Zihnijska eparhija
Zihnijska eparhija (grč. Μητρόπολη Ζιχνών, takođe Zihnenska ili Zihnjanska) pravoslavna je eparhija u sastavu Carigradske patrijaršije sa prvobitnim sedištem u srednjovekovnoj Zihni, a današnjim u Novoj Zihni (Opština Zeljahovo) u istočnom delu Egejske Makedonije (današnja severoistočna Grčka). Osnovana je tokom 9. veka, kao episkopija u sastavu Serske mitropolije, pod jurisdikcijom Carigradske patrijaršije. Početkom 14. veka uzdignuta je na stepen mitropolije. Carigradskoj patrijaršiji je pripadala sve do sredine 14. veka, kada su grad Zihnu odvojili Srbi. Nakon proglašenja Srpske patrijaršije (1346), Zihnijska eparhija je uključena u njen sastav, što je učinjeno i sa ostalim eparhijama u okolnim oblastima. To je nedugo potom dovelo do sukoba sa Carigradom i izbijanja srpsko-grčkog crkvenog spora (1346-1375). Za vreme cara Uroša (1355-1371) tom oblašću je vladao despot Uglješa (1365-1371).[1][2][3][4]
| Zihnijska eparhija Carigradska patrijaršija | |
|---|---|
 Današnje eparhijsko sedište u Novoj Zihni | |
| Osnovni podaci | |
| Sjedište | Nova Zihna (Opština Zeljahovo) |
| Država |  Grčka |
| Osnovana | 9. vek, reorganizovana 1924. |
| Arhijerej | |
| Čin arhijereja | mitropolit |
| Titula arhijereja | mitropolit zihnijski |
Iako je Zihnijska eparhija potom vraćena pod jurisdikciju Carigradske patrijaršije, sam grad Zihna je nakon osmanskog osvajanja krajem 14. veka počeo da opada, nakon čega je usledilo premeštanje eparhijskog sedišta po raznim mestima, uz spajanje i razdvajanje eparhija u periodu između 17. i 19. veka (spajane su i razdvajane eparhije: Zihnijska, Nevrokopska, Dramska, Filipijska).[5] Tek 1924. godine obnovljena je posebna Zihnijska eparhija, kojoj je 1951. godine pridružena i Nevrokopska eparhija, tako da od tog vremena postoji Zihnijsko-nevrokopska eparhija (grč. Μητρόπολη Ζιχνών και Νευροκοπίου) na čijem se čelu od 2003. godine nalazi mitropolit Jerotej Colijakos (grč. Ιερόθεος Τσολιάκος).[6]
Vidi još uredi
Reference uredi
Literatura uredi
- Barišić, Franjo; Ferjančić, Božidar, ur. (1986). Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 6. Beograd: Vizantološki institut.
- Janković, Marija (1985). Episkopije i mitropolije Srpske crkve u srednjem veku. Beograd: Istorijski institut.
- Ostrogorski, Georgije (1965). Serska oblast posle Dušanove smrti. Beograd: Naučno delo.
- Petrović, Miodrag M. (1979). „Povelja-pismo despota Jovana Uglješe iz 1368. godine o izmirenju srpske i carigradske crkve u svetlosti nomokanonskih propisa”. Istorijski časopis. 25—26 (1978—1979): 29—51.
- Škrivanić, Gavro A. (1961). „O južnim i jugoistočnim granicama srpske države za vreme cara Dušana i posle njegove smrti”. Istorijski časopis. 11 (1960): 1—15.
