Magloviti vrh (planina)
Magloviti vrh (šp. Pico da Neblina) brazilska je planina koja se nalazi u državi Amazonas, najvećoj državi Brazila, blizu venecuelske granice. Magloviti vrh je ujedno i najviši vrh Brazila sa nadmorskom visinom od 2.995 metara i nalazi se u istoimenom nacionalnom parku, Magloviti vrh.[1]
| Magloviti vrh | |
|---|---|
| Pico da Neblina | |
.jpg) | |
| Geografske karakteristike | |
| Ndm. visina | 2 995 m |
| Koordinate | 0° S; 66° I / 0° S; 66° I |
| Geografija | |
| Države | Amazonas |
| Republike |  Brazil |
| Masiv | Gvajanska visoravan |
| Penjanje | |
| Prvi uspon | 1965 |
| Najlakši put | Sao Gabriel de Kašoera |
Toponim
urediPlanina je dobila ime po trajnim maglama koje okružuju vrh. Magle su ga učinile gotovo nevidljivim za retke stanovnike koji su živeli u ovom regionu, sve do sredine 20. veka.[2]
Geografija
urediLokalitet
urediMagloviti vrh se nalazi u opštini Santa Izabel do Rio Negro, u brazilskoj državi Amazonas, ali je udaljen otprilike 180 km od centra grada. Pristup je veoma težak, jedino je moguć preko Amazonije, šumskog prostranstva (prašume) na severu Južne Amerike.[3] Planina je pod upravom nacionalnog parka i rezervata Janomami, autohtonog naroda južnoameričkog područja Venecuele i Brazila. Najbliži grad je Sao Gabriel da Kašoera, udaljen oko 140 km, odakle započinju sve ekspedicije prema ovoj planini.[4]
Planina se često smatra granicom između Brazila i Venecuele, ali se vrh u potpunosti nalazi na brazilskoj teritoriji.[5] Planinski vrh „31 de Mako” (šp. Pico 31 de Março), smešten na udaljenosti od samo 687 m od maglovitog vrha, nalazi se tačno na granici između dve države. Njegova nadmorska visina je samo 21 m niža, odnosno 2.974 m.[6]
Geologija
urediMagloviti vrh pripada Gvajanskoj visoravni i predstavlja zaostali glacijalni reljef sastavljen od peščara, vezanih sedimentnih stena (vezani sediment) izgrađenih pretežno od klastičnih zrna. Sam vrh je oblikovana stena piramide ili zuba čija se nadmorska visina povećava od 100 pa sve do 2 000 m.[7]
Klima i vegetacija
urediTemperature na samom vrhu variraju između 6 do 20 °C. Između 700 i 2000 m nadmorske visine, temperature se kreću od 20 °C noću do 28 °C tokom dana. Zbog geografske širine vrha, temperature mogu pasti ispod 0 °C, ali je to jako retko, čak i ako se na vrhu ne vrše stalna merenja. Pored toga, sneg nikada nije primećen.[8]
Najjače kiše primećuju se do 1000 metara nadmorske visine, održavajući visoku vlažnost. Vegetaciju čine veliko drveće u vrlo gustoj tropskoj kišnoj šumi. Od 1000 do 1700 m nadmorske visine, drveće je srednje veličine, vegetacija je proširenija, umerena i i šuma je tajgastog tipa. U ovom delu klima je suvlja što je povezano sa činjenicom da se oblaci retko podižu iznad 1000 metara. Sa 1.800 metara postoji samo prizemno rastinje i područje je gotovo trajno okruženo izmaglicama i maglama.[9]
Istorija
urediNe postoji dokument koji pokazuje kada je ova planina otkrivena. Udaljenost i nepristupačnost planinskog lanca, usred amazonske prašume, u potpuno nenaseljenom regionu dokazuju nemogućnost da su vrh otkrili Brazilci pre sredine dvadesetog veka iako je lokalno stanovništvo verovalo da u tom delu postoji planinski venac. Pored toga, često prisustvo magle, zbog koje je vrh dobio ime, izostavljalo je njegove šanse za vidljivost.[10]
Popularna legenda u Brazilu govori da je Mario Juca, pilot kompanije Paner do Brazil, 12. marta 1952. godine, zahvaljujući razvedrenom nebu, video ono za šta je zaključio da je najviši vrh u regionu. Suprotno tome, Venecuelanci su znali za postojanje ovog vrha kojeg su nazvali Cero Jime (šp. Cerro Jimé).[11] Godine 1954. kada su Brazilci zvanično otkrili Magloviti vrh, područje je bilo predmet venecuelanske ekspedicije koju je vodio ornitolog Vilijam Henri Felps Džuniorr. Planinarci nisu uspeli da se popnu do samog vrha, ali naziv Cerro Phelps se i danas koristi u znak počasti ovom istraživaču.
Tih 1950-ih još uvek nije bilo jasno da li je planina na teritoriji Brazila ili Venecuele.[12] Tačna nadmorska visina, takođe, nije bila poznata. Iz tog razloga se do 1965. godine smatralo da je najviša tačka u Brazilu vrh Baindera (šp. Pico da Bandeira) 2892 m, smeštena u državama Minas Žerais i Espirito Santo na jugoistoku. Zapravo, ova planina se nalazi tek na trećem mestu po nadmorskoj visini.[13]
Topografska merenja koje je 1965. godine izvršio Jose Ambrosio de Miranda Pombo koristeći teodolit, geodetski instrument za merenje horizontalnih i vertikalnih uglova, izmerio je nadmorsku visinu od 3.014 m, ali je 2004. godine, kartograf Marko Aurelio de Almeida Lima, član brazilske vojne ekspedicije, koristio GPS da bi dobio meru od 2.993,78 m, koji je potvrdio brazilski institut za geografiju i statistiku, agencija savezne vlade. Godine 2016. nadmorska visina je malo povišena na 2.995,30 m nakon novog merenja.[14]
Planinarenje
urediZbog svoje lokalizacije u nacionalnom parku, prilaz Maglovitom vrhu je strogo kontrolisan. Osobe koje žele planinariti moraju dobiti posebnu dozvolu brazilskog instituta za životnu sredinu.[15] Tokom planinarenja specijalni vodič prati grupu tokom ekspedicije. Planinarenje traje četiri dana i hitna medicinska pomoć ima jako težak pristup.[16]
Najveća opasnost po zdravlje je onkocercijaza, poznata i kao rečno slepilo. Ova zaraza predstavlja bolest čiji je uzrok infekcija parazitskim crvom Onchocerca volvulus. Među simptomima se javljaju snažan svrab, čvorići pod kožom i slepilo. Iako je ova zaraza retka, prisutna je u ovom regionu zbog velike prisutnosti insekata koji su zaraženi ovim parazitom.[17]
Galerija
uredi-
Pogled na nacionalni park -
Pogled na Magloviti vrh -
Magloviti vrh
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Dubois, Pierre (2003). „Marche et paysage : à l'assaut du Pico da Neblina, 3500 mètres”. Le Globe. Revue genevoise de géographie (na jeziku: fr). str. 141—146. Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Pico da Neblina : Découvrez le Pico da Neblina”. Tout sur le Brésil (na jeziku: francuski). 21. 2. 2018. Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Pico da Neblina. Aspectos gerais do Pico da Neblina”. Brasil Escola (na jeziku: portugalski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Expédition au Pico de la Neblina, au coeur de l'Amazonie brésilienne”. www.newfrontiersadventures.com (na jeziku: francuski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Neblina Peak : Climbing, Hiking & Mountaineering : SummitPost”. www.summitpost.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ Lees, Will. „10 Amazing Facts about Pico da Neblina, Brazil's Secret Mountain”. Culture Trip (na jeziku: engleski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. „Parc national du Pico da Neblina (Amazonas)”. UNESCO World Heritage Centre (na jeziku: engleski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Clima Pico da Neblina”. meteoblue (na jeziku: portugalski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Pico da Neblina”. Toda Matéria (na jeziku: portugalski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Points culminants d’Abya Yala – 2994 mètres le Pico da Neblina”. coco Magnanville (na jeziku: francuski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Imagens de uma expedição ao pico mais alto do Brasil (...”. SkyscraperCity. Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Bandeira Peak | mountain, Brazil”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 7. 9. 2020.
- ^ „Neblina Peak | mountain, Brazil”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Pico da Neblina National Park - National Park in Amazonas - Thousand Wonders”. www.thousandwonders.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Wikiwix's cache”. archive.wikiwix.com. Arhivirano iz originala 23. 12. 2002. g. Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „iG - Últimas notícias, vídeos e fotos de Famosos, Esportes, Bate Papo, Horóscopo - Acesse e fique por dentro das últimas manchetes no Brasil e no Mundo - Economia, Entretenimento, Política, Saúde e Internacional”. iG Home (na jeziku: portugalski). Arhivirano iz originala 06. 10. 2011. g. Pristupljeno 3. 9. 2020.
- ^ „Quelques brèves concernant l'Amazonie et les Indigènes du Brésil AYA Info - No 111 - Genève, le 29 août 2016”. Humanitaire.ws (na jeziku: francuski). 29. 8. 2016. Pristupljeno 3. 9. 2020.
Literatura
uredi- Maguire, Bassett; Reynolds, Charles D. (1955). Cerro de la Neblina, Amazonas, Venezuela. str. 27—51.
- Plano do Sistema de Unidades de Conservação do Brasil. IBDF. 1979.[mrtva veza]
- Miller, James S.; Barkley, Theodore M.; Iltis, Hugh H.; Lewis, Walter H.; Forero, Enrique; Plotkin, Mark; Phillips, Oliver; Rueda, Ricardo; Raven, Peter H. (1996). Alwyn Howard Gentry, 1945-1993: A Tribute. str. 433—460.
