Википедија

Getoar Mjeku

Getoar Mjeku (rođen 28. septembra 1987. godine) je albanski advokat, pisac i političar i aktuelni zamenik ministra ekonomije u tkzv. Republici Kosovo. [1] Prethodno je bio zamenik ministra industrije, preduzetništva i trgovine. [2]

Getoar Mjeku Getoar Mjeku
Zvanični portret, 2021
Zamenik ministra ekonomije
Preuzeta funkcija
1. septembar 2022.
PredsednikVjosa Osmani
PremijerAlbin Kurti
MinistarArtane Rizvanoli
PrethodnikMentor Arifaj
Zamenik ministra industrije, preduzetništva i trgovine
Na dužnosti
29 March 2021 — 1. septembar 2022
PredsednikGljauk Konjufca (v.d.)
Vjosa Osmani
PremijerAljbin Kurti
MinistarRozeta Hajdari
NaslednikMentor Arifaj
Lične informacije
Rođenje(1987-09-28)28. septembar 1987. (36 god.)
Priština, SFRJ

Mjeku je stekao visoko obrazovanje na Tekas Lutheran Universiti i Southern Methodist Universiti u Sjedinjenim Državama . Ima aktivnu advokatsku licencu u Teksasu i član je Sekcije za međunarodno pravo. Bavio se praksom u oblastima privrednog i upravnog prava u Sjedinjenim Državama i na KiM i pisao o međunarodnom pravu i albanskom jeziku. [3] [4]

Kao advokat i član Pokreta Samoopredeljenje, Mjeku je bio aktivan u strateškim parnicama protiv zloupotreba u javnim preduzećima, zaštiti životne sredine i energetskom sektoru. [5] [6] [7] Kao zamenik ministra, bavio se zakonodavnim inicijativama, trgovinskim i investicionim pitanjima i državnim preduzećima. Bio je glavni autor Zakona o Suverenom Fondu tkzv. Republike Kosova, entiteta za upravljanje bogatstvom i ulaganja.

Mjeku je zagovornik prostog jezika i kritičar regulacije albanskog jezika. [8] Vodi blog o jeziku, kulturi i pravu. [9]

Mladost i obrazovanje

uredi

Getoar Mjeku je rođen u Prištini, u SFRJ, u porodici srednje klase koja je vezana za Gnjilane i region Lapa. Njegovo ime, Getoar, je portmanto ili inicijalizam sa nazivima glavnih albanskih dijalekata i sub-etničkih grupa. Svoje porodično ime objašnjava kao reč koja potiče od latinskog medicus, što znači lekar. [10] Njegov otac Mehmet je bio reporter na Radio Prištini koji je pokrenuo sopstveni biznis nakon što su radio i televizija na albanskom jeziku ugašene zbog srpske okupacije. Njegova majka Fatime je stomatolog čiju je privatnu ordinaciju koristila Stomatološka škola Univerziteta u Prištini nekoliko godina, pošto je obrazovanje na albanskom jeziku bilo potisnuto pod srpskim režimom.

Getoar i njegova porodica proveli su četiri meseca u Francuskoj kao izbeglice tokom rata na Kosovu 1998–1999. [11]

Mjeku je pohađao osnovnu i srednju školu Ismail Kemali i završio od 9. do 11. razreda na Mehmet Akif koledžu u Prištini. [12] Sa 16 godina angažovan je kao sportski diler na RTV21, gde je pratio velike sportske događaje i godinu dana pripremao i režirao nedeljni televizijski program o košarci. [13]

U septembru 2005. Mjeku se preselio u Teksas radi obrazovanja, sponzorisan od strane porodice kosovskih Albanaca. Pohađao je školu Memorial Hall u Hjustonu, Teksas, gde je diplomirao proslavu u maju 2006. Mjeku je tada dobio punu stipendiju od Tekas Lutheran Universiti, institucije liberalnih umetnosti u Seguinu, Teksas, gde se upisao u program počasti. Mjeku je diplomirao političke nauke sa prethodnom koncentracijom i diplomirao španski jezik, a diplomirao je s pohvalom sa diplomom u maju 2010. Tokom osnovnih studija, proveo je semestar na Američkom univerzitetu u Vašingtonu, a letnji program na Universidad Nacional u Herediji, Kostarika . [14]

Kao brucoš na fakultetu, Mjeku je počeo da piše za publikacije na albanskom jeziku i preveo knjigu na engleski. Mjeku je radio kao emiter za albansku službu Glasa Amerike godinu dana, 2010–2011, nakon što je završio fakultet. [15]

U avgustu 2011, Mjeku se upisao na program Juris Doctor na SMU Dedman School of Lav u Dalasu, Teksas. Bio je letnji službenik u firmi sa sedištem u Hjustonu, pohađao pravni program SMU u Oksfordu i pridružio se civilnoj klinici SMU kao studentski advokat i glavni savetnik. Diplomirao je sa pohvalom u maju 2014. i tog leta je prošao bar u Teksasu. [16]

Rana karijera

uredi

Nakon što je diplomirao na pravnom fakultetu, Mjeku je radio kao advokat sa pravnim timom Thomson Reuters i advokatskom kancelarijom sa sedištem u Hjustonu na velikim komercijalnim i imigracionim slučajevima. U Srbiju se vratio krajem 2015. godine, gde se uključio u organizacije civilnog društva i savetovao klijente o međunarodnim, komercijalnim i administrativnim pitanjima.

Godine 2017. vodio je tim advokata koji pružaju podršku sudijama privrednog prava u kosovskim sudovima kroz projekat USAID-a. Istovremeno je radio kao spoljni pravni ekspert za Kosovsku agenciju za privatizaciju, baveći se složenim spin-off slučajevima. Njegova mišljenja su bila ključna za povlačenje velike državne imovine od indolentnih kupaca koji nisu ispunili svoje obaveze da investiraju i zapošljavaju lokalne radnike.

Mjeku je 2018. radio sa Kosovskim telekomom, javnim preduzećem, gde je savetovao menadžment o lošim ugovorima. [14] Iako se već bavio korupcijom u javnom sektoru, postajao je sve ubeđeniji da je potrebna politička akcija da bi se podržala njegova uloga advokata.

Do 2019. godine, Mjeku je bio zaposlen kao pravni savjetnik na GIZ projektu savjetovanja opština o upravljanju otpadom i korporativnom upravljanju. [16]

Politička karijera

uredi

Od povratka u Srbiju 2015, Mjeku je redovno kritikovao vladu po pitanju vladavine prava i spoljne politike. On je 2018. godine sponzorisao peticiju protiv planova predsednika Hašima Tačija da podeli Kosovo kao deo mirovnog sporazuma sa Srbijom.[17]

Mjeku se 25. avgusta 2019. zvanično pridružio Pokretu Samoopredeljenje, samo nekoliko dana nakon što se Skupština sama raspustila. Bio je kandidat na parlamentarnim izborima održanim te godine, sa fokusom na vladavinu prava i ekonomski razvoj. [18] Sakupio je 4527 glasova — više od većine kandidata, ali nedovoljno da dobije mesto u 7. parlamentu. [19]

Nakon što je prva Kurtijeva vlada položila zakletvu u februaru 2020. godine, Mjeku je bio pravni savjetnik ministarke ekonomije, zapošljavanja, trgovine, industrije, preduzetništva i strateških investicija Rozete Hajdari . Na ovoj funkciji, pripremio je ključne vladine dokumente, uključujući odluke o smeni direktora 10 od 17 preduzeća u vlasništvu centralne vlade, [20] kako bi se rešio problem lošeg upravljanja javnom imovinom i nametale mere reciprociteta u trgovinskim odnosima sa Srbijom. On je takođe savetovao ministra o pitanjima energetike, razvoja privatnog sektora i upravljanja KKOVID-19. [13]

Kada je Kurti svrgnut u junu 2020. godine, Mjeku je postao zakonodavna pomoć za odbornički klub Vetevendosje. [21]

Kao aktivista Samoopredeljenja, Mjeku se uključio u nekoliko slučajeva strateških parnica. U decembru 2019. zastupao je tužioca u tužbi protiv energetskog regulatora, tvrdeći da je šema podrške tarifama za obnovljive izvore energije protivna važećem zakonu EU i da je nezakonito koristila jednom oligarhu. [22] Dok je slučaj u toku, Mjeku je uspešno dobio zabranu prilaska, čime je ta šema stavljena na kraj.

U julu 2020. Mjeku je predstavljao sindikat radnika Kosovskog telekoma u pokušaju da poništi nepovoljan ugovor o podeli prihoda sa virtuelnim mobilnim operaterom. U decembru 2020, Mjeku je tada bio advokat aktivista Samoopredeljenja koji su tražili zabranu prilaska tri hidroelektrane zbog zabrinutosti za degradaciju životne sredine. Sud je naložio fabrikama da obustave rad, dok se odgovarajuće dozvole i licence revidiraju. [23]

Mjeku je 29. marta 2021. godine imenovan za zamjenika ministra industrije, preduzetništva i trgovine u drugoj Kurtijevi vladi, vraćajući se na posao sa ministrom Hajdarijem. [24] On je prvenstveno pomogao u zakonodavnoj reformi, sa 11 zakona predloženih tokom prve godine na vlasti. Ključni zakonski predlozi uključuju novi zakon o investicijama, tržištu goriva, spoljnoj trgovini, konkurenciji, inspekcijama, intelektualnoj svojini i kontroli cena. [25] [26]

1. septembra 2022. godine premešten je na mesto zamenika ministra u Ministarstvo privrede, koje je nadležno za energetiku, rudnike, IKT i javna preduzeća. [27] [28] Mjeku je prvenstveno nadgledao državna preduzeća, koja uključuju najveće energetske i rudarske operatere u zemlji, poštu, vodećeg telekom provajdera, željeznice i vodovodne kompanije i kompanije za navodnjavanje. On je ko-predvodio radnu grupu koja je izradila nacrt zakona o Suverenom fondu tkzv. Republike Kosova, strateškom entitetu za upravljanje bogatstvom i investicijama, koji je pozdravljen kao reformska reforma za privredu Kosova i Metohije. [29] [30] [31] [32]

Pogledi na jezik

uredi

Mjeku je poznat kao zagovornik reforme albanskog jezika, kritikujući jezičku politiku koju je nametnuo komunistički režim u Albaniji i koju je održavao radi političke svrsishodnosti tokom tranzicije ka demokratiji. On poziva pisce da slobodno koriste Gheg leksikon, infinitiv 'me+' i redukovani particip, koji odražavaju govorni jezik većine Albanaca. Njegov javni govor je obeležen njegovom upotrebom dijalekta Gheg, dok njegovo pisanje non-fiction varira između standarda zasnovanog na Elbasanu i modifikovanog Tosk standarda .

Mjeku je takođe podsticao pisanje na jednostavnom jeziku. On je usvojio tehnike koje je njegov profesor Brajan Garner podučavao kosovskom zakonodavstvu i sudskim dokumentima, [33] čak je napravio nacrt predloženog ustava za Kosovo da bi pokazao svoj stil. [34] Takođe je preveo odabrane spise Džordža Orvela, uključujući njegov esej o "Politika i engleski jezik". [35]

Reference

uredi
  1. ^ „Getoar Mjeku: Deputy Minister”. Arhivirano iz originala 14. 09. 2022. g. Pristupljeno 15. 9. 2022. 
  2. ^ Shefkiu, Arbisa (29. 3. 2021). „Getoar Mjeku emërohet zëvendësministër i Industrisë dhe Tregtisë”. Kallxo.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  3. ^ „Getoar Mjeku: Bio”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  4. ^ „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  5. ^ Dahsyla, Egzon (8. 12. 2020). „Vetëvendosje: Gjykata ka pezulluar lejet e Kelkos Energy për dy hidrocentralet në Lumbardhin e Deçanit”. Kallxo.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  6. ^ Voca-Gashi, Donika (17. 7. 2021). „Sindikata padit "Z-Mobile", kërkon të vërtetohet se kontrata s'ka ligjshmëri”. Koha.net. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  7. ^ „Padi kundër shtrenjtimit të rrymës”. Plisi.org. 12. 3. 2020. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  8. ^ Mjeku, Getoar (27. 4. 2018). „Shkruj shkurt e shqip”. Plisi.org. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  9. ^ „Plisi.org”. Plisi.org. 
  10. ^ „Getoar Mjeku: Bio”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  11. ^ Chaudey, Marie (23. 12. 1999). „Kosovo : l'impossible fête”. La Vie (2834-2835): 93. 
  12. ^ „Getoar Mjeku: Bio”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  13. ^ a b „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  14. ^ a b „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  15. ^ „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  16. ^ a b „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  17. ^ „Peticion BE-së kundër ndarjes së Kosovës, Mjeku: BE po e detyron Kosovën të hyjë në negociata të pa barabarta (Video)”. Telegrafi. Dukagjini. 28. 8. 2018. Pristupljeno 23. 5. 2022. 
  18. ^ Istrefi, Dibran (19. 9. 2019). „Pressing Zgjedhor T7” (na jeziku: Albanian). 
  19. ^ „Early Elections for Assembly of Republic of Kosovo 2019”. Kosovo Central Election Commission. Pristupljeno 23. 5. 2022. [mrtva veza]
  20. ^ „Getoar Mjeku: Në borde u emëruan njerëz profesionistë me CV të bujshme”. KlanKosova. Pristupljeno 23. 5. 2022. 
  21. ^ „Getoar Mjeku: CV”. Getoar.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  22. ^ „Padi kundër shtrenjtimit të rrymës”. Plisi.org. 12. 3. 2020. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  23. ^ Dahsyla, Egzon (8. 12. 2020). „Vetëvendosje: Gjykata ka pezulluar lejet e Kelkos Energy për dy hidrocentralet në Lumbardhin e Deçanit”. Kallxo.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  24. ^ Shefkiu, Arbisa (29. 3. 2021). „Getoar Mjeku emërohet zëvendësministër i Industrisë dhe Tregtisë”. Kallxo.com. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  25. ^ „Facebook post on legislative agenda”. Facebook. 28. 12. 2021. Pristupljeno 23. 5. 2022. 
  26. ^ „Getoar Mjeku: Deputy Minister”. Arhivirano iz originala 14. 09. 2022. g. Pristupljeno 15. 9. 2022. 
  27. ^ „Getoar Mjeku: Deputy Minister”. Arhivirano iz originala 14. 09. 2022. g. Pristupljeno 15. 9. 2022. 
  28. ^ Halili, Mediana (1. 9. 2022). „Kurti ua ndërron ministritë dy zëvendësministrave”. Kallxo.com. Pristupljeno 14. 9. 2022. 
  29. ^ „Facebook post on the Law on Sovereign Fund of the Republic of Kosova”. Facebook. 13. 3. 2023. Pristupljeno 17. 7. 2023. 
  30. ^ „A23 on ATV: TV interview on the Sovereign Fund of the Republic of Kosova”. Facebook. 11. 5. 2023. Pristupljeno 17. 7. 2023. 
  31. ^ „Tëvë 1, "Çka është Fondi Sovran dhe pse i duhet Kosovës - flet Mjeku"”. Prime Minister of Kosovo. 9. 5. 2023. Pristupljeno 17. 7. 2023. 
  32. ^ „Prime Minister Kurti received the draft of the Draft Law on the Sovereign Fund”. Prime Minister of Kosovo. 13. 3. 2023. Pristupljeno 17. 7. 2023. 
  33. ^ Mjeku, Getoar (27. 4. 2018). „Shkruj shkurt e shqip”. Plisi.org. Pristupljeno 15. 5. 2022. 
  34. ^ Mjeku, Getoar. „Projekt-kushtetutë për Kosovën”. Plisi.org. Pristupljeno 23. 5. 2022. 
  35. ^ „Orwell”. Plisi.org. Pristupljeno 23. 5. 2022. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Гетоар_Мјеку&oldid=27100867”