Мушкатлин плавац
Muškatlin plavac (Cacyreus marshalli) je dnevni leptir iz porodice plavaca.
| Geranium bronze | |
|---|---|
| |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Arthropoda |
| Klasa: | Insecta |
| Red: | Lepidoptera |
| Porodica: | Lycaenidae |
| Rod: | Cacyreus |
| Vrsta: | C. marshalli
|
| Binomno ime | |
| Cacyreus marshalli | |
Prirodni areal rasprostranjenja muškatlinog plavca je južna Afrika. Leptir je prvi put unet u Evropa na kraju 20. veka, gde se brzo proširio u mnoga južna i istočna područja kontinenta. Od kako je introdukovan u Evropu, muškatlin plavac je postao štetočina gajenih muškatli (Pelargonium) i zdravaca (Geranium). Trenutno se ulaže izvestan napor za sprečavanje širenja muškatlinog plavca i da se nađe najefikasniji pesticid za tretiranje ove vrste.[2]
Opis uredi
Veličina krila odraslih jedinki muškatlinog plavca iznosi 15–23 mm kod mužjaka i 18–23 mm kod ženki.[3] Krila su smeđa, sa belom ivicom. Njihova donja strana je sivo-smeđa sa tamnim pojasevima, koji su ispresecani belom i čine jedinstvenu šaru raspored šaru koja nalikuje na maskirne vojničke uniforme.[3] Zadnja krila imaju jeno „okce“ koje im verovatno koristi da zavaraju predatore, a tik uz njega je i kratak repić. Mužjaci i ženke su sličnog izgleda.
-
odrasli, donja strana -
odrasli, donja strana -
odrasli gornja strana
Ekologija uredi
Muškatlin plavac je alohtona vrsta u Evropi, koja se najčešće nalazi u naseljenim mestima, u blizini gajene muškatle. Gusenice se hrane različitim biljkama iz rodova Pelargonium (muškatla) i Geranium (zdravac). U toplijim predelima Evrope je primećeno da se leptiri uspešno razvijaju i na divljim vrstama zdravca (G. sylvaticum, G. sanguineum, G. pratense). Leptir je štetočina gajene muškatle, pričinjava velike materijalne štete i proglašen je za invazivnu vrstu. Velika je opasnost od širenja populacija ove vrste na divlje vrste zdravaca, gde bi kompetitivnim odnosima mogao da ugrozi opstanak zdravčevog plavca.
Rasprostanjenost uredi
Prirodni areal rasprostranjenja muškatlinog plavca je na području južne Afrike, odakle je početkom devedesetih godina slučajno prenet u Evropu. Njegovo širenje je počelo od zapadnog mediterana ka istoku. Leptir prati toplije krajeve južne Evrope, koji omogućavaju leptirima da prezime. U Srbiji ga je prvi put pronašla Slađana Milojković 2020. godine u Nišu, kada je podelila svoje fotografije u grupu Leptiri Srbije.
Reference uredi
- ^ Butler, Arthur G. (1897). „On three consignments of Butterflies collected in Natal in 1896 and 1897 by Mr. Guy A. K. Marshall, F.Z.S.”. Proceedings of the Zoological Society of London: 845—846. doi:10.1111/j.1096-3642.1898.tb01388.x.
- ^ Herrero, Salvador; Borja, Marisé; Ferré, Juan (17. 5. 2002). „Extent of Variation of the Bacillus thuringiensis Toxin Reservoir: the Case of the Geranium Bronze, Cacyreus marshalli Butler”. Applied and Environmental Microbiology. 68 (8): 4090—4094. PMC 124026
. PMID 12147511. doi:10.1128/aem.68.8.4090-4094.2002.
- ^ a b Woodhall, Steve (2005). Field Guide to Butterflies of South Africa. South Africa: Struik. ISBN 9781868727247.
Spoljašnje veze uredi
- Biologer – slobodan softver za prikupljanje podataka o biološkoj raznovrsnosti Arhivirano na sajtu Wayback Machine (31. октобар 2020)
