Dvorodržica

Dvorodržica je dvorska titula u srednjovekovnoj Srbiji. Konstantin Jireček je poistovećuje sa vizantijskom titulom palatofilaksa.

Značenje

Dvorodržica je bio upravnik vladarskog dvora. Titula dvorodržice javlja se u doba raspada Srpskog carstva, ali se ne pominje na dvoru cara Uroša već na dvorovima oblasnih gospodara. Po uzoru na Nemanjiće, svoj dvor je uredio Aleksandar, gospodar Kanine i Valone. Okružio se vlastelom koja je nosila vojne i dvorske titule. Njegov dvorodrživa zvao se Rajče. Nije poznato ime dvorodržive despota Jovana Uglješe. Despot je odredio da na posedima manastira Svetih arhanđela kod Gabrova nikakva prava nemaju ni dvorodržica, ni pronijar, ni dvoranin. Lazarevići su zabranili da na dobrima manastira Svetog Pantelejmona zapovedaju vladušti: ni vojvoda, ni kefalija, ni dvorodržica, ni čelnik. Lazareviće je služio dvorodržica Radivoj. Pretpostavlja se da je dvorodržica Novak bio u službi Vuka Brankovića koji je držao Prizren. Dvorodržica Radosav Junaković služio je Đurđa Crnojevića, gospodara Zete. Ponekad dvorodržica istupa kao predstavnik centralne uprave. Radivoje, dvorodržica Lazarevića, javlja se u ulozi milosnika, a Radosav Junaković, dvorodržica Đurđa Crnojevića, imao je funkciju pristava.

Izvori

• Ćirković, Sima; Mihaljčić, Rade, ur. (1999). Leksikon srpskog srednjeg veka (The Lexicon of Serbian Middle Ages). Beograd: Knowledge.