Borživoj I, vojvoda Češke
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Borživoj I (češ. Bořivoj I.; oko 852 — 889) bio je prvi istorijski knez Češke (870-872), dinastije Pšemislovića. Prema legendi bio je sin češkog kneza Gostivita.
| Borživoj I | |
|---|---|
 Krštenje kneza Borživoja I | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 852. |
| Datum smrti | 888. |
| Porodica | |
| Supružnik | Ljudmila od Češke |
| Potomstvo | Zbignjev I Pšemisl, Vratislav I Pšemisl |
| Roditelji | Gostivit |
| Dinastija | Pšemislovići |
| Vojvoda Češke | |
| Prethodnik | - |
| Naslednik | Zbignjev I, vojvoda Češke |
U početku svoje vladavine njegovi posedi bili su vezani za tvrđavu Levi Hradek (severozapad modernog Praga) u bili su deo Velike Moravske. Prvi put se pominje u istorijskim dokumentima 870. godine, kada je učestvovao na strani Velikog kneza Svatopluka I u borbi protiv franačkog kralja Ludviga II Nemačkog. Zauzvrat je od Svatopluka dobio posede u centralnom delu moderne Češke, gde je na planini Gradišin sagradio tvrđavu, na mestu gde je kasnije nastao grad Pragu. Oko 872. godine Svatopluk I velikomoravski knez proglasio ga je kraljem Čeha.
U to vreme je prema predanju, Borživoj kršten na dvoru kneza Svatopluka I. Za potrebe širenja hrišćanstva u zemlji Čeha, knez Velike Moravske je poslao svetog Metodija Solunskog koji je krstio Borživoja, njegovu ženu Ljudmilu i nekoliko prinčeva, dok su većina Čeha ostali pagani. U svojoj novoj prestonici Borživoj je izgradio prvu hrišćansku crkvu u Češkoj - Crkva Svetog Klimenta. Česi koji su bili nezadovoljni politikom hristijanizacije koju je sprovodio Borživoj 883. ili 884. godine podigli su pobunu protiv kneza koju je predvodio njegov rođak Strojimir. Borživoj je prebegao kod kneza Svatopluka a onda u savezu sa njim ugušio ustanak. U čast ove pobede izgradio je u svojoj prestonici crkvu Presvete Bogorodice. Nekoliko godina nakon toga Borživoj je umro. Nakon njegov smerti češka zemlja je bila pod direktnom nadležnošću moravskog kneza Svatopluka. Međutim, posle njegove smrti 894. knez Čeha je postao Borživojev najstariji sin - Zbignjev I Pšemisl, a od 915. i mlađi sin Vratislav I Pšemisl. Njihova majka i njegova žena bila je Ljudmila od Češke.
Literatura uredi
- Václav Davídek: Co bylo před Prahou. Prag 1971.
- Dušan Třeštík: Počátky Přemyslovců. Prag 1981.
- Rudolf Turek: Čechy v raném středověku. Prag 1982.
