Златно око
Zlatno oko (engl. GoldenEye) je špijunski film iz 1995. godine i sedamnaesti u seriji Džejms Bond britanskog producenta Eon Productions-a, kao i prvi u kom glumi Pirs Brosnan kao izmišljeni agent MI6-a, Džejms Bond. Film je režirao Martin Kembel i prvi je u seriji koji ne koristi bilo kakve elemente priče iz dela romanopisca Ijana Fleminga. Prvi je film Džejms Bond koji nije producirao Albert Brokoli, nakon što je napustio Eon Productions i zamenila ga je njegova ćerka, Barbara Brokoli (zajedno sa Majklom Vilsonom, iako je Albert još uvek bio uključen u film kao producent konsultant, što je njegovo poslednje angažovanje na filmu Džejms Bond, a takođe i tokom njegove karijere, pre njegove smrti 1996).[4] Priču je osmislio i napisao Majkl Frans, uz kasniju saradnju drugih pisaca. U filmu, Bond se bori da spreči odmetnutog bivšeg agenta MI6 (Šon Bin) da upotrebi satelitsko oružje protiv Londona kako bi izazvao globalni finansijski kolaps.
| Zlatno oko | |
|---|---|
 Britanski poster bioskopskog izdanja | |
| Izvorni naslov | GoldenEye |
| Režija | Martin Kembel |
| Scenario |
|
| Producent |
|
| Priča | Majkl Frans |
| Temelji se na | Džejmsu Bondu Ijana Fleminga |
| Glavne uloge | |
| Muzika | Erik Sera |
| Direktor fotografije | Fil Mehju |
| Montaža | Teri Rolings |
| Producentska kuća | |
| Distributer | |
| Godina | 1995. |
| Trajanje | 130 minuta |
| Zemlja | |
| Jezik | |
| Budžet | 60 miliona američkih dolara |
| Zarada | 372,1 milion američkih dolara[3] |
| Prethodni | |
| Sledeći | |
| IMDb veza | |
Film je izdat nakon šestogodišnje pauze u seriji koju su prouzrokovali pravni sporovi, tokom koje je Timoti Dalton podneo ostavku na ulogu Džejmsa Bonda i zamenjen je Brosnanom. M je takođe preoblikovan, sa glumicom Džudi Denč postavši prva žena koja tumači lika. Uloga gđice Manipeni je takođe preoblikovana, sa Samantom Bond koja je zamenila Kerolajn Blis; Dezmond Levelin jedini je glumac koji ponavlja svoju ulogu kao Kju. Prvi je napravljeni film o Bondu nakon raspada Sovjetskog Saveza i završetka Hladnog rata, koji su korišćeni za pozadinu radnje. Film je snimljen u UK, Rusiji, Monte Karlu i Portoriku; prva je filmska produkcija snimljena u Leavesden Studios-u. Prvi je film o Bondu koji koristi CGI, Zlatno oko takođe je bio finalni film u karijeri nadzornika specijalnih efekata, Dereka Medingsa, i bio je posvećen u sećanje na njega.
Film je prikupio globalnu bruto zaradu od preko 350 miliona dolara, što je znatno bolje od Daltonovih filmova, ne uzimajući u obzir inflaciju.[5] Dobio je pozitivne kritike, a kritičari su Brosnana smatrali definitivnim poboljšanjem u odnosu na njegovog prethodnika.[6][7][8] Nominovan je za najbolje vizuelne efekte i najbolji zvuk na BAFTA-i.[9]
Naziv „Zlatno oko” odaje počast tvorcu Džejmsa Bonda, Ijanu Flemingu. Dok je radio za britansku pomorsku obaveštajnu službu kao potporučnik, Fleming se povezivao sa pomorskim obaveštajnim odeljenjem kako bi pratio razvoj događaja u Španiji nakon španskog građanskog rata, u operaciji kodnog naziva Operacija Zlatno oko. Fleming je naziv ove operacije koristio za svoje imanje u Orakabesi.
Radnja uredi
Priča počinje sa Bondom koji ulazi u pogon hemijskog oružja u Arhangelsku, u Sovjetskom Savezu, sa prijateljem i kolegom agentom Alekom Trevelijanom, 006 (Šon Bin). Tokom misije, Trevelijana je zarobio i ranio Sovjetski pukovnik Arkadij Grigorjevič Urumov (Gotfrid Jon); Bond uspeva pobeći i diže pogon u vazduh.
Devet godina posle, nakon raspada Sovjetskog Saveza, Urumov, sada general Ruske vojske i šef ruskog svemirskog odseka, i Ksenija Onatop (Famke Jansen), članica Janusove kriminalne organizacije, kradu prototip helikoptera Tajger tokom demonstracije u Monakou. Nakon toga odlaze do satelitskog oružja Zlatno oko u Severnoj Zemlji (Rusija). Onde ubijaju programere i ukradu kontrolni disk za oružje. Kako bi prikrili krađu, ispaljuju jedan od dva satelita Zlatno oko na kompleks, uzrokovavši tako elektromagnetski puls koji uništava opremu u bazi i ruši nadolazeći MiG na zgradu.
Odlaze sa programerom koji radi za Janusa, Borisom Grišenkom (Alan Kaming) u helikopteru koji nije oštećen. Natalija Simonova (Izabela Skorupko), druga programerka, jedina je preživela. Dogovara sastanak sa Grišenkom u Sankt Peterburgu, gde je on izdaje Onatopovoj. Bond se u Sankt Peterburgu preko agenta CIE Džeka Vejda (Džo Don Bejker) sastaje sa Valentinom Žukovskim (Robi Koltrejn), šefom ruske mafije. Žukovski mu posle toga dogovara sastanak sa šefom Janusa, a ispostavlja se da je to sami Trevelijan, koji je lažirao vlastitu smrt u Arhangeljsku. Trevelijan je sin Kozaka, koji cu Britanci predali Crvenoj armiji 1945. godine, njegov otac je ubio njegovu majku, a posle je izvršio samoubistvo. Trevelijan planira da okrene drugi satelit Zlatno oko na London, što će onesposobiti električni sistem kako bi prikrio pljačku Bank of England.
Trevelijan ga upuca sa pištoljem smirenje, a budi se u helikopteru Tiger sa Natalijom Simonovom. Helikopter je programiran da ispali dva projektila kojim će uništiti sam sebe, ali oni ipak beže izbacivši se sa sedala trenutak pre eksplozije.
Bonda i Simonovu hapsi ruska vojska, a ispituju ih ruski ministar odbrane, Dmitrij Miškin (Čeki Karjo) i Urumov. Tokom ispitivanja, Simonova optužuje generala Urumova za incident u Severnoj Zemlji. Shvativši kako je umešan u incident, Urumov ubija Miškina i pobegne sa Simonovom u autu. Bond ih počinje slediti u tenku kroz Sankt Peterburg sve do oklopljenog voza, gde susreće Trevelijana i Onatopovu. Bond ubija Urumova kako bi spasio Simonovu, dok Trevelijan i Onatopova uspevaju pobeći. Dok otkucava sat na uređaju za samouništenje, Bond koristi laserski sat kako bi pobegao izrezavši pod trenutak pre nego što je voz eksplodirao.
Bond i Simonova odlaze na Kubu kako bi našli satelitski tanjir koji bi trebalo upotrebiti za drugi satelit. Nakon što im je avion srušen u džungli, napada ih Onatopova, obešena na uže iz helikoptera. Bond pričvršćuje njezino uže i počne pucati u helikopter. Helikopter povlači Onatopovu na stablo, ubivši je. Bond i Simonova ulaze u kontrolnu bazu satelita, gde Simonova programira satelit kako bi se zraka vratila iz Zemljine atmosfere. Bond uništava kontrole satelita kako Grišenko ne bi mogao upravljati njime. Nakon borbe sa Bondom, Trevelijan pada na dno džinovskog tanjira, gde ga zgnječi raspadajuća poluga. Bond uspeva pobeći u helikopteru sa Simonovom, a na zemlji se sastaje sa Vejdom i grupom američkih marinaca.
Uloge uredi
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Pirs Brosnan | Džejms Bond |
| Šon Bin | Alek Trevelijan/006 |
| Izabela Skorupko | Natalija Semjonova |
| Gotfrid Jon | general Arkadij Grigorjevič Urumov |
| Džo Don Bejker | Džek Vejd |
| Alan Kaming | Boris Grišenko |
| Famke Jansen | Ksenija Onatop |
| Čeki Karjo | Dmitrij Miškin |
| Robi Koltrejn | Valentin Žukovski |
| Džudi Denč | M |
| Dezmond Levelin | Kju |
| Samanta Bond | gospođica Manipeni |
| Mini Drajver | Irina |
Zarada uredi
- Zarada u SAD - 106.429.941 $
- Zarada u inostranstvu - 245.764.093 $
- Zarada u svetu - 352.194.034 $
Reference uredi
- ^ „Goldeneye”. Lumiere. European Audiovisual Observatory. Arhivirano iz originala 26. 9. 2020. g. Pristupljeno 9. 10. 2020.
- ^ „AFI Catalog: GoldenEye (1995)”. American Film Institute. Los Angeles. Arhivirano iz originala 12. 12. 2019. g. Pristupljeno 23. 5. 2021.
- ^ „GoldenEye (1995)”. Box Office Mojo. Arhivirano iz originala 24. 6. 2021. g. Pristupljeno 25. 4. 2020.
- ^ „The James Bond Films – 1994–2002”. BBC News. 10. 11. 2002. Arhivirano iz originala 9. 1. 2009. g. Pristupljeno 22. 10. 2007.
- ^ „Box Office History for James Bond Movies”. The Numbers. Nash Information Service. Arhivirano iz originala 16. 3. 2012. g. Pristupljeno 18. 10. 2007.
- ^ Kendrick, James. „GoldenEye”. Qnetwork. Arhivirano iz originala 5. 2. 2012. g. Pristupljeno 27. 4. 2007.
- ^ McCarthy, Todd (15. 11. 1995). „GoldenEye”. Variety. Arhivirano iz originala 13. 10. 2007. g. Pristupljeno 18. 11. 2006.
- ^ Null, Christopher. „GoldenEye”. Filmcritic.com. Arhivirano iz originala 13. 10. 2007. g. Pristupljeno 27. 4. 2007.
- ^ „Film Nominations 1995”. British Academy of Film and Television Arts. Arhivirano iz originala 28. 2. 2008. g. Pristupljeno 5. 4. 2008.
Spoljašnje veze uredi
- Zlatno oko na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Zlatno oko na sajtu AllMovie (jezik: engleski)
- Zlatno oko na sajtu Rotten Tomatoes (jezik: engleski)
- Zlatno oko na sajtu Box Office Mojo (jezik: engleski)
- Zlatno oko na sajtu MGM-a
