Mihailo Ristić
Mihailo Ristić (Beograd, 5. septembar 1864 — 15. avgust 1925) bio je srpski diplomata, konzul i poslanik na strani.[1] Ristićeva glavna aktivnost kao konzula i diplomate bila je pomoć srpskom narodu i crkvi u Makedoniji i Staroj Srbiji, kao i njihova zaštita od bugarske i grčke propagande i oružane akcije.[2]
Mihailo Ristić | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 5. septembar 1864. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 15. avgust 1925. (60 god.) |
Porodica uredi
Mihailo Ristić je sin Gavrila Ristića, beogradskog trgovca i Katarine Ćiprić iz porodice Đorđa Ćipre, beogradskog trgovca.
Mihailo Ristić je bio oženjen (1895) Pravdom Jovanović, kćerkom Vladimira Jovanovića, državnog savetnika, ministra i senatora a sestrom Slobodana Jovanovića.
Mihailo i Pravda imali su sina Andriju „Andru” Ristića, pravnika, koji je završio gimnaziju u Parizu, Pravni fakultet u Beogradu, gde je i doktorirao (1936).
Školovanje uredi
U Beogradu je završio osnovnu školu, Prvu beogradsku gimnaziju i pravni fakultet. Diplomirao je 1886, a nakon toga godinu dana je proveo na studijima u Parizu na Slobodnoj školi političkih nauka.[3]
Diplomatska služba uredi
Celi radni vek proveo je u diplomatskoj službi. Karijeru je započeo radom u Ministarstvu inostranih dela Srbije 1884. godine.[4] Kao sekretar Ministarsva inostranih dela 1892. godine proputovao je Kosovo uključujući i Prištinu i svedočio je da je stanje toliko loše i da strahuje da za 10 godina tu više neće biti Srba.[5] Njegov referat o radu Ministarstva inostranih dela je objavljen.[2] Tokom 1893. postao je sekretar srpskoga poslanstva u Carigradu.[1] Ristić je u pismu iz Carigrada izrazio svoje nedoumice u pogledu nove administracije i očuvanja srpskih tekovina u Turskoj: „Mi smo na mestima s kojih možemo videti malo dalje negoli drugi, očima potpuno nesebičnim i za to nam se valja i bojati... Može biti da je to s toga što sam naučen da u dobru otadžbine gledam i svoje dobro, a ovo što se sad tamo dešava, daleko je od toga da joj donese dobra. Na protiv, sad joj tek nastaju zli dani, i iole mislen čovek treba već da bude obuzet slutnjom i za samo trajanje njeno.“[6] Iako je mladi kralj Aleksandar Obrenović izvršio državni udar januara 1894. godine, a što je dovelo do pada srpske vlada, i promene politike, u gradu na Bosforu ostaće do jeseni 1895. godine. Bio je 1896. godine privremeno sekretar u ministarstvo inostranih dela u Beogradu.[1] Konzul srpskoga konzulata u Skoplju postao je 1896, a 1898. godine, bio je postavljen za sekretara poslanstva u Beču.[1] Od 1899. do 1903. godine bio je srpski konzul u Bitolju.[1] Bio je imenovan i za diplomatskoga agenta u Sofiji, ali tu dužnost nije primio. Ponovo je postao srpski konzul u Skoplju od 1904. do 1906. godine.[4] U Bukureštu je na službi 1906-1914. godine[7], a mada je postavljen za poslanika u Rimu 1907. godine,[1] tamo nije prešao do 1914. godine "zbog ratnih prilika".[8] Tokom 1913. godine potpisao je (kao konzul u Rumuniji) zajedno sa Nikolom Pašićem Bukureški mir.[1] Krenuo je Ristić za Italiju, poslednjih dana decembra 1914. godine. Kao konzul Srbije u Rimu započeo je marta 1915. godine pregovore sa italijanskom vladom o "Arbaniji (Albaniji) i o izlazu Srbije na Jadransko more."[9] Išao je konzul iz Rima na Krf gde se krajem avgusta 1916. godine otvaralo zasedanje skupštine.[10]
Tokom 1920. godine bio je delegat Kraljevine SHS u Dunavskoj komisiji. Penzionisan je diplomata Ristić 1924. godine, a umro godinu dana kasnije u Beogradu.
Aktivnost uredi
Ristićeva glavna aktivnost kao konzula i diplomate bila je nacionalna propaganda i buđenje nacionalne svesti u Makedoniji i Staroj Srbiji.[1] U ministarstvu je radio u odseku za propagandu. U konzulatima je radio na pitanjima crkvene i školske autonomije. Pomagao je da se sprovodi srpska četnička akcija u Makedoniji. Bio je kao konzul, član novoosnovanog četničkog "komiteta",[11] sa još nekoliko uglednih Srba u Skoplju. Kao srpski konzul u Skoplju tokom 1904. godine koordinisao je poverljivim ljudima da moraju osigurati i obezbediti prelaz čete Jovana Babunskoga preko granice i Vardara za Veleški Azot.[12] Inače je bio protiv ideje da četnici dolaze iz Srbije i da se naoružavaju iz Srbije.[4] Smatrao je da moraju da se regrutuju među Srbima iz Osmanskoga carstva, koji poznaju domaći teren.[4] Smatrao je da je najbolje da spoljnu politiku mora da sprovodi Ministarstvo inostranih dela, a ne patriotska udruženja.[4]
Radovi uredi
Pod pseudonimom "P. Balkanski" napisao je "Kroz groblje, putopis po Staroj Srbiji" (1894) i "Srpski narod u skopljanskoj eparhiji, rasprava o crkveno-školskim prilikama" (1899).[1]
Reference uredi
- ^ a b v g d đ e ž z Narodna enciklopedija srpsko-hrvatsko-slovenačka, Beograd 1929, knjiga 3, 950
- ^ a b Vučetić, Biljana (2012). Naša stvar u Osmanskom carstvu. Beograd: Istorijski institut.
- ^ Biljana Vučetić: "Naša stvar u Osmanskom carstvu", Beograd 2012. godine
- ^ a b v g d Biljana Vučetić, Istorijski časopis LIII (2006) 359-374
- ^ Vojvodić, Mihajlo (2003). „Putovanje Mihaila G.Ristića po Staroj Srbiji i Makedoniji 1892. godine”. Vardarski zbornik. 2: 19-30.
- ^ Vučetić, Biljana (2012). Naša stvar u Osmanskom carstvu. Beograd. str. 14.
- ^ "Prosvetni glasnik", Beograd 1909. godine
- ^ "Pijemont", Beograd 27. decembar 1914. godine
- ^ "Pravda", Beograd 5. mart 1915. godine
- ^ "Beogradske novine", Beograd 18. avgust 1916. godine
- ^ "Beogradske opštinske novine", Beograd 1. april 1939. godine
- ^ Biljana Vučetić , Istorijski časopis LV(2007)265-277 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. oktobar 2013), Pristupljeno 12. 4. 2013.
