Гачац
Gačac (lat. Corvus frugilegus) ptica je iz porodice vrana (Corvidae). Naseljava područje Evroazije. Crne je boje sa belim kljunom, oko čijeg korena se nalazi gola bela koža. Voli da se gnezdi u kolonijama na gradskom drveću (u parkovima i bulevarima). Često ga ljudi mešaju sa gavranom.
| Gačac | |
|---|---|
| |
| Corvus frugilegus | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | C. frugilegus
|
| Binomno ime | |
| Corvus frugilegus Linnaeus, 1758
| |
| |
| Areal gačca | |
Izgled
uredi
Gačac se od ostalih vrsta vrana razlikuje po kljunu sivo-bele boje sa crnim vrhom i pernatim „gaćama” oko nogu. Dužine je obično 45-47 cm. Često se kolonije gačaca nalaze u gradskim parkovima, i ljudi ga zbog veličine mešaju sa gavranima. Njegovo crno perje na jakoj svetlosti dobija plave i ljubičaste prelive. Mladunci gačca više liče na obične vrane, jer im perje oko kljuna opada tek oko šestog meseca života.[2]
Ishrana
urediGačac se hrani krupnim beskičmenjacima - insektima i njihovim larvama, semenjem i plodovima biljaka, ponekad i sitnijim sisarima. U gradskoj sredini jede i ostatke ljudske hrane iz kanti ili sa ulice, tako da je čest na mestima gde se okuplja veliki broj ljudi, ali hranu sakuplja najčešće u jutarnjim satima, kada nema mnogo prolaznika.
Gnežđenje
uredi
Gačac se gnezdi u kolonijama koje broje najčešće 80-100 parova. Počinju da prave gnezda krajem februara i početkom marta. Gnezda im se nalaze na najvišim vrhovima drveća, a prave ih od grančica koje otkidaju sa drveća ili kradu sa okolnih gnezda, retko uzimajući one sa tla.[3] Ženka gačca najčešće izlegne 3-5 jaja u generaciji, a inkubacija traje 16-18 dana. Oba roditelja su zadužena za ishranu mladih, koji počinju da lete sa 32-33 dana. Na jesen se nova generacija okuplja u velika jata i čini se da uživaju u jakim jesenjim vetrovima.
Oglašavanje
urediGlasan, nazalni grak sa kotrljjućim "r", koji zvuči kao "gaaak", "graaak" ili "gra-gra-graaa" koji variraju u visini, posebno u okolini kolonija. U vreme gnežđenja buka oko kolonija može biti zaglušujuća.[4]
Galerija
uredi-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Gačac -
Gačac u parku -
-
-
-
-
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Reference
uredi- ^ BirdLife International (2017). „Corvus frugilegus”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2019.3. International Union for Conservation of Nature. Pristupljeno 15. 1. 2020.
- ^ Hume, Rob (2006). Birds of Britain and Europe. Dorling Kindersley. ISBN 978-1-40530-753-6.
- ^ „Gačac”. BioRaS. Arhivirano iz originala 27. 09. 2016. g. Pristupljeno 24. 9. 2016.
- ^ Mullarney, Killian; Svensson, Lars; Zetterstorm, Dan; Grant, Peter J. (1999). Bird Guide. London: HarperCollins Publishers Ltd. str. 336. ISBN 978-0-00-711332-3.
Spoljašnje veze
uredi- Dokumentarna serija „Gradske ptice“, epizoda „Gačac“, objavljena 2012. godine (jezik: srpski)
