Menahem Mendelj Šnerson
Menahem Mendelj Šnerson (hebr. מנחם מנדל שניאורסון) ili Cemah Cedek (hebr. הצמח צדק)[2] bio je kabalist i treći rabin hasidskog pokreta kod Jevreja-Habad. Rođen je u Ljozni, Mogiljovska gubernija, Ruska Imperija 9. septembra 1789, ocu Šolomu Šahni i majki Devori Leji (kćerki Šneur Zalmana). Umro je 17. marta 1866. u selu Ljubaviči, Ruska Imperija.
Menahem Mendelj Šnerson | |
|---|---|
 | |
| Druga imena | Cemah Cedek |
| Datum rođenja | 9. septembar 1789. |
| Mesto rođenja | Ljozna,  Ruska Imperija |
| Kršten | Jevrej |
| Datum smrti | 17. mart 1866. (76 god.) |
| Mesto smrti | Ljubaviči, Ruska Imperija |
| Mesto ukopa | Ljubaviči |
| Narodnost | Jevrej |
| Obrazovanje | Habad |
| Zanimanje | kabalist, rabin, filozof |
| Aktivni period | 1827-1866 |
| Organizacija | Habad |
| Radovi | Cemeh Cedek Dereš Micva |
| Titula | rabin |
| Prethodnik | Dov Ber Šneuri |
| Naslednik | Šmuel Šnerson |
| Partner | Rebecin Šejna |
| Deca | 9 |
| Roditelji | Šolom Šahna (otac) Devora Leja[1] (majka) |
Biografija uredi
Cemah Cedek je rođen u selu Ljozna, 29 Elula 5549. (jevrejski kalendar), mamo Devori Leji i ocu Šneur Zalmanu iz Ljadija. Mama je umrla kad mu je bilo tri godine, tako ga je odgajao samo otac, dok se nije oženio sa svojom rođakinjom (kćer od strica, rabija Dov Ber Šneurija) Čajom Muškom Šnerson. Posle smrti oca i strica Dov Ber Šneurija, koja su bila rabina, 3 godine je vladao interregnum (oragnizacija Habad nije imala jednog lidera). Pokušao je da uveri hasidijske Jevreje da liderstvo zauzme njegov brat Menahem Načum Šneuri ili stric Haim Abraham. Na kraju je sam postao vođa 5. maja 1831. godine.[3]
U narodu je bio poznat po svome radu, halahi (knjizi jevrejskih zakona) Cemah Cedek.[4] Napisao je i Dereš Micva (Način tvojih zapovesti)-njegova mistična ekspozicija Micve (zapovedi judaizma).
Kao lider habadske sekte ostao je u dobrim odnosima sa drugim jevrejskim rabinima. Borio se protiv Haskale (jevrejsko prosvetljenstvo) u Rusiji, zajedno sa rabinom Jicačakom iz Valožine (danas Belorusija), koji je bio glavni rabin Misnagdima (uglavnom su to bili Aškenazi), šta u hebrejskom znači "Opozicija" (protiv jevrejskih Hasidista). Uprkoj toj opoziciji, zajedno su nastupili protiv jevrejskog prosvetiteljstva krajem 18. i u 19. veka.[5]
Prema rečima Baruša Epštajna, njegov otac (rabin) Ječiel Mihal Epštajn je bio pod mentorstvom Cemaka Cedeka, ali to osporava hasidijski istoričar Ješua Mondshajn.[6]
Čuveni citat uredi
Cemah Cedek je poznat po čuvenom citatu[7][8]:
Misli dobro, pa će dobro i biti.
Citat izražava stavove društva Habad, verovanjem u Boga dobićeš i odgovore na svoja pitanja.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ kćer Šneur Zalmana
- ^ Chanoch Glitzenshtein, Sefer Hatoldos Tzemach Tzedek
- ^ Encyclopedia of Hasidism, entry: Schneersohn, Menachem Mendel. Naftali Lowenthal. Aronson. . London. 1996. ISBN 978-1-56821-123-7.
- ^ "Tzemach" (צמח) has the same gematria as "Menachem" (מנחם), and "Tzedek" (צדק) has the same as "Mendel" (מענדל). The original responsa Tzemach Tzedek were those of Menachem Mendel Krochmal. Schneersohn's responsa are known as Shu"t Tzemach Tzedek Hachadashot, "the new Tzemach Tzedek responsa". Rabbi Menachem Mendil Hager, the first Viznhitzer Rebbe, called his commentary on the Torah Tzemach Tzadik (צמח צדיק), because he spelled his name with an extra yod (מענדיל).
- ^ The Tzemach Tzedek and the Haskalah Movement, Official Chabad history.
- ^ The claim is in Mekor Baruch, chapter 20. But see Mekor Baruch - Mekor Hakzavim by Yehoshua Mondshein.
- ^ originalni jidiš: Trakht gut vet zein gut
- ^ Good Thinking - Chassidic Thought
Spoljašnje veze uredi
- Cemah Cedek (biografija) (jezik: ruski)
- Cemah Cedek (biografija) (jezik: ruski)