Википедија

Garinča

Manuel Fransisko dos Santos (port. Manuel Francisco dos Santos; 28. oktobar 1933 — 20. januar 1983), prozvan Garinča (port. Garrincha; ptičica),[3] je bio brazilski fudbaler, desno krilo i napadač koji je pomogao Brazilu da osvoji naslov prvaka svijeta 1958. i 1962. Mnogi ga smatraju najvećim driblerom svih vremena.[4] Garinča je takođe široko prihvaćen kao legendarna figura u sportu.[5]

Garinča
Garinča 1962.
Lični podaci
Puno ime Manuel Fransisko dos Santos
Nadimak Ptičica
Datum rođenja (1933-10-28)28. oktobar 1933.
Mesto rođenja Pau Grande, Brazil
Datum smrti 20. januar 1983.(1983-01-20) (49 god.)
Mesto smrti Rio de Žaneiro, Brazil
Pozicija napad
Juniorska karijera
1948–1952 Pau Grande
Seniorska karijera
Godine Klub Nast. (Gol)
1953–1965
1966
1967
1968
1968–1969
1972		 Botafogo[1]
Korintijans[2]
Portugesa karioka
Atletiko junior
Flamengo
Olarija		 581
10
0
1
15
10		 232
2
0
0
4
1
Reprezentativna karijera
1955–1966 Brazil Brazil 50 12

Garinča je igrao vitalnu ulogu u pobedama Brazila na Svetskom prvenstvu 1958. i 1962. godine. Godine 1962, kada se Pele povredio, Garinča je vodio Brazil do pobede na Svetskom prvenstvu sa dominantnim učinkom tokom celog turnira. Takođe je postao prvi igrač koji je osvojio Zlatnu loptu (igrač turnira), Zlatnu kopačku (vodeći strelac) i Svetsko prvenstvo na istom turniru. Takođe je bio imenovan za Ol-star timove Svetskog kupa na Svetskom prvenstvu 1958. i Svetskom prvenstvu 1962. godine. Godine 1994, imenovan je u Svevremenski tim FIFA Svetskog prvenstva. Brazil nikada nije izgubio meč dok su igrali oboje, Garinča i Pele.[6] Godine 1999, osvojio je sedmo mesto u glasanju velikog žirija FIFA za igrača veka.[7] On je član je Svetskog tima 20. veka i primljen je u Brazilsku fudbalsku dvoranu slavnih.[8] Zbog ogromne popularnosti u Brazilu zvali su ga i Alegria do Povo (Narodna radost) i Anjo de Pernas Tortas (Anđeo sa povijenim nogama).[9]

Na klupskom nivou, Garinča je većinu svoje profesionalne karijere igrao za brazilski tim Botafogo. Na stadionu Marakana, prostorija domaćeg tima je poznata kao „Garinča“.[10] U glavnom gradu Brazilija, Nacionalni stadion Mane Garinča nosi njegovo ime. On je zaslužan za inspiraciju za prve napeve ole iz borbe s bikovima koji su korišteni na fudbalskim terenima.[11]

Biografija uredi

Garinča je rođen u gradu Maže, u državi Rio de Žaneiru (Brazil), 1933. godine. Rođen je sa lijevom nogom savijenom prema unutra i desnom nogom koja je bila 6 centimetara kraća i savijena prema van.[12][13] Ipak to ga nije spriječilo da postane jedan od najboljih fudbalera svih vremena, najpoznatiji je zbog svoje eksplozivnosti i čudesnih driblinga. Mnogi stručnjaci kažu da je bio najtalentovaniji fudbaler koji je došao iz Brazila, prelazeći čak talent koji je imao Pele.

Njegov otac je bio alkoholičar, obilno je pio kašasu, što je problem koji je Garinča nasledio.[9] Ovaj dečak bezbrižnog držanja, bio je manji od druge dece njegovih godina, a njegova sestra Roza je primetila da je mali kao ptičica i počela ga je zvati Garinča, severoistočni naziv za carića, malu smeđu pticu.[14] Ime se zadržalo i sa četiri godine je bio poznat kao Garinča svojoj porodici i prijateljima.[14] Garinča je takođe bio poznat kao Mane (skraćeno od Manuel) od strane svojih prijatelja.[15]

Garinča je bio poznat među fudbalskim skautima, ali nije stigao u profesionalni fudbal sve do svojih kasnih tinejdžerskih godina; nije bio zainteresovan za profesionalnu karijeru uprkos svom ogromnom talentu.[16]

Klupska karijera uredi

Godine 1953. potpisuje za klub Botafogo iz Rio de Žaneira.[17] Prvu utakmicu je odigrao 19. jula 1953. U toj utakmici postigao je tri gola u pobedi 6-3 protiv fudbalskog kluba Bonsucesso. Za Botafogo je odigrao 581 utakmicu i postigao 232 gola. Igrao je još i za Korintians (1966), Portugesu (1967), Flamengo (1968-69), Olariju (1971-72) - svi iz Brazila i Atletiko junior (1968)- iz Kolumbije. Poslednji nastup kao igrač imao je na Božić 1982. godine.

Zabavljač poznat po svojim veštinama driblinga u borbi protiv protivničkih igrača, Garinča je inspirisao prve napeve ole u borbi s bikovima koji će se koristiti na fudbalskim terenima; tokom klupske utakmice za Botafogo 1958. dao je lekciju fudbala defanzivcu River Plejta Vajru, neprestano je zadirkivao, fintirao i prolazio pored njega uz oleje iz publike, a kada je „zaboravio” loptu i odjurio sa Vajrom koji je trčao za njim, skandiranje oleja se pretvorilo u smeh.[11] Garinčina profesionalna karijera fudbalera trajala je do 1972. godine, kada je igrao za Olariju, ali je povremeno igrao egzibicione mečeve do 1982. godine.[18]

Reprezentativna karijera uredi

Odigrao je 60 utakmica za Brazil od 1955. do 1966, igrao je za Brazil na Svetskim prvenstvima 1958, 1962. i 1966. godine. Igrajući za reprezentaciju Brazila izgubio je samo jednu utakmicu (3-1 poraz od Mađarske) na Svetskom prvenstvu 1966. To mu je bila zadnja utakmica za Brazil. Zanimljivo je da Brazil nikad nije izgubio utakmicu u kojoj su on i Pele zajedno igrali.

Garinča je umro kao zaboravljeni heroj 1983. u 49 godini života od zavisnosti o alkoholu nakon nekoliko poreznih i bračnih problema.

Statistika karijere uredi

Klupska uredi

Sezona Klub Liga Liga Kup Kontinentalni Drugi Ukupno
Igara Golova Igara Golova Igara Golova Igara Golova Igara Golova
1953 Botafogo LK 26 20 – – – – 0 0 26 20
1954 LK 27 8 – – – – 9 1 36 9
1955 LK 19 3 – – – – 9 2 28 5
1956 LK 20 5 – – – – 0 0 20 5
1957 LK 21 6 – – – – 9 2 30 8
1958 LK 26 9 – – – – 9 1 35 10
1959 LK 24 9 – – – – 5 3 29 12
1960 LK 21 9 – – – – 9 1 30 10
1961 LK 21 6 – – – – 11 2 32 8
1962 LK / TB 20 / 5 8 / 0 – – – – 7 2 32 10
1963 LK 3 1 – – 2 0 1 0 7 1
1964 LK 4 0 – – – – 7 3 11 3
1965 LK 1 0 – – – – 7 0 8 0
Botafogo ukupno 238 84 – – 2 0 83 17 323 101
1966 Korintijans KP 4 0 – – – – 6 1 10 1
1968 Atletiko Hunior KP 1 0 – – – – – – 1 0
1968 Flamengo RB 1 0 – – – – – – 1 0
1969 KK 4 0 – – – – – – 4 0
1972 Olarija KK 6 0 – – – – – – 6 0
Ukupno u karijeri 254 84 – – 2 0 89 18 345 102

Reprezentativna uredi

Brazil[19]
Godina Igara Golova
1955 1 0
1956 0 0
1957 6 0
1958 5 0
1959 4 0
1960 5 2
1961 4 1
1962 12 6
1963 0 0
1964 0 0
1965 6 0
1966 7 3
Ukupno 50 12

Trofeji uredi

Klupski uredi

Individualni uredi

  • Najbolji strijelac Svjetskog prvenstva: 1962
  • Najbolji igrač Svjetskog prvenstva: 1962

Reference uredi

  1. ^ Assaf, Roberto; Martins, Clóvis (1997). Campeonato carioca: 96 anos de história, 1902-1997 (na jeziku: Portuguese). Irradiação Cultural. 
  2. ^ Unzelte, Celso (2005). Almanaque do Timão (na jeziku: Portuguese). Ed. Abril. 
  3. ^ „Bad boy Garrincha remembered”. Reuters article on rediff.com. Pristupljeno 28. 10. 2005. 
  4. ^ „International Football Hall of Fame – Garrincha”. Ifhof.com. 28. 10. 1933. Pristupljeno 20. 1. 2010. 
  5. ^ „Top 10 Football Players of All Time - Garrincha”. sportskeeda. Pristupljeno 17. 4. 2019. 
  6. ^ "Remembering the genius of Garrincha"[mrtva veza]. BBC. Retrieved 8 December 2013
  7. ^ „FIFA Player of the Century” (PDF). touri.com. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 4. 2012. g. Pristupljeno 30. 11. 2010. 
  8. ^ World All-Time Teams. Rsssf.com. Retrieved 9 May 2014
  9. ^ a b Stevenson, Jonathan (20. 1. 2008). „Remembering the genius of Garrincha”. BBC. Pristupljeno 21. 1. 2008. 
  10. ^ "Garrincha, the never forgotten genius of Brazilian football" Arhivirano 29 novembar 2014 na sajtu Wayback Machine. World Soccer.
  11. ^ a b Ruy Castro (2013). "Garrincha: The Triumph and Tragedy of Brazil's Forgotten Footballing Hero" pp. 89. Random House
  12. ^ „Foul Play: Seven Deadly Sins of Football - Garrincha has a ball”. The Guardian. 21. 5. 2009. Pristupljeno 7. 10. 2019. 
  13. ^ „The disabled footballing icon who won two World Cups”. Scope. Arhivirano iz originala 01. 12. 2020. g. Pristupljeno 7. 10. 2019. 
  14. ^ a b Ruy Castro. P. 19
  15. ^ Fish, Robert L. (1977). My Life and The Beautiful Game: The Autobiography of Pelé. Doubleday & Company, Inc. str. 4. ISBN 0-385-12185-7. 
  16. ^ Bellos, Alex (2002). Futebol: The Brazilian Way of Life . Bloomsbury. ISBN 0-7475-6179-6. 
  17. ^ „Botafogo de Futebol e Regatas official web site – Garrincha bio”. Botafogonocoracao.com.br. 18. 10. 1933. Arhivirano iz originala 21. 6. 2008. g. Pristupljeno 20. 1. 2010. 
  18. ^ „Playing notes”. Solar article. Arhivirano iz originala 28. 4. 2006. g. Pristupljeno 10. 5. 2006. 
  19. ^ "Manoel Francisco dos Santos "Garrincha" - International Appearances and Goals". Rsssf.com

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Garinča na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Гаринча&oldid=27551519”