Kodron C.440
Kodron C.440 (Galeb) (fr. Caudron C.440 Goéland) ili avioni Kodron serije S440 (od S440 do S449) su francuski, dvomotorni niskokrilci pretežno drvene konstrukcije, koje je razvila i proizvodila firma Kodron Aeroplani (fr. Société des avions Caudron) od 30-ih do 50-ih godina 20. veka.[1]
Kodron C.440 | ||
---|---|---|
Opšti podaci | ||
Namena | putnički, transportni | |
Posada | 2 | |
Broj putnika | 6 do 8 | |
Poreklo | Francuska | |
Proizvođač | Aeroplani Kodron | |
Probni let | 1934. | |
Uveden u upotrebu | 1935. | |
Povučen iz upotrebe | 1955. | |
Status | operativan | |
Prvi operater | Francusko vazduhoplovstvo | |
Broj primeraka | 1500 | |
Dimenzije | ||
Dužina | 13,68 m | |
Visina | 3,4 m | |
Raspon krila | 17,59 m | |
Površina krila | 42,0 m² | |
Masa | ||
Prazan | 2.300 kg | |
Normalna poletna | 5.800 kg | |
Pogon | ||
Broj motora | 2 | |
Fizičke osobine | ||
Klipnoelisni motor | Reno 6Q | |
Snaga KEM-a | 180 kW | |
Snaga KEM-a u ks | 240 ks | |
Performanse | ||
Maks. brzina na Hopt. | 300 km/h | |
Ekonomska brzina | 260 km/h | |
Dolet | 1.000 km | |
Plafon leta | 7.000 m | |
Brzina penjanja | 220 m/min | |
Portal Vazduhoplovstvo |
Projektovanje i razvoj
urediRadovi na projektovanju i izradi prototipa aviona Kodron C.440 su okončani krajem 1934. godine, a ispitivanje je završeno krajem 1934. i početkom 1935. godine. Glavni projektant je bio inženjer Marsel Rifard (fr. Marcel Riffard), a probni pilot Rejmond Delmote (fr. Reymond Delmotte). Avion je bio namenjen za transport ljudi i materijala, kurirsku službu, prenos pošte i za obuku pilota. Struktura trupa aviona je uglavnom bila od drveta, oplata od šperploča, izuzev nosnog dela i gornjih površina, što je bilo obloženo sa metalnim limom. Donjaka krila, u predelu motorskih gondola, dva linijska motora Reno, takođe je obložena metalnom oplatom. U gondolama motora, ugrađeni su viljuškaste uvlačeće glavne noge stajnih organa.
U kabini aviona ima mesta za 6 putnika i dva člana posade. Piloti sede jedan pored drugog, s tim što kopilot ima funkciju i radio-telegrafiste. Pored putnika u repu aviona ima mesta za smeštaj prtljaga i prostor za toalet. U toku životnog veka ovog aviona urađene su mnogobrojne modifikacije u cilju pobošanja kvaliteta i upotrebne vrednosti aviona.
Operativno korišćenje
urediUkupno je proizvedeno oko 1500 aviona svih verzija počev od С.440 do С.449. Avion Kodron serije С.440 je pravljen kako za civilne tako i za vojne potrebe. Mada se varijante međusobno malo razlikuju, promene su uglavnom na motorima, ali ima kod nekih varijanti i promena u strukturi aviona. Najmasovnije su se radile varijante С.445; С.445М i С.449. Zbog neuobičajenog načina označavanja (svaka modifikacija je dobijala drugi broj) može se steći utisak da su to različiti tipovi aviona, međutim, to je jedan tip aviona. Nakon Drugog svetskog rata nastavljena je proizvodnja aviona С.449 u okviru koga su varijante dobijale dodatne oznake С.449/1с, С.449/2с, С.449/3с itd. Kada je izvršena nacionalizacija firme koja je proizvodila ove avione, avion С.449 dobio je novu oznaku АА.1. Avion Kodron С.449 je bio najpopularniji transportni avion između dva rata zbog svog kvaliteta i ekonomičnosti, tako da je njegova proizvodnja nastavljena i nakon kapituliranja Francuske, s tim što su se tada oni proizvodili za Lufthanzu i Luftvafe. Ovaj avion drži još dva rekorda: proizveden je u najvećem broju primaraka između dva rata u svojoj kategoriji i bio je u eksploataciji duže od 20 godina. Pored toga što je masovno korišćen u francuskoj civilnoj i vojnoj transportnoj avijaciji, korišćen je i u Argentini, Belgiji, Bugarskoj, Nemačkoj, Slovačkoj, Španiji i Jugoslaviji (Aeroput).
U Aeroputu je 1936. godine bio iznajmljen jedan avion С.441 koji je nakon pristizanja dva kupljena aviona С.449 sa 7 putničkih mesta 1937. godine, vraćen Francuzima. Jedan od ovih aviona je polomljen maja 1939. godine prilikom obuke pilota, a druge avione su zarobili Nemci aprila 1941. godine.[2][3]
Varijante aviona
urediVarijante su sledeće:
- S.440 (prototip);
- S.441; S.444; S.445; S.445M; S.445R (povećan dolet);
- С.445/3; С.446; С.446; С.447 (sanitet);
- С.448; С.449(najmasovnije proizvedeni avioni).
Osobine aviona Kodron С.449
urediOpšte karakteristike
uredi- Motor - 2 x Reno (fr. Renault) linijski 6Q od 240 KS svaki,
- Elisa - dvokraka,
- Kapacitet - nosivost 3.500kg (6 do 8 putnika i 800kg tereta).
Performanse
uredi- Maksimalna brzina - 300 km/h
- Putna brzina - 260 km/h
- Brzina penjanja - 220 m/min
- Najveći dolet - 1.000 km
- Plafon leta - 7.000 m.
Zemlje koje su koristile ovaj avion
uredi
|
Reference
uredi- ^ „Kodron S.440 (Galeb)”. Arhivirano iz originala 25. 11. 2015. g. Pristupljeno 25. 11. 2015.
- ^ Janić, Čedomir; Simišić, Jovo (2007). Više od letenja - Osam decenija Aeroputa i JAT-a. Beograd. ISBN 978-86-7086-004-9.
- ^ Krunić 2010, str. 394
Literatura
uredi- Janić, Čedomir; Simišić, Jovo (2007). Više od letenja - Osam decenija Aeroputa i JAT-a. Beograd. ISBN 978-86-7086-004-9.
- Krunić, Čedomir (2010). Civilno vazduhoplovstvo Kraljevine Jugoslavije. knjiga 1. Beograd: Č.Krunić. str. 394. ISBN 978-86-901623-3-8.
- Janić, Čedomir; Petrović, Ognjan (2010). Vek avijacije u Srbiji 1910-2010, 225 značajnih letelica. Beograd: Aerokomunikacije. ISBN 978-86-913973-0-2.
- Oštrić, Šime (1991). „Transportna grupa”. Aeromagazin (na jeziku: (jezik: srpski)). Beograd: BB Soft. specijal: 29. ISSN 1450-6068.
Spoljašnje veze
uredi- http://www.vazduhoplovnetradicijesrbije.rs/index.php/istorija/caudron-c-440-goeland
- Internet sajt:www.century-of-flight.net Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. jun 2010)
- Internet sajt:http://richard.ferriere.free.fr
- Internet sajt:http://les-avions-de-legende.e-monsite.com[mrtva veza]
- Jugoslovenski registar:http://www.goldenyears.ukf.net/
- Francuski registar:www.goldenyears.ukf.net