Donja Lomnica
Donja Lomnica je naselje u Srbiji u opštini Vlasotince u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 533 stanovnika (prema popisu iz 2002. bio je 591 stanovnik).
Donja Lomnica | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Jablanički |
| Opština | Vlasotince |
| Stanovništvo | |
| — 2011. | 533 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 59′ 20″ S; 22° 07′ 17″ I / 42.989° S; 22.1215° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 280 m |
.svg)  Donja Lomnica Donja Lomnica na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 016 |
| Registarska oznaka | VL |
Donja Lomnica se nalazi na obali dveju malih rečica-potoka: Male reke i Goleme reke. Obe se sastaju u sredini sela i čine rečicu Šišavicu koja prolazi kroz susedno selo Šišava. Donja Lomnica je povezana asfaltnim putem sa Vlasotincem i susednim selom Sredorom.
Legende uredi
Naziv mesta uredi
Lomnica je dobila ime po tome što je za vreme vladavine Turaka mesto bilo pod hrastovom šumom, pa su seljani tada stalno krali šumu i lomili dogovor sa Turcima i tako je po toj legendi selo dobilo naziv Lomnica.
Dukati uredi
Od vremena pod Turcima ostala je legenda po kojoj se kaže da je jedan Turčin prodao trup stare kruške Srbinu za krčag vina. Kad je Srbin dovezao trup kući i udario sekirom da nacepa drva za ogrev, ispali su dukati koje je verovatno sakrio neki hajduk u tom vremenu, koje je uzeo od Turaka.
Demografija uredi
U naselju Donja Lomnica živi 478 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,0 godina (39,7 kod muškaraca i 42,4 kod žena). U naselju ima 181 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,27.
Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 1 | 0 | ||
| 80+ | 5 | 4 | ||
| 75—79 | 5 | 9 | ||
| 70—74 | 18 | 22 | ||
| 65—69 | 20 | 28 | ||
| 60—64 | 18 | 22 | ||
| 55—59 | 10 | 17 | ||
| 50—54 | 23 | 14 | ||
| 45—49 | 17 | 18 | ||
| 40—44 | 32 | 22 | ||
| 35—39 | 28 | 16 | ||
| 30—34 | 19 | 28 | ||
| 25—29 | 17 | 11 | ||
| 20—24 | 17 | 23 | ||
| 15—19 | 20 | 19 | ||
| 10—14 | 21 | 16 | ||
| 5—9 | 23 | 13 | ||
| 0—4 | 5 | 10 | ||
| Prosek : | 39,7 | 42,4 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 250 | 69 | 163 | 17 | 1 | 0 |
| Ženski | 253 | 41 | 163 | 41 | 7 | 1 |
| UKUPNO | 503 | 110 | 326 | 58 | 8 | 1 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 152 | 65 | 0 | 0 | 22 |
| Ženski | 80 | 54 | 0 | 0 | 7 |
| UKUPNO | 232 | 119 | 0 | 0 | 29 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 0 | 48 | 7 | 0 | 0 |
| Ženski | 0 | 3 | 4 | 0 | 0 |
| UKUPNO | 0 | 51 | 11 | 0 | 0 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 1 | 0 | 3 | 1 |
| Ženski | 0 | 1 | 1 | 3 | 1 |
| UKUPNO | 0 | 2 | 1 | 6 | 2 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 0 | 0 | 0 | 5 | |
| Ženski | 1 | 0 | 0 | 5 | |
| UKUPNO | 1 | 0 | 0 | 10 | |
Stanovništvo uredi
Selo čine pet familija:
- Konjarci -poreklom iz Bugarske (najstarija familija),
- Krstinci -poreklom iz Gornjeg Oraha,
- Zdravkovci -poreklom iz Gornje Lomnice,
- Komaričani -poreklom iz sela Komarica,
- Rajkovići -su najmlađa familija u selu.
Nekada su se ljudi bavili isključivo stočarstvom, pa i dan danas po brdima ima još ostataka čobanskih koliba u kojima su bile smeštene ovce i goveda. U selu je bilo potkivača, a i kovača. Veliki broj meštana su bili pečalbari ciglari, a danas su poznati zidari pečalbari. U selu ima dosta poznatih preduzimača zidara. Mnogi se bave i poljoprivredom, naročito stočarstvom i prodaju mleko privatnoj pekari. Ovaj kraj je poznat i po vinogradarstvu, voćarstvu i pčelarstvu. Dosta radnika iz Lomnice je radilo u fabrikama u Vlasotincu i na benziskoj pumpi, a ima i onih koji rade u opštini i u prosveti i putuju privatnim prevozom do radnog mesta. Mnogi meštani su u selu otvorili privatne prodavnice i tako stekli egzistenciju, a ima i privatnih zanatliija koji rade paušalno: mehaničari, stolari, limari i drugi.
Postoje i druge familije:
- Miračici,Kurdici,Kaldarci,Girci,Genini,Žeravičkini,Bavonjci,Grudainci,Veličkovi(Čungurci),Cvetkovci i Stambolici.
- Selo je nastalo oko 1790 godine.
Infrastruktura uredi
Selo je zbijenog tipa. U selu postoji vodovod, struja i telefon, a i kablovska televizija. Selo ima i ambulantu koja opslužuje sva okolna sela u lečenju stanovnika. Dva puta nedeljno dolazi lekar iz Vlasotinca. Kuće su moderno sagrađene, a skoro svako domaćinstvo poseduje traktor i kola. Omladina ima prostor gde se svaki dan skupljaju i taj prostor zovu "PODRUMČE". Trenutno se za sportsku rekreaciju omladina koristi dvorište seoske škole. U toku leta se organizuje turnir “Sveta Trojica” u malom fudbalu.
Obrazovanje uredi
Selo Donja Lomnica ima zajedničku četvorogodišnju i osmogodišnju osnovnu školu “Braća Milenković” sa selom Šišavom, sa kojim se graniči, jer je škola sagrađena u lomničkom ataru. Sagradio ju je Lomničanin Živojin Stamenković-Amerikanac zajedno sa meštanima. On je pomogao u novcu i besplatnoj dodeli građevinskog zemljišta 1922. godine. U toj školi su učili mnogi viđeniji školovani Lomničani: pravnici, sudije (Vita Krstić), veterinari, profesori, pedagozi, nastavnici, sociolozi, bankari, ekonomisti kao i majstori građevinari-preduzimači.
Običaji uredi
Iz starina su bile poznate vodenice na rečici koja je dolazila iz sela Sredor, a najpoznatiji vodeničar je bio Stamenković. Danas su vodenice zapuštene u korov, a neke su u ruševinama. Od starih običaja u porodičnom i seoskom veselju se slave slave (Trojica (Duhovi), Božić, Uskrs), kravaji, ispraćaji u vojsku i svadbe. Neki običaji se prepričavaju, kao dodolice, koje su pevale pored rečice, dozivajući da padne kiša, a starije žene su im donosile kačamak. Posle ručka su devojke pevale i prskale se vodom iz reke. I danas se na Božić unosi badnjak i peče prase, na Uskrs se maste jaja i farbaju, a na Đurđevdan se donosi grančica od vrbe i njome kiti kapija.
Zanimljivosti uredi
Ljudi iz ovog kraja su uzimali učešće u svim ratovim :u ratu za konačno oslobođenje od Turaka, u Prvom i Drugom svetskom ratu i u ratovima tokom raspada bivše SFRJ(Socijalističke Federativne republike Jugoslavije).Od Lomničana tog 1.maja.1917.godine je na mestu Kolarnica od Bugara streljano:Dragutin D.Mladenović,Svetozar M.Stojiljković,Mihail Janković,Đorđe Mišić,Gavrilo Stojiljković,Mihajlo Stamenković,Dragutin P.Stanković,Petar Stanković,Jovan Cvetković i Dimitrije Zdravković.Na mestu gde su ovi ljudi streljani podignuta je spomen ploča u čast nevinim žrtvama.Ljudi veruju da svako veče u 12 sati na tom mestu se čuju glasovi žrtva. Selo je 2010godine napravilo svoj klub pod nazivom "FK Donja Lomnica"(OFK Vlasotince-Donja Lomnica), stadion se nalazio u Vlasotincu danas klub postoji ali još ne radi.
Reference uredi
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
