Википедија

Kremljologija

област која изучава политику и политички систем Сојетског Савеза

Kremljologija je proučavanje i analiza politika Sovjetskog Saveza,[1] dok je sovjetologija proučavanje politika Sovjetskog Saveza i bivših komunističkih država uopšte.[2] Ova dva termina su bila sinonimi sve do raspada Sovjetskog Saveza. U popularnoj kulturi, termin se ponekad koristi da označi svaki pokušaj razumevanja tajne organizacije ili procesa, kao što su planovi za predstojeće proizvode ili događaje, tumačenjem indirektnih tragova.[traži se izvor]

Osnivač kremljologije smatra se Aleksandar Zinovjev.[3][4] Termin je dobio ime po Kremlju, sedištu bivše sovjetske vlade. Kremljolog se odnosi na akademske stručnjake, stručnjake za medije i komentare koji su specijalizovani za proučavanje kremljologije. Termin se ponekad široko koristi za opisivanje zapadnih naučnika koji su se specijalizovali za rusko pravo. Sovjetologe ili kremljologe takođe treba razlikovati od tranzitologa, naučnika koji proučavaju pravne, ekonomske i društvene tranzicije od komunizma do tržišnog kapitalizma.

Akademskom sovjetologijom posle Drugog svetskog rata i tokom Hladnog rata dominirao je „totalitarni model“ Sovjetskog Saveza,[5] naglašavajući apsolutnu prirodu moći Josifa Staljina. „Totalitarni model“ je 1950-ih prvi izneo politikolog Karl Joakim Fridrih, koji je tvrdio da su Sovjetski Savez i druge komunističke države totalitarni sistemi, sa kultom ličnosti i skoro neograničenim moćima „velikog vođe“ kao što je Staljin.[6]

„Revizionistička škola“ koja je počela 1960-ih bila je fokusirana na relativno autonomne institucije koje bi mogle uticati na politiku na višem nivou.[7] Met Lenoe opisuje „revizionističku školu“ kao predstavljanje onih koji su „insistirali na tome da je stara slika Sovjetskog Saveza kao totalitarne države sklone svetskoj dominaciji bila previše pojednostavljena ili jednostavno pogrešna. Imali su tendenciju da se interesuju za društvenu istoriju i da tvrde da je rukovodstvo Komunističke partije moralo da se prilagodi društvenim snagama.“[8] Ovi istoričari „revizionističke škole“, kao što su J. Arč Geti i Lin Viola, osporili su pristup „totalitarnog modela“ sovjetskoj istoriji i bili su najaktivniji u sovjetskim arhivima.[7][9]

Da bi proučavali odnose između komunističkih bratskih država, kremljolozi su upoređivali izjave koje su dale odgovarajuće nacionalne komunističke partije, tražeći propuste i neslaganja u poretku ciljeva. Opisi državnih poseta u komunističkoj štampi su takođe detaljno analizirani, kao i stepen gostoprimstva koji je ukazano na dostojanstvenike. Kremljologija je takođe naglašavala ritual, jer je primetila i pripisala značenje neobičnom odsustvu izjave o politici na određenu godišnjicu ili praznik.[10]

Termin Kremljologija se još uvek koristi u primeni na proučavanje procesa donošenja odluka u politici Ruske Federacije.[11] U popularnoj kulturi, termin se ponekad koristi da označi svaki pokušaj razumevanja tajne organizacije ili procesa, kao što su planovi za predstojeće proizvode ili događaje, tumačenjem indirektnih tragova.

Dok Sovjetski Savez više ne postoji, druge tajne države i dalje postoje, kao što je Severna Koreja, za koju zapadni mediji i dalje koriste pristupe poput kremljologije.[12] Takve studije se ponekad nazivaju Pjongjangologija, po glavnom gradu zemlje Pjongjangu.[13]

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ „"Kremlinology" definition”. merriam-webster.com. Merriam-Webster Online. Pristupljeno 16. 2. 2015. „Definition of KREMLINOLOGY: the study of the policies and practices of the former Soviet government” 
  2. ^ „"Sovietology" definition”. thefreedictionary.com. The Free Dictionary. Pristupljeno 16. 2. 2015. 
  3. ^ Solodukhin, Yury (2009). "The Logical Doctrine of Alexander Zinoviev" (Alexander Alexandrovich Zinoviev). Moscow: ROSSPEN. str. 133—152. 
  4. ^ Kantor, Karl (2009). "The Logical Sociology of Alexander Zinoviev as a Social Philosophy". (na jeziku: ruski). Arhivirano iz originala 28. 01. 2021. g. Pristupljeno 01. 07. 2023. 
  5. ^ Davies, Sarah; James Harris (8. 9. 2005). „Joseph Stalin: Power and Ideas”. Stalin: A New History. Cambridge University Press. str. 3. ISBN 978-1-139-44663-1. „Academic Sovietology, a child of the early Cold War, was dominated by the 'totalitarian model' of Soviet politics. Until the 1960s it was almost impossible to advance any other interpretation, in the USA at least.” 
  6. ^ Davies, Sarah; James Harris (8. 9. 2005). „Joseph Stalin: Power and Ideas”. Stalin: A New History. Cambridge University Press. str. 3—4. ISBN 978-1-139-44663-1. „In 1953, Carl Friedrich characterised totalitarian systems in terms of five points: an official ideology, control of weapons and of media, use of terror, and a single mass party, 'usually under a single leader'. There was of course an assumption that the leader was critical to the workings of totalitarianism: at the apex of a monolithic, centralised, and hierarchical system, it was he who issued the orders which were fulfilled unquestioningly by his subordinates.” 
  7. ^ a b Davies, Sarah; James Harris (8. 9. 2005). „Joseph Stalin: Power and Ideas”. Stalin: A New History. Cambridge University Press. str. 4—5. ISBN 978-1-139-44663-1. „Tucker's work stressed the absolute nature of Stalin's power, an assumption which was increasingly challenged by later revisionist historians. In his Origins of the Great Purges, Arch Getty argued that the Soviet political system was chaotic, that institutions often escaped the control of the centre, and that Stalin's leadership consisted to a considerable extent in responding, on an ad hoc basis, to political crises as they arose. Getty's work was influenced by political science of the 1960s onwards, which, in a critique of the totalitarian model, began to consider the possibility that relatively autonomous bureaucratic institutions might have had some influence on policy-making at the highest level.” 
  8. ^ Lenoe, Matt (2002). „Did Stalin Kill Kirov and Does It Matter?”. The Journal of Modern History. 74 (2): 352—380. ISSN 0022-2801. doi:10.1086/343411. 
  9. ^ Sheila, Fitzpatrick (2007). „Revisionism in Soviet History”. History and Theory. 46 (4): 77—91. ISSN 1468-2303. doi:10.1111/j.1468-2303.2007.00429.x. „[...] the Western scholars who in the 1990s and 2000s were most active in scouring the new archives for data on Soviet repression were revisionists (always 'archive rats') such as Arch Getty and Lynne Viola.” 
  10. ^ Lawson, Eugene K. (1984). The Sino-Vietnamese Conflict. Praeger. str. 8—9. 
  11. ^ Poland is in the Eurasian Union: the mythology of Russian-Polish relations. Eurasian Club East - West, October 2012 Arhivirano 2012-12-07 na sajtu Wayback Machine
  12. ^ Salmon, Andrew (2. 1. 2012). „'Kremlinology' used to watch North Korea”. The Washington Times. Pristupljeno 10. 1. 2019. 
  13. ^ Nakagawa, Ulara (29. 9. 2010). „The Art of 'Pyongyangology?'”. The Diplomat. Pristupljeno 25. 1. 2019. 

Literatura uredi

  • Solodukhin, Yury (2009). "The Logical Doctrine of Alexander Zinoviev" (Alexander Alexandrovich Zinoviev). Moscow: ROSSPEN. str. 133—152. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Кремљологија&oldid=27678697”