Нацрт:Vojni sudovi (Rusija)

Vojni sudovi Ruske Federacije (do 21.aprila 1992. godine vojni tribunal) federalni sudovi opšte юrisdikcije, koji su u sudskom sistemu Ruske Federacije, koji obavljaju sudsku vlast u Oružanim snagama Ruske Federacije, drugim vojsci, vojnim formacijama i organima u kojima je Federalnim zakonom predviđena vojna služba.

Istorija vojnih brodova Rusije

Godine 1716, u okviru osnivanja regularne vojske i flote u Rusiji, Pjetar I je svojim ukazom osnovao "pravilni samostalni vojni sud". Nešto kasnije je odobren vojni Artikul (prvi domaći vojno-krivični kodeks).

Tokom vojnih reformi imperatora Aleksandra II u drugoj polovini XIX veka sprovedena je i velika vojno-sudska reforma. 15.maja 1867. godine primljen je vojno-sudski ustav i formirana je nova vojno-sudska struktura: polkovi sudovi, vojno-okružni sudovi i glavni vojni sud. U sostav Okružnog i glavnog vojnog suda bili su stalni vojni sudija, koji su bili izabrani od strane vojnog ministra i imenovani naredbom cara. Činovi za vojno — sudsko veće su dostavljeni iz broja diplomskih oficira specijalno osnovane za njihovu pripremu Aleksandrovske vojno-pravne akademije. Oni su po svom položaju bili jednaki oficirima koji su završili Akademiju generalnog štaba.

Nakon Oktobarske revolucije, prethodni sistem vojnih brodova je potpuno slomljen i ponovo je stvoren novi. U RSFSR-u i savezu SSR-a, vojni sudovi su dobili naziv "vojni tribunali". Oni su osnovani 1918.godine pri svim frontovima i u radnim armijama, a 14. oktobra iste godine, naredbom Revvoensoveta Republike, formiran je revolucionarni vojni tribunal Republike. Prva odredba o vojnim tribunalima je potvrđena 1919.godine. U odsustvu krivičnog zakonodavstva (prvi sovjetski kodeksi su primljeni tek 1922.godine) vojni tribunali perioda građanskog rata (osim njih postojali su revolucionarni tribunali za razmatranje slučajeva o zločinima građana) bili su veći deo karačkih organa. Godine 1921.formirana je vojna kolegija revolucionog vojnog tribunala Republike, koja je u januaru 1923. godine uključena u sostav Vrhovnog Suda RSFSR — a, a u aprilu 1924. godine u sostav Vrhovnog Suda SSSR-a.

U periodu velike Otečestvene vojne (1941-1945 gg.) do podsudnosti vojnih tribunala predat je veliki krug dela i lica koja su ih izvršila (na primer, oni su razmatrali slučajeve o svim zločinima izvršenim u područjima objavljenim na vojnom položaju, bilo kakve slučajeve o zločinima radnika železničkog, rečnog i pomorskog transporta, osoba koje su se sastojale u narodnoj opolčenju i u istrebivačkim formiranjima, u delovima MPVO, u voenizovanoj zaštiti NKVD-a i drugih). Takođe je dobio razmatranje slučajeva o zločinima na okupiranoj teritoriji, koje su izvršili i izdajnici Rodine iz broja sovjetskih građana, i vojnici nemačke vojske i radnici okupacione administracije. Pri svakoj diviziji u radnoj vojsci delovao je vojno-polni sud (u mirno vreme niža instancija su bili vojni tribunali u korpusima). Razmatranje slučajeva je Vedeno u skraćenim srokovima, kao instrument nadzora nad odlukama sudova uvedeno je potvrđivanje presuda vojnim savetima armija i fronta, pojedinačno komandantima korpusa i divizija (sa pravom smanjenja težine presude ili njenog ukidanja). Nakon završetka rata, podsudnost mirnog vremena je obnovljena.

Status

Poseban pravni status vojnih sudova se primećuje i tim što u njihovu podsudnost spadaju svi krivični slučajevi o zločinima koje su počinili zaposleni FSB Rusije, SVR Rusije, FSO Rusije, GUSP-a i drugih organa u kojima je Federalnim zakonom predviđena vojna služba, kao i građanski slučajevi po žalbama vojnika na postupke ovih organa.

Za razliku od teritorijalnih sudova opšte jurisdikcije (raйonskih, sudova subjekata Ruske Federacije), sudije vojnih sudova imaju veću neprikosnovenost. Dakle, ako su u teritorijalnim sudovima pitanja preporuke za funkciju i prestanak ovlašćenja u nadležnosti kvalifikacionih kolegija sudija subjekata Ruske Federacije, osim predsednika sudova subjekata Ruske Federacije i njegovih zamenika, čija su pitanja imenovanja i oslobađanja od funkcija u nadležnosti višeg kvalifikacionog veća sudija Ruske Federacije( VKKS), onda u vojnim sudovima VKKS rešava pitanja o preporuci za imenovanje i prestanak ovlašćenja predsedavajućih, zamenici predsednika i sudija garnizonskih vojnih sudova (garnizonski sud je po jurisdikciji priravnjen na raйonski sud), kao i svi sudija i predsednika okružnih (flotskih) vojnih sudova (priravnjeni po jurisdikciji sudovima subjekta Ruske Federacije).

Reformisanje sistema vojnih sudova

U Ruskoj Federaciji 1992.godine vojni tribunali su preimenovani u vojne sudove. Delatnost vojnih sudova trenutno je regulisana federalnim ustavnim zakonom od 23.06.1999 godine N 1-FKZ O vojnim sudovima Ruske Federacije (sa kasnije unesenim promenama i dopunama).

Do nedavno su sudije vojnih brodova bile samo vojnici koji su imali vojni čin oficira koji su prolazili vojnu službu po kontraktu i koji su odgovarali svim opštim zahtevima koji su se postavljali federalnim sudijama. Međutim, u ovom trenutku, u vezi sa usvajanjem Federalnog Ustavnog zakona od 29.juna 2009. godine № 3-FKZ "O unošenju promena i dopuna u federalni ustavni zakon "o vojnim sudovima Ruske Federacije", sudije vojnih sudova su civili. Pritom, iako se postojanje vojnog zvanja rezervnog oficira (i stoga vojnog obrazovanja) uzima u obzir pri imenovanju sudija vojnih sudova, ipak, postojanje oficirskog zvanja i vojnog obrazovanja trenutno nije obavezno.

Sistem vojnih brodova

U sistem vojnih brodova spadaju:

• Kasacioni vojni sud
• Apelacioni vojni sud
• Okružni (flotski) vojni sudovi
• Garnizonski vojni sudovi

Podsudnost

Podsudnost u SSSR-u je utvrđena ukazima Prezidiuma Vrhovnog Soveta SSSR-a:

• Ukaz Prezidiuma Vrhovnog saveta SSSR-a od 13. decembra 1940. godine "O promeni podsudnosti vojnih tribunala"
• Ukaz Prezidiuma Vrhovnog saveta SSSR-a od 11. septembra 1953. godine "O promeni podsudnosti vojnih tribunala"

Podsudnost u Ruskoj Federaciji utvrđuje se u članu 7 Federalnog Ustavnog zakona od 23. juna 1999. godine № 1-FKZ O vojnim sudovima Ruske Federacije (sa promenama i dopunama). Prema ovom članku, vojni sudovi su optuženi za:

• građanski i administrativni poslovi o zaštiti prekršenih i (ili) spornih prava, sloboda i zakonski zaštićenih interesa pripadnika Oružanih snaga Ruske Federacije, drugih trupa, vojnih formacija i organa( u daljem tekstu vojnici), građana koji prolaze vojne takse, od delovanja (neaktivnosti) organa vojne uprave, vojnih zvaničnika i odluka koje su doneli;
• slučajevi zločina za koje su optuženi vojnici, građani koji prolaze vojne takse, kao i građani koji su otpušteni iz vojne službe, građani koji su prošli vojne takse, pod uslovom da su zločine počinili tokom perioda vojne službe, vojnih naknada;
• dela o administrativnim prekršajima koje su počinili vojnici, građani koji prolaze vojne skupove.