Википедија

Beringanski vuk

Beringanski vuk je izumrla vrsta vuka (Canis lupus) koja je živela tokom ledenog doba. Naseljavao je današnju Aljasku, Jukon i severni Vajoming. Neki od ovih vukova preživeli su i u Xolocenu. Sveobuhvatno je proučavan koristeći razne naučne tehnike, pružajući nove informacije o vrstama plena i ishrani praistorijskih vukova. Utvrđeno je da se ovi vukovi morfološki razlikuju od savremenih severnoameričkih vukova. Beringanski vuk nije klasifikovan i njegova veza sa izumrlim evropskim pećinskim vukom (Canis lupus spelaeus) nije jasna.

Beringanski vukovi

Beringanski vuk je bio sličan po veličini kao savremeni Aljaski vuk (Canis lupus pambasileus) i drugi sivi vukovi kasnog Pleistocena, ali suroviji i sa jačim čeljustima, širim nepcem i većim zubima u odnosu na veličinu lobanje. U poređenju sa Beringanskim vukom, južniji vukodlak (Canis dirus) bio je iste veličine, ali teži i sa tvrđom lobanjom i zubima. Jedinstvena adaptacija lobanje i zuba Beringanskog vuka omogućila mu je da proizvodi relativno jak ugriz, grabeći se za veliki plen, pa je zbog toga bio predator. Beringanski vuk najčešće je lovio konje i bizone, a takođe i irvase i mamute.

Na kraju ledenog doba, prestaju hladni i suvi uslovi, pa je Beringanski vuk izumro. Istrebljenje njegovog plena pripisano je uticaju klimatskih promena, borbe sa drugim vrstama, uključujući ljude, ili kombinaciji oba faktora. Lokalne genetske populacije Beringanskog vuka zamenjene su drugim vukovima iz iste vrste ili istog roda. Od severnoameričkih vukova preživeo je samo predak savremenog severnoameričkog sivog vuka. Ostaci drevnih vukova sa sličnim lobanjama i zubima pronađeni su u zapadnoj Beringiji (severoistočni Sibir). Studije su 2016. godine pokazale da neki vukodlaci koji sada žive u zabačenim delovima Kine i Mongolije dele zajedničkog pretka sa jednim 28-godišnjim primerkom istočnog Beringanskog vuka.

Opis uredi

Beringanski vuk je bio sličan po veličini kao savremeni Aljaski vuk (C. l. pambasileus) [1]. Najveći severni vukovi danas imaju visinu ramena koja ne prelazi 97cm i dužinu tela koja ne prelazi 180cm [2]. Prosečna masa jukonskog vuka iznosila je 43 kilograma za mužjake i 37 kilograma za ženke. Beringanski vukovi su takođe bili slični po veličini vukovima kasnog Pleistocena čiji su posmrtni ostaci pronađeni u jamama La Brea Tar u Los Anđelesu u Kaliforniji [1]. Ovi vukovi, koji su nazvani Rancho La Brea vukovi (Canis lupus), nisu se mnogo fizički razlikovali od modernih sivih vukova, jedine razlike su široka butna kost i duža tibijalna cev - umetak za kvadriceps i mišiće kolena - što ukazuje na to da je imao relativno snažnije mišiće nogu za brzi beg pre potere [3]. Beringanski vuk bio je suroviji i imao je jače čeljusti i zube od Rancho La Brea, ali i savremenih vukova [1].

Adaptacija uredi

Adaptacija je evolutivni proces koji omogućava živim bićima da se prilagode u skladu sa promenom uslova za život u okruženju. Genetske razlike između populacija vukova usko su vezane za njihov tip staništa, ali i klimatske promene, što je uticalo na adaptaciju lobanje i zuba [4] [5] [6]. U kasnom Pleistocenu, varijacije između lokalnih sredina uticale bi na niz ekotipova vukova koji su genetski, morfološki i ekološki različiti jedan od drugog.

Plen uredi

Iz ostataka vukova kasnog Pleistocena koji su pronađeni u Beringiji i Belgiji potvrđuju da su se vukovi iz obe oblasti pretežno hranili pleistocenskom megafaunom [1] [7], koja je postala retka na početku Holocena [8] [9]. Beringanski vuk najčešće je lovio konja [1][10]. U periodu koji je prethodio poslednjem Glacijalnom maksimumu, jeo je i mošusno goveče, a posle toga jeo je i mamuta. Analiza potvrđuje zaključak da su ovi vukovi bili sposobni da ubiju i rastrgnu veliki plen [1].

Posmrtni ostaci (fosili) uredi

Posmrtni ostaci (fosili) Beringanskih vukova pronađeni su na Aljasci i dalje na istoku na Jukonu u Kanadi [11]. Uzorci koji su identifikovani po morfologiji lobanje [11] i morfologiji udova [12] Beringanskih vukova, pronađeni su u pećini Natural Trap u podnožju planina Big Horn u državi Vajoming, Sjedinjene Države.

Izumiranje uredi

Izumiranje je kraj postojanja određene vrste. Klimatske promene širom istočne Beringije dovele su do promena u vegetaciji, ali i potpunom istrebljenju većeg dela megafaune, uključujući i Beringanskog vuka, po dolasku Homo sapiensa [13]. Beringanski vuk je izumro u Severnoj Americi, a manji mesožderi su preživeli [1]. Jedna teorija o izumiranju tvrdi da je Beringanskog vuka zamenio predak savremenog sivog vuka [11].

Reference uredi

  1. ^ a b v g d đ e Leonard, Jennifer A.; Vilà, Carles; Fox-Dobbs, Kena; Koch, Paul L.; Wayne, Robert K.; Van Valkenburgh, Blaire (2007). "Megafaunal Extinctions and the Disappearance of a Specialized Wolf Ecomorph" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (28. decembar 2016), (PDF). Current Biology. „Arhivirana kopija” (PDF). 17 (13): 1146—50. Arhivirano iz originala (PDF) 28. 12. 2016. g. Pristupljeno 14. 04. 2020. .
  2. ^ Mech, L. David (1966).The Wolves of Isle Royale., Fauna Series 7. Fauna of the National Parks of the United States. p. 1.
  3. ^ Meachen, J. A.; Samuels, J. X. (2012). „Evolution in coyotes (Canis latrans) in response to the megafaunal extinctions”. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 109 (11): 4191—6. Bibcode:2012PNAS..109.4191M. PMC 3306717  . PMID 22371581. doi:10.1073/pnas.1113788109  . .
  4. ^ Leonard, Jennifer (2014)."Ecology drives evolution in grey wolves" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. april 2016),(PDF). Evolution Ecology Research. 16: 461–473.
  5. ^ Perri, Angela (2016). "A wolf in dog's clothing: Initial dog domestication and Pleistocene wolf variation"., Journal of Archaeological Science. 68: 1–4.
  6. ^ Flower, Lucy O.H.; Schreve, Danielle C. (2014). "An investigation of palaeodietary variability in European Pleistocene canids". Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. septembar 2019), Quaternary Science Reviews. 96: 188–203.
  7. ^ Germonpré, Mietje; Sablin, Mikhail V.; Stevens, Rhiannon E.; Hedges, Robert E.M.; Hofreiter, Michael; Stiller, Mathias; Després, Viviane R. (2009). "Fossil dogs and wolves from Palaeolithic sites in Belgium, the Ukraine and Russia: Osteometry, ancient DNA and stable isotopes"., Journal of Archaeological Science. 36 (2): 473.
  8. ^ Pilot, Małgorzata; Branicki, Wojciech; Jędrzejewski, Włodzimierz; Goszczyński, Jacek; Jędrzejewska, Bogumiła; Dykyy, Ihor; Shkvyrya, Maryna; Tsingarska, Elena (2010). "Phylogeographic history of grey wolves in Europe"., BMC Evolutionary Biology. 10: 104.
  9. ^ Hofreiter, Michael; Barnes, Ian (2010). "Diversity lost: Are all Holarctic large mammal species just relict populations?"., BMC Biology. 8: 46.
  10. ^ Turvey, Sam (28. 5. 2009). Holocene Extinctions. OUP Oxford. str. 257. ISBN 978-0-19-953509-5. 
  11. ^ a b v Meachen, J. A.; Brannick, A. L.; Fry, T. J. (2016). „Extinct Beringian wolf morphotype found in the continental U.S. Has implications for wolf migration and evolution”. Ecology and Evolution. 6 (10): 3430—8. PMC 4870223  . PMID 27252837. doi:10.1002/ece3.2141. .
  12. ^ Tomiya, Susumu; Meachen, Julie A (2018). "Postcranial diversity and recent ecomorphic impoverishment of North American gray wolves"., Biology Letters. 14 (1): 20170613.
  13. ^ Elias, S.A.; Brigham-Grette, J. (2007). "Glaciations - Late Pleistocene Events in Beringia" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. decembar 2019), (PDF). Encyclopedia of Quaternary Science. p. 1057.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Берингански_вук&oldid=27243913”