Damjan Ljubibratić
Damjan Ljubibratić, poznat kao Damjan Srbin je bio srpski pravoslavni monah i diplomata, sekretar patrijarha Jovana Kantula (1592–1614).
Život uredi
Damjan je porijeklom iz trebinjskog kraja, potomak plemićke porodice Ljubibratići. Bio je monah Pećkog patrijaršijskog manastira, a bio je i sekretar patrijarha Jovana Kantula.
Bio je najviši diplomatski predstavnik hercegovačkih i pećkih srpskih poglavara, koji su se stavili na čelo pokreta, koji je organizovao ustanak u oblastima okupiranim od strane Osmanskog carstva.
Hercegovački ustanak (1596—1597) uredi
Pravoslavni hrišćani na Balkanu tražili su pravi trenutak za ustanak protiv Osmanlija[1]. Srpski, grčki, bugarski i albanski monasi posećivali su evropske dvorove za pomoć. Banatski ustanak (1594) pomogli su srpski pravoslavni mitropoliti cetinjski Rufim Njeguš i trebinjski Visarion (1590–1602). Godine 1596. pobune su se proširile na osmansku Crnu Goru i susedna plemena u hercegovini, posebno pod uticajem mitropolita Visariona. Visarion i poglavari u hercegovini tražili su pomoć od pape[2]. U jednom dubrovačkom dokumentu s početka 1596. godine stoji da su se mnoge hercegovačke čifčije sa mitropolitom okupile u Trebinjskom manastiru gdje su se zakleli „da će odustati i 20.000 junaka dati carskoj svjetlosti“. Vojvoda Grdan i pobunjenici su poraženi. Gacko polje negde 1597. Ustanici su tada sklopili mir sa Osmanlijama, a Grdanu je oprostio Ahmed paša Hadum. Međutim, Grdan i Patrijarh Jovan nastaviće da planiraju pobune protiv Osmanlija u narednim godinama[3].
U aprilu 1599. Damjan je ponovo dao papi pismo patrijarha Jovana Kantula[4].
1604. godine Damjan je nabrojao ove krajeve spremne za ustanak: Dračevica, Zupci, Riđani, Nikšići, Banjani, Piva, Drobnjaci, Morača, Trebinje, Rudine, Gacko, Plana, Kolašin, Vraneš, Mileševo, Sjenica, Novi ...
Godine 1605. otišao je u diplomatsku misiju u Dubrovačku republiku, raspravljajući o otkupu nekih robova iz Senja[5].
Reference uredi
- ^ Hanlon, Gregory (2008-02-22). The Twilight Of A Military Tradition: Italian Aristocrats And European Conflicts, 1560-1800 (na jeziku: engleski). Routledge. ISBN 978-1-135-36143-3.
- ^ Veselinović, Rajko L. (1966). (1219-1766). Udžbenik za IV razred srpskih pravoslavnih bogoslovija. (Yu 68-1914) (na jeziku: srpski). Sv. Arh. Sinod Srpske pravoslavne crkve.
- ^ „FELjTON - BARJAK SA LIKOM SVETOG SAVE: Nasuprot turskoj islamizaciji bilo je rimokatoličko unijaćenje”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-05-25.
- ^ Zapisi (na jeziku: srpski). Obod. 1929.
- ^ Vinaver, Vuk (1953). Prve ustaničke borbe protiv Turaka (na jeziku: srpski). Prosveta.