Epitafi Stojanovićima na groblju Rajkovača u Rtarima
Epitafi Stojanovićima na groblju Rajkovača u Rtarima predstavljaju vredna epigrafska i familijarna svedočanstva prepisana sa starih nadgrobnih spomenika u donjodragačevskom selu Rtari, Opština Lučani.[1][2][3]
| Dragačevski epitafi | |
|---|---|
 Spomenik Jovanu Stojanoviću | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Rtari |
| Opština | Opština Lučani |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 19. vek-20. vek |
Stojanovići iz Rtara
urediStojanovići su jedan rod sa Radosavljevićima.[4] Potekli su od Stojana, najstarijeg sina Milovana Radosavljevića koji je sa suprugom Stamenom imao sinove Vučetu, Đoka i Petra.[2]
Prema Državnom popisu imovine i stanovništva Kneževine Srbije iz 1862/63.[5] u domaćinstvu Stojanovića živela su sva tri brata sa porodicama i osamdesetogodišnjom majkom Stamenom.[4] Zadruga Stojanovića bila je jedna od najvećih i najbogatijih u selu - po imanju spadala je u IV, a po prihodu V klasu.[5]
Stojanovići su imali dosta dece, naročito muške, pa je ova ekonomski snažna familija u drugoj polovini 19. veka brzo napredovala.[2]
Između dva svetska rata, a naročito posle 1945. godine dosta Stojanovića odseljeno je u Jezdinu i Čačak. Osim u Rtarima, Stojanovića danas ima u Čačku, Beogradu i Novom Sadu. Slave Lučindan.[2]
Epitafi na spomenicima Stojanovićima
urediSpomenik Vučeti Stojanoviću (†1872)
- Ovde počiva rab bož
- VUČETA Stojanović
- poživi 71 g.
- umro 1872 g[3]
Spomenik Dmitri Stojanović (†1892)
- Ovde DMITRA
- žena Vučete Stojanović
- pož. 70
- umre 27 decembra 1892 g.[3]
Spomenik Nikoliji Stojanović (†1889)
- Ovde počiva raba boži
- NIKOLIJA
- supruga Jovana Stojanovića
- poži. 58 g.
- umre 1889
- Spomen podigoše joj unuci
- Mijaljko i Milojko[3]
Spomenik Milovanu Stojanoviću (†1898)
- PR. ČE Četovođa
- Ovde počivaju zemni ostatci
- MILOVANA Stojanovića
- poživi 43 g
- a umre 28 decembra 1898 god.
- Spomen podigoše braća
- Stevan i Bogosav[3]
Spomenik Cmiljki Stojanović (†1907)
- Ovde počivaju zemni ostatci pokoj.
- CMILjKE
- supruge Stevana Stojanovića iz Rtara
- koja poživi 45 god
- a umre 30 marta 1906 g.
- Bog da joj dušu prosti
- Spomen ovaj podigoše joj
- (dalje oštećeno)[3]
Spomenik Jovanu Stojanoviću (†1907)
- Ovde počiva rab: boži
- JOVAN Stojanović iz Rtara
- poživi 61 g.
- umre 2 aprila 1907 g.
- Ovaj spomen podiže mu sin Radosav
- RADENKO
- sin Jovanov
- pož. 18 g.[3]
Spomenik Tomaniji Stojanović (†1910)
- R.B.
- TOMANIJA
- supruga Dobrosava Stojanovića
- pož. 40 g.
- umre 1910. g.
- Spomen joj podiže muž Dobrosav[3]
Spomenik devojčici Vinki Stojanović (†19??)
- Ovde VINKA
- kći Milice i Sava Stojanovića iz Rtara
- poživi 11 g.
- umre 20 avgusta (dalje oštećen natpis)
- Spomen podiže otac i stric Dragutin[3]
Spomenik Stojanovićima: Vidoju (†1912), Dragutinu (†1912), Jezdimiru (†1912), Milevi (†1914) i Milovanu (†1957)
- Ovde počiva
- VIDOJE Stojanović
- pož. 20 g
- a umre 1912 g.
- otac mu
- DRAGUTIN
- pož. 54. g.
- pogino 1912 god.
- majka mu MILEVA
- pož. 56 god.
- a umre 1914.g.
- brat mu JEZDIMIR
- pož. 19 god.
- a umre u maju 1912. g.
- sinovac mu MILOVAN
- a sin Milanov
- pož. 18. g.
- a umre 1957 g.
- Spomen im podigoše naslednici
- Milojko i Milan[3]
Spomenik devojčicama Dobrinki (†19??) i Radulki Stojanović (†1915)
- Ovde je DOBRINKA
- kći Radosava i Živane Stojanović
- poživi…
- RADULKA
- poživi 5 god
- umre 28 januara 1915 god.
- Spomen podigoše im braća
- Mijaljko i Milojko[3]
Spomenik Dobrosavu Stojanoviću (†1918)
- Ovde leži telo
- DOBROSAVA Stojanovića iz Rtara
- časno poživi 54 god.
- a prestavi se u večnost 7 decembra 1918 godine.
- Bog da mu dušu prosti
- Ocu i braći spomen podiže
- Radomir Stojanović trgovac iz Čačka
- sa svojom porodicom za uspomenu
- i dugo sećanje svome ocu i braći.[3]
Spomenik Stojanovićima: vojniku Vladimiru (†1915) i sedamnaestogodišnjem Stanimiru (†1918)
- Vidite braćo uspomenu moju
- upisatu na mog oca grobu pokoj.
- VLADIMIRA Stojanovića
- poživi 20 godine
- a prestavi se 1 marta 1915 god.
- u Prištini vojnik stalnog kadra.
- Sa ove strane leži telo pokojnog
- STANIMIRA Stojanovića iz Rtara
- poživi 17 god.
- a prestavi se u večnost 8 decembra 1918 god.
- Bog da ga prosti[3]
Spomenik Jelisaveti Stojanović (†19??)
- Pred ovim spomenikom počiva pok.
- JELISAVETA
- supruga pok. Stevana Stojanovića iz Rtara
- koja časno poživi 55 g.
- Ovaj spomen podigoše joj
- sinovi Obrad i Dragiša i kći Draga[3]
Spomenik Stevanu Stojanoviću (†1925)
- Pred ovim spomenikom počiva
- STEVAN Stojanović iz Rtara
- koi časno poživi 75 godina
- a umre 1925 godine
- Ovaj spomen podigoše mu
- sinovi Obrad i Dragiša i kći Draga[3]
Spomenik Bogosavu Stojanoviću (†1925)
- BOGOSAV Stojanović iz Rtara
- pož. 60 g.
- umro 21 apr. 1925 g.
- Spomen mu podiže žena Pavlija
- i sin Živko[3]
Spomenik Rusinki Stojanović (†1931) i jednogodišnjoj deci Milijanku i Mileni
- Ovde počiva
- RUSINKA
- supruga Krstomira Stojanovića
- koja poživi 27 god
- a umre 1931 g
- i
- MILIJANKO
- sin Krstomira i Rusinke
- poživi 1 godinu
- MILENA
- kći Krstomira i Rusinke
- koja poživi 1 god.
- Spomen podigoše suprug i otac Krstomir
- ćerka i sestra Miljanka i zet Dušan[3]
Spomenik Pavlu Stojanoviću (†1947)
- PAVLE Stojanović
- rođ. 7 aprila 1908
- unapređen u čin oficira 1933 g.
- bio u zarobljeništvu
- umro 21.XI.1947.
- pod. brat Mijaljko[3]
Spomenik Pavliji Stojanović (†1947)
- Ovde počiva
- PAVLIJA
- supruga pok. Bogosava Stojanovića iz Rtara
- poživi časno 59 godina
- a umre 7 aprila 1947 godine.
- Ovaj spomen podiže joj sin Živko
- i sna Milomirka.[3]
Spomenik Živki Stojanović (†1951)
- Evo groba odmorita dvora
- gde odmara telo od umora
- ŽIVKA supruga Radosava Stojanovića
- koja časno poživi 72 g
- prestavi se u večni život 6 decem. 1951
- Spomen ovaj podigoše
- sinovi Mijaljko i Milojko
- PAVLE Stojanović
- rođen 1908 g.
- a kao poručnik ratni zarobljenik
- umro 21. novembra 1947 god.[3]
Reference
uredi- ^ Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- ^ a b v g Nedović, Radisav (1983). Rtari. Rtari: Mesna zajednica.
- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r Nedović, Radisav (1995). Kameni letopis Rtara : groblja, nadgrobnici, krajputaši i spomen-obeležja. Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv.
- ^ a b Dragačevo : naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik : SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0718-3.
- ^ a b Slavković, Joviša M. (2017). Stanovništvo Dragačeva. Guča: Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-29-8.
Literatura
uredi- Nedović, Radisav (1983). Rtari. Rtari: Mesna zajednica.
- Nedović, Radisav (1995). Kameni letopis Rtara : groblja, nadgrobnici, krajputaši i spomen-obeležja. Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv.
- Dragačevo : naselja, poreklo stanovništva, običaji. Beograd: Službeni glasnik : SANU. 2010. ISBN 978-86-519-0718-3.
- Nedović, Radisav (1998). Rtarski rodovi. Čačak: Štamparija "Bajić".
- Nedović, Radisav (1998). Rtarske čitulje. Čačak: Štamparija "Bajić".
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Slavković, Joviša M. (2017). Stanovništvo Dragačeva. Guča: Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-29-8.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka: o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (PDF) (2. dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.