Bitka kod Beroe
Bitka kod Beroe (današnja Stara Zagora) vođena je 1122. godine između Pečenega sa jedne i Vizantijskog carstva pod Jovanom II Komninom (1118–1143) sa druge strane, u današnjoj Bugarskoj. Vizantijska vojska odnela je pobedu u bici. Poraz Pečenega doveo je do njihovog nestanka kao odvojenog naroda. Nakon bitke, Pečenezi su asimilovani od strane Rumuna, Grka i Srba.
| Bitka kod Beroe | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Vizantijsko-pečeneški ratovi | |||||||
 Jovan II Komnin, vizantijski car i pobednik u bici kod Beroe. | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Vizantija | Pečenezi | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Jovan II Komnin | nepoznato | ||||||
| Jačina | |||||||
| nepoznato + 480 Varjaga | nepoznato | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| nepoznato | nepoznato | ||||||
Uvod uredi
Godine 1091. Pečenezi su napali Vizantijsko carstvo, ali su razbijeni od strane Jovanovog oca Aleksija I Komnina (1081-1118) u bici kod Levuniona. Ovaj poraz označio je kraj opasnosti od Pečenega, od kojih su mnogi stupili u službu Vizantinaca. Međutim, neki od Pečenega nisu učestvovali u ovom napadu. Napadnuti 1094. godine od strane Kumana, mnogi od preostalih Pečenega su ubijeni ili asimilovani. Ipak, pojedine grupe uspele su da očuvaju autonomiju. Godine 1122. Pečenezi iz ruskih stepa napali su Vizantijsko carstvo, prešavši preko reke Dunav na vizantijsku teritoriju.[1] Prema Mihajlu Angoldu, moguće je da je njihova invazija podstreknuta od strane Vladimira Monomaha (1113-1125), kijevskog kneza, s obzirom na to da su Pečenezi nekada bili njegovi pomoćnici.[1] Izvori beleže da su ostaci Oguza i Pečenega prognani iz Rusije 1121. godine.[2] Invazija Pečenega ugrozila je vizantijsku kontrolu nad severnim Balkanom. Car Jovan II je odlučio da dočeka neprijatelja na bojnom polju i potisne ga. Zbog toga je prebacio deo vojske iz Male Azije (gde su bili uključeni u borbu protiv Turaka Seldžuka) u Evropu i preduzeo marš na sever.
Bitka uredi
Vizantijski car okupio je svoje snage u blizini Konstantinopolja i krenuo ka severu u susret Pečenezima. Pečenezi su prešli planine Balkan i ulogorili su se u blizini grada Beroja (današnja Stara Zagora) u Trakiji. Jovan je napre ponudio pregovore, nudeći pečeneškim vođama poklone u zamenu za potpisivanje ugovora, koji bi bio povoljan za obe strane. Pečenezi su uspešno prevareni ovim diplomatskim manevrom, te su bili iznenađeni kada su Vizantinci iznenada pokrenuli veliki napad iz svog logora. Pečenezi su se borili neprekidno ispaljujući strele. Oslanjali su se na svoj logor, kao mesto okupljanja, skladište za snabdevanje strelama i poslednju tačku odbrane. Bitka je bila teška. Sam Jovan je ranjen u nogu strelom. Međutim, Vizantinci su prisilili Pečenege da se povuku u svoje vagone.[3] Jovan je izveo Varjašku gardu, elitnu tešku pešadijsku silu vizantijskih careva, na logore (vagona). Pečeneška odbrana je razbijena. Varjazi, naoružani karakterističnim danskim sekirama, provalili su u pečeneške vagone, razbijajući njihovu odbranu. Vizantijska pobeda je bila potpuna. Preživeli Pečenezi su odvedeni u zarobljeništvo. Kasnije su većinom stupili u službu Vizantinaca.[4]
Posledice uredi
Vizantijska pobeda kod Beroe efektivno je uništila Pečenege kao nezavisnu silu. Neko vreme je zajednica Pečenega ostala u Ugarskoj, ali su se oni ubrzo asimilovali i prestali da postoje kao poseban narod. Asimilovani su od Bugara i Mađara. Za Vizantince, pobeda nije odmah dovela do mira. Mađari su 1128. godine napali Braničevo, vizantijsku postaju na Dunavu.[5] Ipak, pobeda nad Pečenezima, a kasnije i Mađarima, osigurala je da veći deo Balkanskog poluostrva ostane vizantijski, dozvoljavajući Jovanu da se koncentriše na širenje vizantijskog uticaja u Maloj Aziji i u Svetoj zemlji.
Reference uredi
- ^ a b Angold 1997, str. 184
- ^ Curta 2006, str. 312
- ^ Birkenmeier 2002, str. 90
- ^ Cinnamus 1976, p. 16; Choniates & Magoulias 1984, p. 11.
- ^ Angold 1984, str. 154
Izvori uredi
- Angold, Michael (1984). The Byzantine Empire, 1025–1204: A Political History (First Edition). London, United Kingdom: Longman. ISBN 978-0-58-249060-4.
- Angold, Michael (1997). The Byzantine Empire, 1025–1204: A Political History (Second Edition). London, United Kingdom: Longman. ISBN 978-0-58-229468-4.
- Birkenmeier, John W. (2002). The Development of the Komnenian Army: 1081-1180. Boston, Massachusetts: Brill. ISBN 90-04-11710-5.
- Honijat, Nikita; Magoulias, Harry J. (trans.) (1984). O City of Byzantium: Annals of Niketas Choniates. Detroit, Michigan: Wayne State University Press. ISBN 978-0-81-431764-8.
- Kinam, Jovan (1976). Deeds of John and Manuel Comnenus. New York, New York and West Sussex, United Kingdom: Columbia University Press. ISBN 978-0-23-104080-8.
- Curta, Florin (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages 500-1250
. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-52-181539-0.
