Gdovski kremlj
Gdovski kremlj (rus. Гдовский кремль) srednjovekovno je utvrđenje (kremlj) sagrađeno sredinom XIV veka. Nalazi se u gradu Gdovu, na obalama reke Gdovke, u zapadnom delu Gdovskog rejona Pskovske oblasti (na zapadu evropskog dela Ruske Federacije).
| Gdovski kremlj | |
|---|---|
 Ostaci južnih zidina Gdovskog kremlja | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Gdov (Pskovska oblast) |
| Država |  Rusija |
| Koordinate | 58° 44′ 24″ N 27° 49′ 12″ E / 58.74000° S; 27.82000° I |
  Gdovski kremlj Gdovski kremlj na karti Pskovske oblasti | |
| Vreme nastanka | 1431–1434. |
| Tip kulturnog dobra | kremlj |
| Stepen zaštite | arhitektonski spomenik od nacionalnog značaja |
U vreme svog postojanja Gdovski kremlj je bilo jedno od najvažnijih utvrđenja na obalama Čudskog jezera, na granici Novgorodske republike i Livonije, i na važnom trgovačkom putu koji je sa severa vodio ga gradu Pskovu.
Iako je propadanje tvrđave započelo sredinom XVIII veka, tvrđava je najveća razaranja doživela u februaru 1944. godine tokom povlačenja nemačkih okupacionih trupa iz grada. Do današnjih dana očuvani su ostaci jugozapadnih, jugoistočnih i severoistočnih zidina, zemljane humke na mestima razrušenih kula, te vrata visine 4 do 6 metara.
Istorijat
uredi
Grad Gdov nastao je kao pogranično utvrđenje Pskovske kneževine na severu, i u pisanim izvorima prvi put se pominje u hronikama iz 1323. godine. Kako prvobitno utvrđenje koje je bilo sagrađeno od drveta i zemlje nije predstavljalo ozbiljniju prepreku za germanske osvajače sa severa i zapada, godine 1431. započela je izgradnja kamenog kremlja.[1][2] Izgradnja je trajala tri godine, a prvobitni zidovi bili su visoki 8 metara i debeli do 4 metra.[3][4]
U martu 1480. godine vojnici Livonskog reda napali su celo područje oko Gdova, spalili grad i bezuspešno opsedali sam Kremlj. Tokom celog XVII veka tvrđava je bila na meti napada poljskih, švedskih i litvanskih vojski, i u tom periodu pretrpela je značajnija oštećenja, a veliki požar koji je izbio unutar zidina tvrđave 1686. dodatno je pogoršao stvar.[5] Već krajem veka tvrđava gubi svoj strateški značaj.
Godine 1706. imperator Petar Veliki je prilikom posete Gdovu naredio obnovu i dodatno utvrđenje tvrđave, i u tom periodu zidine su dodatno ojačane slojevima zemlje. Međutim kako utvrđenje nije imalo strateškog značaja njegovo propadanje se nastavilo, a kamen iz zidina se koristio kao građevinski materijal za druge objekte. Iako je imperatorka Katarina Velika tokom svog kratkog boravka u Gdovu 1781. želela da tvrđavu vrati u život i dodatno je ojača, to se nikada nije desilo.
Nemačke okupacione snage su u februaru 1944. godine, tokom povlačenja iz Gdova, minirale unutrašnjost kremlja i u potpunosti je uništili. Miniranje su preživeli samo spoljni zidovi.[6]
Na temeljima nekadašnjeg sabornog hrama Svetog Dimitrija Solunskog (građen u periodu 1520—1530) koji je miniran tokom Drugog svetskog rata, sagrađena je potpuno nova crkva. Crkva je građena u periodu 1989—1993, i pri njenoj gradnji koristio se metod karakterističan za srednji vek. Bio je to prvi pravoslavni hram sagrađen na području Pskovske oblasti nakon Oktobarske revolucije 1917. godine. Hram je posvećen Čudotvornoj ikoni Majke Božije Vladarice.
Vidi još
uredi
|
Kulturno nasleđe Ruske Federacije, |
Reference
uredi- ^ Kostochkin, V.V. (25. 12. 2006). Gdovskaя krepostь (na jeziku: ruski). mypskov.info. Arhivirano iz originala 26. 03. 2022. g. Pristupljeno 22. 3. 2008. Proverite vrednost paramet(a)ra za datum:
|year= / |date= mismatch(pomoć) - ^ Kostochkin, V.V. (1962). Russkoe oboronnoe zodčestvo konca XIII - načala XVI vekov (na jeziku: ruski). Russian Academy of Sciences. str. 45.
- ^ „Gdovskaя krepostь” (na jeziku: ruski). mypskov.info. 25. 12. 2006. Nedostaje ili je prazan parametar
|url=(pomoć); - ^ Kostochkin, V.V. (1962). Russkoe oboronnoe zodčestvo konca XIII - načala XVI vekov (na jeziku: ruski). Russian Academy of Sciences. str. 191.
- ^ „Gdov” (na jeziku: ruski). borovaya52.narod.ru. Pristupljeno 27. 3. 2008.
- ^ „Gdovskiй maršrut: ot drevnosti do naših dneй” (na jeziku: ruski). Pskovskaya Pravda. 16. 11. 2006. Arhivirano iz originala 07. 08. 2007. g. Pristupljeno 27. 3. 2008.
Literatura
uredi- Kostochkin, V.V. (1962). Russkoe oboronnoe zodčestvo konca XIII - načala XVI vekov (na jeziku: ruski). Akademija nauka Rusije. str. 45.
Spoljašnje veze
uredi
