Londonska Kula
Londonska Kula (engl. Tower of London) ili Bela Kula (engl. White Tower)[1] ili kolokvijalno Tauer je srednjovekovna tvrđava koja čini jednu od središnjih gradskih tačaka i nalazi se na istočnom rubu istorijskog središta Londona uz samu severnu obalu reke Temze. Pod tim imenom se često identifikuje središnja četvorougaona građevina u središtu (Bela Kula), no ona predstavlja i kompleks građevina opasanih odbrambenim zidom i jarkom. Londonski Tauer se od 1988. nalazi na spisku svetske baštine Unesko.
| Londonska Kula Tower of London | |
|---|---|
 | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Londonska Kula |
| Mesto | London Borough of Tower Hamlets, London, Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Koordinate | 51° 30′ 30″ S; 0° 04′ 34″ Z / 51.5082° S; 0.0761981° Z |
| Uključuje |
|
| Kriterijum | Kulturna: ii, iv |
| Referenca | 488 |
| Upis | 1988. (12. sednica) |
| Veb-sajt | http://whc.unesco.org/en/list/488 |
Središnji dio Londonskog Tauera, Belu Kulu izgradio je engleski kralj Viljem Osvajač 1078. godine,[1] primarno sa zadatkom odbrambene tvrđave koja je trebalo da štiti normanske osvajače Engleske od spoljnih osvajača ali i od stanovništva Londona. Izgrađena je od kamena uvezenog iz Francuske na temelju nacrta i pod nadzorom Francuza Gundulfa, biskupa od Ročestera.
U 12. veku engleski kralj Ričard I Lavlje Srce naredio je da se tvrđava opaše odbrambenim zidom i jarkom, a jarak je potpuno završio i učinio svrsishodnim kralj Henri III koji je ujedno tvrđavu, izgradnjom pratećih zgrada, učinio tada najvećom kraljevskom palatom i rezidencijom. Gradnju celokupnog kompleksa završio je engleski kralj Edvard I u 13. veku.
No, Londonski Tauer je mnogo poznatiji po svojoj funkciji zatvora, mučilišta i gubilišta za visokopozicionirane kraljevske zatvorenike i protivnike od kojih su većina bile značajne osobe engleske istorije, kao na primer: engleski kralj Henri VI i njegova supruga Margareta Anžujska, brat kralja Edvarda IV Džordž, kralj Edvard V i njegov brat Ričard, druga supruga kralja Henrija VIII Ana Bolen i njena snaha Džejn, peta supruga Henrija VIII Katarina Hauard, kraljica Džejn Grej i mnogi drugi.
Londonski Tauer je do sredine 20. veka služio u vojne svrhe i kao zatvor za pojedine važne zatvorenike. Zanimljivost je da je jedan od poslednjih zatvorenika Londonskog Tauera bio i nacistički funkcioner Rudolf Hes koji je u maju 1941. proveo četiri dana zatvoren u kuli.
Danas se u Londonskom Taueru čuva kruna kralja Čarlsa III i kraljevski dragulji. Londonski Tauer obezbeđuje elitna grupa čuvara (osnovanih 1485) tzv. Yeomen Warders ili Beefeaters (koji su svoj drugi i popularniji naziv dobili po tome što su tokom prošlosti, u doba kada je to bila retkost, bili hranjeni kvalitetnim mesom). Danas ti čuvari, osim poslova čuvanja samog zdanja obavljaju i poslove turističkih vodiča.
Još jedan kuriozitet se vezuje uz Londonski Tauer, a to su gavrani koji su se smestili u tvrđavi i tu su već vekovima. Trenutno ih je osam i svaki od njih ima svoje ime. U samom narodu značenje rečenice „biti poslan u Tauer“ značilo je biti uhapšen i zatvoren.
