Komisija za veru i poredak

Komisija za veru i poredak (eng. Faith and Order Commission) je skupština u okviru Svetskog saveta crkava osnovanog 1948. godine koji je dao brojne i značajne doprinose ekumenskom pokretu.

Razvoj komisije za Veru i poredak

Na predlog episkopa Čarlsa Brenta, anglikanska episkopalna crkva u Americi je 1910. godine u Sinsinatiju odlučila da jedna komisija pripremi materijal za razmatranje mogućnosti čvrstog sjedinjenja svih hrišćanskih crkava ,,koji priznaju Gospoda Isusa Hrista kao Boga i Spasitelja" - na temelju zajedničke vere i zajedničkog crkvenog uređenja. Ovaj pokret je dobio ime Vera i poredak (Faith and Order).^[1]

Prva konferencija pokreta Vera i poredak (Lozanska konferencija)

Čarls H. Brent

Zbog Prvog svetskog rata, rad pokreta je nastavljen tek 1920. godine kada je u Ženevi izabran ,,Pripremni odbor za uređenje svetske ekumenske konferencije Vera i poredak". Čarls Brent je formirao odbor da pozove crkve na sastanak radi razgovora o pitanjima vere i crkvenog poretka. U periodu od 3-21. avgusta 1927. godine u Lozani, u Švajcarskoj, održana je prva svetska konferencija, poznatija pod imenom Lozanska konferencija, na kojoj se raspravljalo o Svetom Pismu, opštem simvolu vere, jedinstvu crkve, tajnama i crkvenoj jerarhiji. Na ovoj konferenciji od 439 delegata iz 90 raznih hrišćanskih crkava, bila su i 24 delegata pravoslavnih crkava: carigradske, aleksandrijske, jerusalimske patrijaršije, Grčke, Rumunske, Srpske (ep. Bački dr Irinerj Ćirić), Bugarske, Poljske, Gruzijanske pravoslavne Crkve i Ruske zagranične crkve. Rimokatolička crkva na ovoj konferenciji nije učestvovala.^[1]

Nije došlo do jedinstvenog rešenja pojedinih pitanja, pa nije došlo do potpune saglasnosti. U rezoluciji je podvučeno da „jedinstvo ne znači uniformitet" - i da mora biti mesta za razne tipove crkava i treba da bude sačuvana hrišćanska sloboda tumačenja u granicama, koje nam određuje vera koju ispovedamo. Pravoslavni delegati nisu se mogli složiti sa ovakvim zaključcima, pa su se ogradili od zaključaka ove konferencije, ali su izjavili da će pomagati svaku saradnju na socijalno - haritativnom polju.^[2]

Druga konferencija pokreta Vera i poredak (Edinburška konferencija)

Posle smrti prvog predsednika episkopa Čarlsa Brenta (1929)^[3], pokret je vodio anglikanski arhiepiskop iz Jorka Vilijem Templ, pod čijim je predsedništvom održana 3-18. avgusta 1937. u škotskom gradu Edinburgu druga svetska konferencija pokreta Vera i poredak. Ovde su pristustvovale 122 razne hrišćanske crkve sa 414 delegata, među kojima i 13 delegata pravoslavnih crkava. U komisijama se raspravljalo o pitanju Božije blagodati, o pitanju Hristove crkve, o crkvenoj službi i tajnama i dr.^[4]

Pravoslavni delegati se nisu složili sa zaključcima Edinburške konferencije konstatujući:

u pitanju blagodati postignuta je saglasnost u suštini;
postoji saglasnost o bogonadahnutosti Sv. Pisma, što se ne može reći za pitanje Sv. predanja;
ne možemo da se saglasimo sa tezom (postavkom), da primarni značaj u delu spasenja pripada Logosu Božijem, a ne Crkvi, kojoj je predano Bogom kao dar Sv. Pismo;
daleko manja saglasnost pokazala se u pitanjima o suštini sveštenstva, o apostolskom prejemstvu, o suštini i broju tajni delimično čak i o tajni krštenja i evharistije;
Intercommunio može biti samo krajnjim delovanjem, koje kruniše pravo ujedinjenje i „ni u kom slučaju ne može biti primarno u svojstvu sredstava za dostizanje ujedinjenja";
sveopšte ujedinjenje hrišćanskih crkava može da bude ubrzano, ako se prethodno ujedinjuju među sobom one crkve, koje se u sadašnjem dobu u svom stanju javljaju najbližima jedna drugoj.

Treća i četvrta konferencija pokreta Vera i poredak

Treća konferencija održana je u gradu Lunde, u Švedskoj, u periodu 15-29. avgusta 1952. godine, pod predsedništvom arhiepiskopa upsalskog i primasa crkve u Švedskoj Inge Briljona, a četvrta konferencija je održana u Montrealu, Kanada, u periodu 12 - 26. avgusta 1963. godine.

Reference

^ ^a ^b Bigović, Radovan (2010). Pravoslavna teologija ekumenizma. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 16. ISBN 978-86-85273-26-1.
^ Bigović, Radovan (2010). Pravoslavna teologija ekumenizma. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 16—17. ISBN 978-86-85273-26-1.
^ „Memorial Sermons for Charles Henry Brent, Bishop and Doctor (1929)”. anglicanhistory.org. Pristupljeno 2021-07-13.
^ Jevtić, Atanasije (2005). O ekumenizmu, zbornik Pravoslavlje i ekumenizam. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 202.

[:0-1] Bigović, Radovan (2010). Pravoslavna teologija ekumenizma. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 16. ISBN 978-86-85273-26-1.

[2] Bigović, Radovan (2010). Pravoslavna teologija ekumenizma. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 16—17. ISBN 978-86-85273-26-1.

[3] „Memorial Sermons for Charles Henry Brent, Bishop and Doctor (1929)”. anglicanhistory.org. Pristupljeno 2021-07-13.

[4] Jevtić, Atanasije (2005). O ekumenizmu, zbornik Pravoslavlje i ekumenizam. Beograd: Hrišćanski kulturni centar. str. 202.

[1]

[2]

[3]

[4]