Zavičajni muzej Zemuna
Zavičajni muzej Zemuna se nalazi u Zemunu ulica Glavna br. 9 u zgradi porodice Spirta koja je zagrađena polovinom 19. veka. Muzej je osnovan 1954. godine a otvoren je za posetioce 1970. godine kada je izvršena adaptacija Spirtine kuće u muzej. Od 2002. godine Muzej je zatvoren za posetioce jer se vrši rekonstrukcija koja još traje (2021).
| Zavičajni muzej Zemun | |
|---|---|
 Spirtina kuća u Zemunu | |
| Osnivanje | 1954. |
| Zatvaranje | zatvoren za posetioce od 2002. |
| Lokacija | Zemun Srbija |
| Vrsta | muzej |
| Direktor | Jelena Medaković |
| Adresa | Glavna 9 |
| Veb-sajt | [1] |
Zgrada
uredi
Objekat (Spirtina kuća) u kojem je smešten Zavičajni muzej Zemuna je proglašen za spomenik kulture (Rešenje Zavoda br.182/4 od 12.03.1965). Objekat je lociran u okviru prostorne kulturno-istorijske celine Staro jezgro Zemuna koja je proglašena za kulturno dobro od velikog značaja za Republiku Srbiju.[1] Muzej se u ovoj zgradi nalazi od 1971. a stalna postavka Zavičajnog muzeja Zemuna prikazuje prošlost Zemuna od vremena njegovog nastanka do 1945.[2]
Spirtina kuća se nalazi u Zemunu u Glavnoj ulici br. 9. Podignuta je sredinom 19. veka prema projektu Hajnriha Frajhera fon Ferstela (Heinrih Freiher von Ferstel, 1828-1883). Oblikovana je u stilu neogotike. Jedna je od prvih visokoparternih porodičnih kuća Starog jezgra Zemuna. Pripadala je bogatoj i uticajnoj zemunskoj porodici Spirta.
Glavni deo zgrade visinom doseže susedne jednospratne kuće. Trotraktnog je tipa, sa bočnim krilom u dvorištu i asimetrično postavljenim kolskim ulazom. Ima bogato opremljen enterijer karakterističan za bogate građanske kuće. Posebno se izdvajaju dekorativne tapete, stilski plafoni, keramičke peći, kamini i raskošan stilski intarzirani parket.
Glavna fasada komponovana je u šemi neparnih brojeva, karakterističnoj za period romantizma. U dekorativnoj plitkoj plastici fasada, u obradi građevinske stolarije i obradi i ornamentici podova, zidova i tavanica zgrade izražen je eklektični duh epohe i ukusa vlasnika. Zgrada je zidana u tvrdom materijalu. Svojom građevinskom linijom dokumentuje staru regulaciju formiranu u 18. veku. Deo je glavne zemunske ulice, njenog profila i njene trase.[3]
Tokom rekonstrukcije u julu 2021. na prozorima muzeja otkrivena je pozlata i rekonstrukcija unikatnog parketa je privedena kraju.[4]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Odluka, „Sl.glasnik SRS“ br.14/79.
- ^ Škalamera, Željko. Staro jezgro Zemuna knjige I i II, Beograd: ZZSKGB: 1966/67.
- ^ Korać Gordana, Kuća porodice Spirta, MGB, Beograd 2007
- ^ Vasiljević, Branka. „Na prozorima Spirtine kuće otkrivena pozlata”. Politika Online. Pristupljeno 2021-07-17.
Literatura
uredi- Odluka, „Sl.glasnik SRS“ br.14/79.
- Škalamera, Željko. Staro jezgro Zemuna knjige I i II, Beograd: ZZSKGB: 1966/67.
- Korać Gordana, Kuća porodice Spirta, MGB, Beograd 2007
- Gojko Desnica; Zemun i prvi ustanak 1804-1813, Književni klub "Zemun",Beograd 1975.
- Petar Marković;Zemun od najstarijih vremena pa do danas, Štam.Jove Karamata 1896. Reprint 2004. ISBN 86-84149-08-4
