Drugi anglo-avganistanski rat
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Drugi Anglo-avganistanski rat vođen je u periodu 1878−1880. godine.
| Drugi Anglo-avganistanski rat | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Velika igra | |||||||||
 Drugi Anglo-avganistanski rat | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
| Britansko carstvo | Avganistanski emirat | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
| Semjuel Braun, Frederik Roberts, Donald Stjuart | Šer Ali Kan | ||||||||
Uzrok i povod za rat uredi
Rat je poveden da bi se slomio ruski uticaj koji je preovladavao u Kabulu. Neposredni povod bilo je uporno odbijanje Avganistanaca, hrabrenih od Rusa, da prime u Kabulu britansko poslanstvo.
Prva faza rata uredi
Tri anglo-indijske kolone krenule su na Avganistan: general Semjuel Braun preko Hajbarskog prevoja, Frederik Roberts preko Kuramskog, a Donald Martin Stjuart preko prevoja Hodžaka. Robert je savladao Avganistance kod prevoja Pajvar 2. decembra 1878. godine. Na to je emir Šer Ali napustio prestonicu i krunu, a njegov sin Jakub Kan je ugovorom u Gandamaku pristao na britansku okupaciju ključnih prevoja i kontrolu avganistanske spoljne politike. Obavezao se i na prijem britanskih poslanika.
Druga faza rata uredi
Ubrzo su Avganistanci napali i pobili celokupno britansko poslanstvo u Kabulu. Roberts je krenuo preko Kuramskog prevoja, tukao Avganistance kod Čarasije 6. oktobra 1879. godine i 10. oktobra ušao u Kabul. Na mesto Jakub Kana, koji je abdicirao, na presto je došao Abdur Rahman. Tek što je proglašen za emira, guverner Herata, Ajub Kan, Jakubov brat, krenuo je na Kandahar i opsegao ga, pošto je prethodno tukao slab otpor Britanaca kod Majvanda. Na to je Roberts došao iz Kabula, deblokirao Kandahar, predao ga Abdur Rahmanu i povukao se u Indiju. Ovim ratom je britanski uticaj u Avganistanu učvršćen na duže vreme.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- Vojna enciklopedija, tom 1 (149)
