Boris i Gleb
Sveti mučenici Boris i Gleb su hrišćanski svetitelji. Bili su sinovi velikoga kijevskog kneza Vladimira, za vreme čije vladavine su Rusi primili hrišćanstvo.[1] Do svoga krštenja Vladimir je imao mnogo žena, i od njih decu. Boris i Gleb su bili braća od jedne majke. Pred smrt Vladimir je razdelio državu na sve svoje sinove. Međutim Svjatopolk, najstariji sin, knez kijevski, poželeo je da uzme i delove namenjene Borisu i Gljebu. Zato je poslao ljude da na jednom mestu ubiju Borisa, a na drugom Gljeba.[1] Sahranjeni su u gradu Višgorodu. U hrišćanskoj tradiciji pominje se da iz njih i do danas ishodi blagodatna sila, koja isceljuje ljude od raznih bolesti i muka.
Srpska pravoslavna crkva slavi ih 2. maja po crkvenom, a 15. maja po gregorijanskom kalendaru.[2]
Prvi Svetitelji kanonizovani u Ruskoj crkvi bili su Sveta braća Boris i Gleb, koji se proslavljaju u činu „strastoterpaca“ - voljnih stradalnika ovenčanih zbog neprotivljenja zlu. To nisu bili prvi ugodnici Božiji prosijali u Rusiji: njima su prethodili Varjazi Teodor i Jovan, mučenici postradali 983., Sveti ravnoapostolni Vladimir i Olga i Sveti Mihail, prvi mitropolit Kijevski († 992.). Međutim, Sveti Boris i Gleb bili su prvi ovenčani izabranici Ruske crkve. Viša jerarhija (grčki mitropoliti) nije bila preterano naklonjena činu njihovog proslavljenja, posebno ako se ima u vidu da su Sveta braća pala kao žrtve političkog zločina, rasprave i razdora među knezovima u borbi za presto. Njihov podvig u mnogo čemu je jedinstven i paradoksalan: oni nisu postradali zbog ispovedanja vere u Isusa Hrista, nego zbog sledbeništva Hrista, kao savršene krotosti, potpunog privoljenja Carstvu nebeskom i neprotivljenja zlu, koje kasnije postaje tipično ruski nacionalni podvig.
Reference uredi
- ^ a b „Sveti mučenici Boris i Gljeb”. Prijateljboziji.com (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-21.
- ^ „Sveti mučenici Boris i Gljeb”. Večiti pravoslavni kalendar (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-21.
Literatura uredi
- Ohridski prolog, Vladika Nikolaj Velimirović
Spoljašnje veze uredi
- Jelačić, Aleksej (1929). Istorija Rusije. Beograd: Srpska književna zadruga.
- Miljukov, Pavel (1939). Istorija Rusije. Beograd: Narodna kultura.
- Ohridski prolog za 2. maj (15. maj) (jezik: srpski)
