Desna (pritoka Dnjepra)
Desna (rus. Десна; ukr. Десна) rusko—ukrajinska je reka i leva pritoka reke Dnjepra (deo basena Crnog mora).
| Desna Десна | |
|---|---|
 Desna u Černigovu | |
 Basen reke Desne | |
| Opšte informacije | |
| Dužina | 1.130 km |
| Basen | 88.900 km2 |
| Pr. protok | 360 m3⁄s |
| Sliv | Dnjepar → Crno more |
| Plovnost | od 535 km od ušća |
| Vodotok | |
| Izvor | Smolensko pobrđe na 54° 35′ 38″ N 33° 17′ 55″ E / 54.59389° S; 33.29861° I |
| Ušće | u Dnjepar kod Kijeva 50° 33′ 01″ N 30° 32′ 16″ E / 50.55028° S; 30.53778° I |
| Geografske karakteristike | |
| Država/e |  Rusija Ukrajina |
| Naselja | Jeljnja, Desnogorsk, Brjansk, Černigov, Kijev |
| Pritoke | Sejm, Ostjor, Vetma, Sudost |
| Jezera | Desnogorsko jezero |
| DRV | 04010001112106200001410 |
| Reka na Vikimedijinoj ostavi | |
Ime reke potiče od staroslovenske дєснъ što znači desno, odnosno reka koja u Dnjepar dolazi sa desne strane orijentišući se uzvodno od toka Dnjepra.[1]
Karakteristike uredi
Reka Desna izvire iz močvarnog područja Golubiji Moh, nedaleko od grada Jeljnje na području Smolenskog pobrđa. Protiče preko teritorija Smolenske i Brjanske oblasti Rusije i Černigivske, Sumske i Kijevske oblasti Ukrajine.
Dužina vodotoka je oko 1.130 km, a površina sliva iznosi 88.900 km². U gornjem delu toka obale su dosta niske i zamočvarene, a do značajnijeg izdizanja desne oblae dolazi nizvodno od Brjanska. U Ukrajini, širina reke varira od 60 do 250 metara, prosečne dubine od 3 metra. Srednji godišnji protok vode na ušću je oko 360 m³/s. Reka se ledi od početka decembra do početka aprila. Plovna je dužinom od 535 km, nizvodno od grada Novgorod Siverskog, mada je pristup manjim plovilima omogućen i do područja uzvodno od Brjanska.
Nakon što primi svoju najveću pritoku, reku Sejm blizu rusko-ukrajinske granice, reka se širi i račva na više manjih rukavaca. Obale ponovo postaju niske (posebno kod grada Černigova) i zamočvarene. Uliva se u Dnjepar nedaleko od Kijeva.
Još od najstarijih vremena Desna je služila kao važna trgovačka saobraćajnica koja je povezivala Kijev i okolinu sa basenom Dona i Oke.
U gornjem delu toka ove reke, kod grada Desnogorska korito reke je pregrađeno i stvoreneo je veliko veštačko Desnogorsko jezero površine oko 44 km². Jezero je sagrađeno za potrebe hlađenja reaktora Smolenske nuklearne elektrane.
Pritoke uredi
U Desnu se uliva 18 desnih i 13 levih pritoka.
Najvažnija naselja uredi
Na Desnoj se nalaze brojna naseljena mesta, a neka od najvažnijih su:
Smolenska oblast: Jeljnja, Desnogorsk, selo Jekimoviči.- Brjanska oblast: selo Snopot, Žukovka, Seljco, Brjansk, Vigoniči, Trubčevsk i Belaja Berjozka.
Černigovska oblast: Novgorod Siverski, Makošino, Černigov, Oster, Desna.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Fasmer M. Эtimologičeskiй slovarь russkogo яzыka. T. I. pp. 506.
Spoljašnje veze uredi
- Reka Desna u Encikopediji Ukrajine
- Десна, приток Днепра // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб., 1890—1907.
- Десна в «Словаре современных географических названий».[мртва веза]
