Damavand
Damavand (pers. دماوند) je ugašeni stratovulkan na Alborzu koji sa svojih 5.671m nmv. predstavlja najviši vrh Irana i najviši vulkanski vrh u Aziji. Nalazi se na severu zemlje, južno od Kaspijskog jezera i 109km severoistočno od Teherana. Vrh danas predstavlja veliku planinarsko-alpinističku atrakciju kako među Irancima, tako i među strancima. Postoji najmanje 16 utvrđenih putanja do vrha, među kojima je najčešća južna koja je najlakša, dok se po dužini ističe severoistočna, a po zahtevnosti severna. Na trasama uspona postoji veći broj skloništa koja funkcionišu u sklopu iranske planinarske organizacije, a najveće je Polur koje se nalazi na južnoj trasi. Iako je sam vulkan ugašen, sumporna isparenja pri samom vrhu su gotovo svakodnevna pojava i predstavljaju potencijalnu opasnost po ljude, dok se i pored velike nadmorske visine sneg stalno zadržava samo u krateru na vrhu. Posebnu atrakciju Damavanda čini jezero Lar smešteno u njegovom podnožiju kao, pogled koji često dopire do Kaspijskog jezera i skijaški centri koji se nalaze u između njega i Teherana. Pored toga on ima i značajno mesto u narodnoj tradiciji pošto se smatra svetom planinom odnosno Olimpom Persijanaca, a o ukorenjenosti ovog verovanja među lokalnim stanovnicima najbolje svedoči činjenica da se na njegovom vrhu i dan danas mogu naći krvne žrtve u obliku koza i ovaca, iako je Iran strogo verska država.
| Damavand | |
|---|---|
 Damavand | |
| Ndm. visina | 5.671 (5.610)[1] metara m |
| Koordinate | 35°57′18″S 52°06′35″I |
| Geografija | |
| Lokacija |  Iran |
| Masiv | Alborz |
| Najlakši put | južna strana |
Uspon na vrh uredi
Prema poslednjim istraživanjima postoji oko šezdesetak[2] različitih smerova kojima se može stići do vrha, od kojih se najčešće koriste:
- Južna (najlakša) ruta koja kreće iz Polura ili Rejne, vodi do trećeg skloništa (4.100m) preko pastirskih koliba i od njega na vrh.
- Severna (najteža) ruta koja kreće iz Nandala i vodi do vrha preko skloništa smeštenih na 4.000 m i 5.000m.
- Severoistočna (najduža) ruta koja kreće iz Gazaneka (oko 1.800m) i prati ledničku dolinu Jakšara do Estela-Sara (oko 2.200m), posle čega izlazi na severoistočni greben na Menar (3.726m) ili Mazijar (4.150m) i vodi do jedinog skloništa na ruti Taht-e-Ferejduna (4.320m) iz koga se kreće na vrh.
- Zapadna ruta koja kreće iz Polura uz dolinu Čuldare do skloništa Simorg (4.050m) iz koga se kreće na vrh. Posebnu draž ovoj ruti daje izvrstan pogled na zalaske Sunca.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Zvanična merenja Iranskog centra za statistiku daju visinu od 5.610m Arhivirano na sajtu Wayback Machine (14. novembar 2009), ali se na kartama i zvaničnom sertifikatu koji izdaje iranska planinarska organizacija navodi visina od 5.671m.
- ^ „Damavand“ (opisna karta sa prigodnim kraćim tekstom), mada ovaj podatak treba uzeti sa rezervom jer postoji realna mogućnost da je došlo do greške u prevodu na engleski odnosno do zamena termina sixteen (16) sa sixty (60).
Literatura uredi
- „Damavand“ (opisna karta sa prigodnim kraćim tekstom) (jezik: engleski)
Spoljašnje veze uredi
.jpg){kind=small}
- Podaci o usponu (www.summitpost.org) (jezik: engleski)
- Vremenska prognoza za Damavand (www.snow-forecast.com) (jezik: engleski)
- Podaci o usponu (www.damavandiran.com) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. januar 2008) (jezik: engleski)