Grb Čehoslovačke

Čehoslovačka Republika proglašena je 28. oktobra 1918, a raspuštena 1. januara 1993. godine. Osnovni grb države najčešće se sastojao od kombinovanih čeških i slovačkih heraldičkih simbola, a to su bili češki srebrni lav sa dvostrukim repom i krunom, te slovački lotarinški krst na tri brežuljka (motiv krsta je u socijalističkom periodu bio zamenjen motivom plamena koji je bio simbol slovačkog ustanka 1944. godine). Poslednja varijanta grba Čehoslovačke usvojena je 1990. godine, odnosno nakon tzv. Plišane revolucije.

Čehoslovačka
Detalji
Nosilac Čehoslovačka
Usvojen1990.
Ranije verzije1918-1961.
1961-1989.

Nekoliko grbova je korišteno za vreme Čehoslovačke:

Prva republika (1918—1938)

uredi

Grb Čehoslovačke, usvojen 1918. godine, sastojao se od male, srednje i velike varijante. Na velikoj varijanti, štit su pridržavala dva lava, koji su stajali na traci s ispisanim geslom države „Pravda pobeđuje“. U sredini štita, stajao je manji crveni štit s motivom češkog srebrnog lava. Gore levo bio je slovački heraldički motiv lotarinškog krsta na tri brežuljka. Gore desno bio heraldički simbol (crveni medved i sedam naizmeničnih plavo-zlatnih greda) tadašnje autonomne Potkarpatske Rusije (1919-1938), odnosno Karpatske Ukrajine (1938-1939). Dole levo orao raširenih krila s motivom šahovskog polja (herladički simbol Moravske) i dole desno istorijski grb Šleske (crni orao koji krilima pridržava stilizovani zrak sunca).

Srednji grb sadržavao je sve ove motive osim držača štita (zlatni lavovi i traka s geslom), a mali se sastojao od štita u kojem je stajao češki lav i pridržavao mali grb Slovačke.

Nemačka okupacija Čehoslovačke (1938—1945)

uredi

Minhenskim sporazumom 1938, Nemačka je dobila delove Čehoslovačke, 1939. okupirala je Češku i Moravsku, a Slovačka je obrazovana kao zvanično nezavisna država, u stvari nemački satelit. Okupacija je trajala od 1939. do 1945. godine. Slovačka je u tom periodu koristila grb s motivom lotarinškog krsta i tri brežuljka, a Protektorat Češke i Moravske grb s naizmeničnim poljima s motivom češkog lava i moravskog orla.

Čehoslovačka Republika (1945—1961)

uredi

Oslobođenjem okupirane Čehoslovačke od strane Crvene armije 1945. godine, u upotrebi je do 1961. bio mali grb Čehoslovačke (pre toga bio u upotrebi od 1918. do 1938). Uprkos tome što su 1948. na vlast došli komunisti, Čehoslovačka je i dalje zadržala stari naziv države i grb.

Čehoslovačka Republika (1961—1992)

uredi

Godine 1960, Čehoslovačka Republika je promenila ime u Čehoslovačka Socijalistička Republika. Povodom toga, usvojen je novi grb na kojem su bili prisutni stari motivi, ali i novi socijalistički. Promenjen je oblik štita, lavu je uklonjen motiv krune, a tradicionalni grb Slovačke zamenjen je simbolima antifašističkog Slovačkog ustanka 1944. (planina Tatre i plamena buktinja). Umesto krune, iznad lavlje glave nalazila se crvena petokraka zvezda sa zlatnim rubom.

Nakon Plišane revolucije 1989. i uvođenja višestranačja, 1990. je usvojen grb čiji je štit sadržavao naizmenično motiv češkog lava i slovačkog krsta. Godine 1993, Čehoslovačka je raspuštena, a države-naslednice preuzele su stare heraldičke simbole u svoja nova obeležja.

Vidi još

uredi

Spoljašnje veze

uredi