Kuća u ulici Đure Salaja 20 u Zaječaru
Zgrada u ulici Đure Salaja 20 u Zaječaru nalazi se u Zaječaru. Upisana je u listu zaštićenih spomenika kulture Republike Srbije (ID br. SK 592).[1]
| Kuća u ulici Đure Salaja 20 | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Zaječar |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | Nepokretno kulturno dobro |
| Vreme nastanka | 1937-8. |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš |
Karakteristike uredi
Nalazi se u u blizini železničke stanice kao deo centralnog gradskog jezgra u ulici Đure Salaja 20. u Zaječaru. Građena je kao slobodni dvorišni objekat u sklopu parcele od 1937 do 1938. godine po projektu arhitekata Desimira Dančevića i Klare Soates. Objekat ima suteren i visoko prizemlje, sa glavnim ulazom iz dvorišnog trema sa strane. Spoljni izgled kuće vezuje se za uticaj narodne arhitekture, na pomenuti uticaj ukazuje krov nagnut u više pravaca koji ima široku strehu i pokriven je industrijskom ćeramidom, a i oblici dimnjaka sa glavama. Međutim na elemente srpsko vizantijske arhitekture ukazuje raspored niza dvodelnih prozorskih otvora na glavnoj fasadi u vidu sistema od četiri arkadna polja sa polukružnim lukovima, kao i oblik fasadnog ulaznog trema sa strane. Pomenutim elementima doprinose i stubovi u arkadnom sistemu između prozorskih otvora, stubovi trema sa vizantijski obrađenim stilskim kapitelima, pa i ornamentika u sklopu lučkih frizova iznad otvora, data u vidu prepleta. Samo dvorište u čijem je sklopu vila, obiluje parkovskom vegetacijom i impresivne je veličine, a ozidana dvorišna ograda sadrži u sebi detalje u skladu sa arhitekturom objekta. Unutarnje prostorije su prostrane i obiluju bogatom gipsanom dekoracijom na zidovima i plafonima. Sačuvan je i originalan moleraj sa predstavama u duhu folklornih motiva narodnih šara. Pored zidne dekoracije, do izražaja dolazi umetnički obrađena, unutrašnja stolarija (vrata, pregrade i dr) rađena od majstora Radomira Topalovića, tadašnjeg vlasnika zgrade, kao i kamin u jednoj od prostorija koji svojim oblikom i detaljima sadrži u sebi izvesne elemente secesije.[2]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Građevine pod zaštitom države u Zaječaru”. Upoznaj Zaječar. Pristupljeno 09. 2. 2022.
- ^ „Zgrada u Ul. Đure Salaja 20”. Kultura. Arhivirano iz originala 10. 02. 2022. g. Pristupljeno 10. 2. 2022.
