Karl Orf
Karl Orf (nem. Carl Orff; Minhen, 10. jul 1895 — Minhen, 29. mart 1982) bio je nemački kompozitor, najpoznatiji po popularnoj scenskoj operi „Karmina Burana“ (1937). Jedan je od značajnijih kompozitora 20. veka, bavio se i pedagoškim radom (napisao knjigu „Muzika za decu“, namenjenu obrazovanju), a u nastavu je uveo takozvani Orfov instrumentarijum, sačinjen od instrumenata prilagođenih deci.[1]
Karl Orf | |
|---|---|
 Karl Orf | |
| Datum rođenja | 10. jul 1895. |
| Mesto rođenja | Minhen,  Nemačko carstvo |
| Datum smrti | 29. mart 1982. (86 god.) |
| Mesto smrti | Minhen, Zapadna Nemačka |
| Veb-sajt | www |
Obrazovanje uredi
Studirao je muziku u Minhenu, gde je i rođen, a školovanje je dovršio posle Prvog svetskog rata, u klasi kompozitora H. Kaminskog. Kao kompozitor i dirigent delovao je u mnogim nemačkim gradovima, a od 1919. godine posvetio se kompoziciji u muzičkoj nastavi.[2]
Kasnije je osnovao Ginter Šule, školu za gimnastiku, muziku i ples, a Odeljenjem za muzičko vaspitanje kroz igru u njoj, lično rukovodi. Iz ove pedagoške delatnosti Karla Orfa, proizilazi njegovo čuveno delo Schulwerk („Delo za škole", „Školsko delo" ) i osnova je na kojoj on razvija savremeni muzičko-pedagoški sistem u kome je posebna pažnja posvećena dečjem muziciranju, pevanju i sviranju. „Delo za škole" sadrži pet svezaka originalnih aranžmana (vokalno-instrumentalnih i instrumentalnih) za sviranje na jednostavnim dečjim instrumentima, koji su specijalno konstruisani za ovu namenu. U aranžmanima je Orf razradio muziciranje od dečjih brojalica do odlomaka iz svoje čuvene kompozicije „Karmina burana”. danas se prema „Školskom delu” vrši muzička nastava dece na 16 jezika.[3]
Muzika uredi
Najsnažniji pokretač Orfove muzike jeste ritam, a veliki broj udaraljki nosioci su nezamenljivih ritmičkih napetosti. Često je oživljavao rane oblike muziciranja (npr. ostinato, recitacija, psalmodiranje, melizmi orijentalnog karaktera, organum...)
U svom radu, dugo je tražio sopstveni izraz, do koga dolazi tek sa scenskom kantatom "Karmina burana", kada istupa kao definitivno izgrađena ličnost. Napisao ju je na osnovu srednjovekovnih tekstova nađenih u manastiru,po kome je delo i dobilo ime.
Kao izrazito scenski kompozitor, za njegovu umetnost reč je neobično važna, te koristi nov odnos između reči, muzike i pokreta. Stvarao je obično na izvornim tekstovima starih jezika (starogrčki, klasični latinski, srednjovekovni latinski, starofrancuski, srednjovisokonemački). Svoje tekstove je pisao na bavarskom narečju i u svom izrazu se oslanja na gregorijansko pevanje i narodnu muziku. Sadržaje svojih dela najčešće je birao iz antike i sveta narodne priče i balade. Njegova muzika elementarno, „magično” sudeluje uz reč i pokret.
Bio je prvi direktor Orfovog instituta u Salzburgu, i uz kompoziciju, i dalje se bavio pedagoškim radom. Njegove kompozicije, kao i „Školsko delo", posle 2. svetskog rata naišle na veliki uspeh u čitavom svetu.[4]
Dela uredi
Neka od važnijih Orfovih dela su:
- Trilogija scenskih kantata „Trijumfi”: 1.„Karmina burana”, 2.„Katuli karmina”, 3.„Trijumf Afrodite”
- Opere „Mudra devojka”, „Mesec”
Reference uredi
- ^ Rothstein, Edward (1982-03-31). „CARL ORFF, TEACHER AND COMPOSER OF 'CARMINA BURANA,' DEAD AT 86 (Published 1982)”. The New York Times (na jeziku: engleski). ISSN 0362-4331. Pristupljeno 2021-01-27.
- ^ „Personentreffer: Bayerische Akademie der Wissenschaften”. badw.de. Pristupljeno 2021-01-27.
- ^ Hans Joachim Moser. Moser Musiklexikon 2teA 1943.
- ^ WELT (1999-02-10). „Komponist sein in einer bösen Zeit”. DIE WELT. Pristupljeno 2021-01-27.
Literatura uredi
- Hans Joachim Moser. Moser Musiklexikon 2teA 1943.
Spoljašnje veze uredi
