenio boje dresova. Zbrka je možda nastala i iz komunističke klime koja je bila tada kada su u nemogućnosti da nađu klub za sebe predratni igrači i funkcionera BSK-a se ustalili u Metalcu pokušavajući da revitalizuju uspomene (npr. Moša Marjanović ili Mikica Arsenijević) i sa oduševljenjem prihvatili Dedijerov potez.^[5]

Uspesi

Takmičenje		Broj	Godina
Nacionalno prvenstvo - 5
Prvenstvo Kraljevine Jugoslavije	Prvak	5	1930/31, 1932/33, 1934/35, 1935/36, 1938/39.
Prvenstvo Kraljevine Jugoslavije	Drugi	4	1927, 1929, 1937/38, 1939/40.
Nacionalni kup - 1
Kup Kraljevine Jugoslavije	Pobednik	1	1934.
Kup Kraljevine Jugoslavije	Finalista	0	/
Ostala nacionalna takmičenja
Prvenstvo Beogradskog podsaveza	Prvak	6	1920, 1921, 1926/27, 1928/29, 1929/30, 1933/34.
Prvenstvo Beogradskog podsaveza	Drugi	6	1922/23, 1923/24, 1924/25, 1925/26, 1927/28, 1931/32.
Prvenstvo Srbije (1939—1944)	Prvak	4	1939/40, 1940/41, 1942/43, 1943/44.
Prvenstvo Srbije (1939—1944)	Drugi	1	1941/42.
Kontinentalna takmičenja
Mitropa kup	Pobednik	0	/
	Finalista	0	/
	Polufinale	2	1939, 1940.

Reference

^ "Politika", 11. maj 1935
^ "Politika", 21. maj 1940 (pominje se Bolnica trgovačke omladine u Zvečanskoj)
^ „1930 FIFA World Cup Uruguay”. Arhivirano iz originala 26. 12. 2018. g. Pristupljeno 04. 02. 2012.
^ "50. godina BFS", strana 37
^ Prava istina o nastanku OFK-a Beograda

Literatura

Živko M. Bojanić - BSK - Jugoslavija, sećanje na prvi beogradski večiti derbi Beograd 2007.

[1] "Politika", 11. maj 1935

[2] "Politika", 21. maj 1940 (pominje se Bolnica trgovačke omladine u Zvečanskoj)

[3] „1930 FIFA World Cup Uruguay”. Arhivirano iz originala 26. 12. 2018. g. Pristupljeno 04. 02. 2012.

[4] "50. godina BFS", strana 37

[5] Prava istina o nastanku OFK-a Beograda

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]