Korisnik:Nemanja0101/pesak
| Uhtred | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 970. |
| Mesto rođenja | Bamberg, severna Engleska, Kraljevstvo Nortambrija |
| Datum smrti | 1016. (45/46 god.) |
| Mesto smrti | Vighil, Jorkšir, Kraljevstvo Engleska |
| Porodica | |
| Supružnik | Egfrida, Siga, Elfgifa |
| Potomstvo | Ealdred II grof od Nortambrije, Eadfulv, Gospatrik, Ealdgit |
| Roditelji | Valteof I |
| Dinastija | Dinstacija Bernicija |
| Grof Bamberga, Grof Jorka, Grof Nortambrije | |
| Period | 1006. - 1016. godine |
| Prethodnik | Valteof I |
| Naslednik | Ealdred II grof od Nortambrije |
Uhtred od Bamburga ili Uhtred Smeli (engl. Uhtred the Bold - po nekim spisima i Uchtred; preminuo oko 1016), je bio vladar Bamburga, i od 1006. do 1016. grof Nortambrije. On je bio sin Valteofa I, vladara Bamburga (Bebanburga), čija je porodica Eadvulfingovi, vekovima vladala okolnim regionom. Smrt Uhtreda, izvršena atentatom, opisana je u srednjovekovnom, istorijskom delu, O opsadi Darama, i ona se uzima kao početna tačka krvne osvete. Nadimak Uhtred Smeli mu se prepisuje kroz istoriju kako bi se jasno odvojio od Uhtreda, sina Eadvulfa I iz Bamburga.
Zapisi iz perioda 11. veka prikazuju ime Uhtred na spisku svedoka kralja Etlreda Nespremnog, najstariji od tih spisa je iz 1009. godine, gde je Uhtred naveden kao duks(lat. dux). Dux je latinska reč za nekoga koji je posedovao titulu regionalnog guvernera ili eldormana, ili u Uhtredovom slučaju titulu grofa(engl. earl). Kako su spisi tada zapisivali one koji bi došli na kraljevski dvor, i priključili se vitanu, veruje se da je Uhtred bio značajna i uticajna osoba ovog perioda, na to ukazuje i da mu je kralj Etlred dao ruku svoje ćerke.[1]
.jpg)
Dostignuća
urediU 995. godini, prema Simeonu od Darama, kada su mošti Svetog Katberta prenesene iz Čester-le-Strita u Daram, Uhtred je otišao do Darama sa svojim monasima da napravi mesto za novu katedralu. Nova katedrala je podignuta od strane episkopa Alduna od Darama, i Uhtred je oženio Aldunovu ćerku, Egfridu, verovatno u ovom vremenskom periodu. Zbog braka sa Egfridom, Uhtred je dobio nekoliko poseda koji su pripadali crkvi.[2]
U 1006. godini kralj Malkolm II Škotski napao je Nortambriju i stavio skoro osnovani episkopski grad Daram pod opsadu. U istom vremenskom periodu Danci su pustošili i pljačkali južnu Englesku, te tadašnji kralj engleske Etelred Nespremni nije mogao da pošalje pomoć Nortambriji. Eldorman Valteof je bio previše star za bitku, te je ostao u svom zamku u Bamburgu. Eldorman Elfhelm od Jorka, takođe nije preduzimao nikakve mere. Preuzimajući ulogu svog oca, Uhtred je sazvao vojsku Bernicije i Jorkšira, i izvojevao odlučujuću pobedu nad Škotima. Žene koje su živele u obližnjim krajevima su bile zaposlene da peru glave odrubljenim Škotima, dobijajući za uzvrat kravu za svaku glavu koju operu, oprane glave su stavljene na kolce ispred zidina Darama.
Etlred Nespremni je nagradio Uhtreda eldormanijom( teritorijlna jurisdikcija u srednjovekovnoj Engleskoj) Bamburga, iako je Uhtredov otac još uvek bio živ. Etlred je takođe naredio pogubljenje Elfhelma od Jorka, dopustivši Uhtredu da preuzme titulu ealdormana Jorka, ovim je izvršeno ujedinjenje severne i južne Nortambrije, kojima je vladala plemićka kuća Bamburg. Etlred nije verovavao skandinavskoj populaciji južne Nortambrije i želeo je Anglosaksonca na tronu.[3]:15–16
Kako se Nortambrija nalazila između Škotske i saksonskih kraljevstava na jugu nije bilo sigurno na kojoj će strani ova kraljevina završiti nakon eventualnog ujedinjena Engleske.[1]
Nakon što je dobio ove posede, Uhtred se razveo od svoje žene, Egfride, i oženio se Sigom, ćerkom Stira, koji je bio sin Ulfa. Stir je bio bogat stanovnik Jorka. Izgleda da je Uhtred pokušavao da dobije političke saveznike među Dancima u Deiri. Uhtred je dobio dvoje dece sa Sigom, Eadfulva, kasnije Eadfulv III, i Gospatrika. Gospatrikov unuk je bio ozloglašeni Eadfulv Rus koji je ubio episkopa Valčera. [3]:15–16
Godine 1013. kralj Danske Sven I Rašljobradi napao je Englesku, ploveći estuarom Hamber i rekom Trent do grada Geinsborov, Linkolnšir. U ovom gradu se sreo sa Uhtredom, koji mu se obavezao na lojalnost, kao i svi Danci na severu. Etlred Nespremni biva prognan u Normandiju. Nakon što se i London konačno predao, Sven je postao kralj na Božić 1013. godine; međutim on se povukao sa te pozicije samo 5 nedelja kasnije. Sven umire u, ili blizu, Geinsborova 2. februara 1014. Nakon njegove smrti, Etlred uspeva da se vrati iz prognanstva i ponovno uspostavi svoju vladavinu. Uhtred se, kao i mnogi drugi, kao što je Ingram iz Otare, ponovo zakleo na vernost Etlredu. Uhtred se, takođe, u ovom vremenskom periodu, oženio Etrledovom ćerkom Elfgifom.[3]:15–16
Smrt
urediGodine 1016. Uhtred je bio u vojnoj kampanji u Češiru i okolnim grofovijama sa Etlredovim sinom Edmundom Gvozdenim. Dok je Uhtred bio van svog poseda, Svenov sin, Knut, napao je Jorkšir. Vojska predvođena Knutom bila je daleko nadmoćnija, te je Uhtred bio primoran da ga prizna kao kralja Engleske.
Knut je pozvao Uhtreda na mirovni sastanak, međutim na putu do tamo, kod Vighila, Uhtred i četrdeset njegovih ljudi je ubijeno od strane Turbranda Zaštitnika, koji je imao tajno dopuštenje da izvrši ovo delo direktno od Knuta. Uhtreda je na tronu Bernicije nasledio njegov brat, Eadvulf Kudel. Knut je južni deo Nortambrije dao Eriku od Hlatira. [2]
Brakovi i problemi
urediUhtred se ženio tri puta, i imao je dece iz svakog braka.
Prvo se, oko 995. godine, oženio Egfridom, ćerkom episkopa Alduna od Darama. Uhtred se razveo od nje pre 1006. godine, ali ne pre nego što su imali jednog sina:
- Ealdred II, Grof Nortambrije, preminuo 1038. godine.
Drugi put, oko 1004. Uhtred je oženio Sigu, ćerku Stira Ulfsona od Jorka. Zahtev za dopuštanje ovog braka je bio da Uhtred ubije Stirovog neprijatelja Turbranda Zaštitnika. Ovo se nije dogodilo, ali su ipak imali dvoje dece pre nego što su se razveli oko 1006. godine:
- Eadfulv, postaje grof Nortambrije nakon što je njegov brat Ealdred preminuo 1041. godine
- Gospatrik, otac ili deda Eadvulf Rusa.
Treći i zadnji brak Uhtreda je bio sa Elfgifom, ćerkom Etlreda Nespremnog, iz ovog braka Uhtred ima jednu ćerku:
- Ealdgit, pretkinja grofova od Danbara;[4][5] udala se za Maldreda, takođe nazavanog sinom "aristokrate Krinana" u delu O opsadi Darama( postoji mogućnost da je on zapravo Krinan od Dankelda, što bi značilo da je Maldred zapravo brat Dankana I Škotskog, ali pogledati Airda za savremene sumnje.[6]
Zamak Bamburg
uredi
Zamak Bamburg, utvrđenje Uhtreda, je mesto na kojem su postojala utvrđenja još od antičkih vremena. Sadašnje zidine zamka, visoke oko 46 metara, i njegova površina datiraju od 12. veka, ovo utvrđenje je napravljeno od strane Ide od Bernicije, prvog vladara Bernicije. Zamak se nalazi na obalama Nortambrije. Pominjan je u legendama, kao zamak Lanselota, viteza okruglog stola. Zamak je bio uključen i u Ratovima dveju Ruža.Prvobitno je ovo mesto bilo utočište Brita, nakon toga ga preuzimaju Angli, na čelu sa kraljem od Bernicije, Idom. Veliki broj kraljeva Nortambrije je krunisan na ovom mestu. Zamak je napadnut od Vikinga 993. godine , pa potom od Normana, pod čijom je administracijom obnovljen, izdržavajući opsadu od Vilhema II 1095. godine. Današnji ostaci potiču od Henrija II, koji je postao kralj Engleske 1154. Tokom 16. i 17. veka zamak Bamburg nije igrao bitnu ulogu, dok ga nije kupio episkop iz Darama, Kreve. Danas je zamak u posedstvu potomaka Vilijama Armstronga, inženjera koji ga je kupio 1894. godine.[7][8]
Potomci
urediUbistvo Uhtreda od strane Turbranda Zaštitnika započelo je krvnu osvetu koja je trajala mnogo godina i postala predmet istorijskog dela, O opsadi Darama. Uhtredov sin Ealdred je osvetio svog oca ubivši Turbranda, ali je Ealdred zauzvrat ubijen od strane Turbrandovog sina, Karla.
Ealdredova osveta morala je da čeka do sedamdesetih godina 11. veka, kada je Valteof II, Ealdredov unuk naredio svojim vojnicima da ubiju većinu Karlovih sinova i unuka. Ovo je primer notornih krvnih osveta u Nortambriji koje su bile itekako česte u to vreme.[3]:17–19
Uhtredova dinastija je nastavila da vlada Bernicijom. Prvo ga je, od potomaka, nasledio Ealdred, grof od Bamburga (preminuo 1038) njegov sin iz braka sa Egfridom, a nakon toga sin iz braka sa Sigom, Eadvulf (preminuo 1041).
Nakon Normanskog osvajanja Engleske, Eadvulfov sin Osvulf, 1067. godine je na kratko vreme držao grofoviju Nortambrije, ubrzo je i on ubijen, a njega je nasledio Uhtredov unuk iz trećeg braka (Osvuflov ujak) , Gospatrik, koji je bio grof Nortambrije od 1068. do 1072. , kada je bio primoran da pobegne u Škotsku. Njegova zamena je bio Ealdredov unuk po ćerci, Valteof II, koji je bio smaknut i pogubljen 1076. zbog izdaje. Ubistvo njegove normanske zamene, Valčera, episkopa Darama, od strane Uhtredovog naslednika Eadvulfa Rusa, navelo je Vilijama I Osvajača da pošalje svoju vojsku na sever kako bi region stavio pod kontrolu. U Škotskoj, naslednici grofa Gospatrika su držali grofoviju Danbara vekovima.
U popularnoj kulturi
uredi
Bernard Kornvel je bio inspirisan da napiše svoj serijal Saksonske priče nakon što je saznao o potomcima Uhtreda Smelog, koji je insipiracija za protagonistu priče grofa Uhtreda od Bebanburga.[9][10]Nekoliko događaja u ovom serijalu su zasnovani na životu Uhtreda Smelog, kao što je opsada Bebanburga od strane Škota i glave nataknute na kolce; međutim, u poređenju sa mnogim likovima u knjizi koji su usko povezani za istorijskim ličnostima, kao što su Alfred Veliki, Gutrum i kralj Guhtred, glavni lik Uhtred je fiktivan: on živi u sredini 9. veka - kada se dogodila bitka kod Jorka(867) on je imao 10 godina, što je više od 100 godina pre istorijskog Uhtreda Smelog. Ovaj fiktivni vladar Uhtred od Bebanburga je protagonista u televizijskoj seriji Poslednje kraljevstvo(engl. The Last Kingdom) i u filmu The Last Kingdom: Seven Kings Must Die, oba dela su bazirana na Saksonsim Pričama.
Serija Poslednje kraljevstvo (engl. The Last Kingdom) smeštena je u vreme osnivanja kraljevine Engleske, i pored Uhtreda prati priču Alfreda Velikog, kao i njegove potomke, sve do unuka koji je osnovao Englesku. Uhtred je ovde prikazan delom istinito, delom fiktivno, s ozbirom da ni sam režiser ovog dela nije imao puno informacija o Uhtredu. Istorijski kontekst priče je delom tačan i prikazuje sukob Saksonaca, Britona i Danaca, i borbu poslednjeg saksonskog kraljevstva Veseksa. Uhtred je prikazan kao borac koji menja strane u ovom konfliktu.[9]
Netačnost ove serije je u tome što Uhtred nikada nije živeo u istom vremenu kad i Alfred Veliki. Vladavina Alfreda je bila od 871-886, skoro vek pre nego što se Uhtred rodio. Međutim, Uhtred se, i istorijski, sreo sa vikingom Knutom, što je prikazano u seriji.[11]
Još jedna netačnost serije je to što Uhtred, sin od Uhtreda, nije postojao, već je postojao samo Uhtred, sin od Valteofa od Bamburga. U istoriji je postojao još jedan Uhtred koji se vezuje za Bamburg, a to je Uhtred, sin od Eadvulfa, gospodara Bamburga. Ovaj Uhtred je zabeležen kao figura bliska kralju Edvardu od Veseksa(sinu Alfreda Velikog), što ima sličnosti sa serijom.[1]
Dva radio dramska dela Adriana Morbija, The Corsaint (oko 1986) i njegov nastavak The King of the North Rides his Horse through the Sky (1992), pružaju dramatične interpretacije priče o opsadi Darama i odsečenim glavana na kolcima, koje je prate istorijskog Uhtreda. Ova dela su emitovana na BBC Radio 3 kanalu.
Prethodnici
uredi| 1. Eadvulf I od Bamberga | ||||||||||||||||
| Ealdred I od Bamberga | ||||||||||||||||
| Osvulf I od Bamberga | ||||||||||||||||
| Valteof od Bamberga | ||||||||||||||||
| Utred Smeli od Bamberga | ||||||||||||||||
Stablo i prikaz nasledstva titula
uredi| Ealdred II | ||||||||||||||||
| Valteof II | ||||||||||||||||
| 1. Uhtred Semli | ||||||||||||||||
| Eadvulf Kudel | ||||||||||||||||
| Eadvulf, sin Uhtreda. | ||||||||||||||||
| Osvulf | ||||||||||||||||
| Gospatrik | ||||||||||||||||
*Ealdred je privremeno držao titule Eadvulfa Kudela nakon njegove smrti, međutim, nakon što je Ealdred preminuo one se prenose na Eadvfula, Uhtredovog sina, te idu tom linijom sve do Gospatrika, kada se titula posle njega prenosi Valetofu II.
Reference
uredi- ^ a b v „The real Uhtred of Bebbanburg: the historical inspirations for The Last Kingdom’s hero”. HistoryExtra (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-15.
- ^ a b Aird, William M. (23. 9. 2004). „Uhtred, earl of Bamburgh”. Oxford Dictionary of National Biography (na jeziku: engleski). doi:10.1093/ref:odnb/27981. Pristupljeno 2024-05-12.
- ^ a b v g Kapelle, William E. (1979). The Norman Conquest of the North. University of North Carolina Press. ISBN 978-0709900405.
- ^ Paul, James Balfour (1906). „The Scots Peerage” (PDF) (3 izd.). str. 240—241. Pristupljeno 2024-05-12.
- ^ Weir, Alison (1989). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy. The Bodley Head. str. 23. ISBN 978-0370313108.
- ^ Aird, William M. (1998). St Cuthbert and the Normans: The Church of Durham, 1071-1153. Boydell Press. str. 69. ISBN 978-0851156156.
- ^ „Bamburgh Castle | History, Description, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-15.
- ^ „Bamburgh | Castle, Northumberland, Coast, & Map | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-15.
- ^ a b „BBC Two - The Last Kingdom, Series 1 - An introduction by Bernard Cornwell, author of The Last Kingdom and The Pale Horseman”. BBC (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-12.
- ^ Solomon, Emily (2014-02-01). „Bernard Cornwell Talks The Pagan Lord, The Challenges of Historical Fiction, And Future Plans”. Emertainment Monthly (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-12.
- ^ „Who was Uhtred of Bamburgh?”. Sky HISTORY TV channel (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-05-15.
Izvori
uredi- Stenton, Sir Frank M. Anglo-Saxon England Third Edition. Oxford University Press, 1971 ASIN 0192801392 ISBN 978-0192801395
- Fletcher, Richard. Bloodfeud: Murder and Revenge in Anglo-Saxon England. Allen Lane 2002 ISBN 978-0713993912
Spoljašnje veze
uredi
Lee, Sidney, ur. (1899). „Uhtred (d. 1016)”. Rečnik nacionalne biografije. 58. London: Smith, Elder & Co.- Ælfgifu (1002–1042), on geni.com
