Gornja Bunuša

Gornja Bunuša
Gornja Bunuša;
	Gornja Bunuša
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Jablanički
Grad	Leskovac
Stanovništvo
— 2022.	406
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 53′ 17″ S; 21° 52′ 08″ I / 42.888166° S; 21.869° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	267 m
	Gornja Bunuša Gornja Bunuša na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	016
Registarska oznaka	LE

Gornja Bunuša je naseljeno mesto grada Leskovca u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2022. bilo je 406 stanovnika.

Etimologija

Mogla je Bunuša u doba nomadskog stočarenja biti zimovnik pastira koji su svoja stada napasali po Kukavici i prostranim pasištima u pobrđu Sušice. Mogao se u ovom selu kao u zimovniku, na koji se svikao, nastaniti neki pastir Vlah, potomak poromanjenog stanovništva, po imenu Bun, pa svojim imenom dati ime novom naselju: Bun-Bunuša. Sve je to moguće, ali ne i sigurno, pa nam u tom pogledu ne ostaje ništa drugo, do da u pogledu imena ovog sela nagađamo.

Geografija

Položaj

Selo Bunuša se zaselilo na istočnim padinama pobrđa, koja čine zapadni okvir aluvijalne ravni reke Veternice, na daljini od oko 17 kilometara južno od Leskovca. Od Bunuškog Čifluka je udaljena manje od jednar kilometra i nalazi se na zapadu od njega. Pobrđe se ovde blago spušta u ravnicu, pa Bunuša, koja je podignuta na najnižoj njihovoj terasi, nije ravničarsko selo, ali se ne može smatrati ni podplaninskim selom, jer brežuljci, koji se protežu zapadno od sela, imaju malu visinu. 3ezerske naslage i humus koji čine površinu ovih brežuljaka su debeli i plodni, pa se zemljište i po brežuljcima može koristiti za sve poljoprivredne kulture.

Hidrografija

Bunuša je jedinstven primer zaseljavanja u Porečju na mestu gde nema tekućice. Veternica je daleko od Bunuše za više od jednor kilometra. Botunja joj je blizu, ali je ona tako mala i leti presuši, da se ne može smatrati tekućom vodom, što se iskazuje i njenim imenom. U ataru ovog sela ima još dva vodotoka: Brza voda, u stvari jarak u koji se slivaju vode bunuških polja za vreme topljenja snega i velikih atmosferskih padavina. Brza voda nema izvorske vode u sebi, već povremenu površinsku vodu. Na zapadu atara ovog sela, iz potesa Lipovac, izvire rečica istog imena - Lipovac, ali njena voda ne ide u pravcu sela, već se uliva u Sušicu. Za svoje potrebe Bunušani su upućeni na bunare.

Zemlja

Zemljište ovog atara opisano je kod opisa zemlje sela Bunuškog Čifluka, jer zemlja ovih sela se vodi kod Geodetske uprave u Leskovcu kao jedna katastarska opština, mada su sela, kao seosko naselje, odvojena.^[1]

Istorija

Srpski srednjovekovni izvori ne pominju selo Bunušu, pa postoji verovatnoća da se ovo selo zaselilo kasnije, ali ipak još u doba srpske srednjovekovne države. Han pominje Bunušu i navodi da je ona 1858. godine imala 40 kuća, dakle bila veća od susedne Radonjice, koja se pominje u srpskim srednjovekovnim dokumentima s kraja 14. veka. Milan Đ. Milićević je zabeležio da je ovo selo, posle oslobođenja od Turaka, imalo 107 poreskih glava i spadalo među nekoliko najvećih sela Porečja.

I Bunuša je za vreme Turaka bila podvlašćeno selo, a njegav gospodar je bio moćni Arbanas iz Barja Isat (Ismet), koji je imao titulu bega, pa se zvao Isat-beg. Posle oslobođenja od Turaka, Bunuša je, kao gospodarsko selo, plaćala agrarni dug. Imanje nekolicine insolventnih dužnika iz ovog sela je za naplatu duga prodavano na licitaciji i kao kupac se pojavljivao često sveštenik iz Bunuškog Čifluka pop Gavra, pa je on tako, kupujući imanje prezaduženih seljaka, stvorio svoj veliki posed od oko 300-400 duluma.

Demografija

U naselju Gornja Bunuša živi 506 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,6 godina (39,1 kod muškaraca i 42,1 kod žena). U naselju ima 150 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 4,22.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	562
1953.	617
1961.	672
1971.	627
1981.	658
1991.	632	632
2002.	633	651
2011.	541
2022.	406

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	633	100,0%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	3	2
80+	5	4
75—79	3	13
70—74	12	22
65—69	26	26
60—64	17	27
55—59	15	13
50—54	31	19
45—49	24	27
40—44	27	15
35—39	18	20
30—34	19	20
25—29	28	20
20—24	17	19
15—19	19	15
10—14	18	16
5—9	27	23
0—4	11	12
Prosek :	39,1	42,1

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	84	92	119	125	143	140	150

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	8	34	14	27	24	24	13	3	2	1	4,22

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	264	50	194	16	4
Ženski	262	26	199	34	3
UKUPNO	526	76	393	50	7

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	134	30	0	0	75
Ženski	44	8	0	0	31
UKUPNO	178	38	0	0	106
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1	3	3	1	3
Ženski	0	0	1	0	0
UKUPNO	1	3	4	1	3
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	0	6	2	2
Ženski	0	0	0	2	2
UKUPNO	0	0	6	4	4
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	7	0	0	1
Ženski	0	0	0	0
UKUPNO	7	0	0	1

Saobraćaj

Kao što je bez tekućica, Bunuša je i van puteva. Do 1910. godine pored nje je prolazio stari put Leskovac - Miroševce , koji vodi preko oba Jajina. Od kada je taj put napušten i izgrađen drugi po dnu reke Veternice, koji prolazi kroz Bunuški Čifluk, Bunuša je ostala bez puta, pa se za put Leskovac - Miroševce povezala seoskim putem koji se spaja sa istim u samom selu Bunuškom Čifluku.

Reference

^ J. V. Jovanović, Leskovačko porečje (drugi-poseban deo), Leskovački zbornik 13, 47 - 49 strana, Leskovac, 1973
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze

[1] J. V. Jovanović, Leskovačko porečje (drugi-poseban deo), Leskovački zbornik 13, 47 - 49 strana, Leskovac, 1973

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]