Nikola Hadži Nikolić
Nikola Hadži Nikolić (Požarevac, 15. februar 1855 — Požarevac, 12. april 1915) bio je prvi specijalista ginekolog u Srbiji, osnivač Ginekološko-akušerskog odeljenja (GAO) u Beogradu 1895. Ginekološko-akušerska sekcija SLD-a dodeljuje orden sa likom Dr Nikole Hadži Nikolića.
| Dr Nikola Hadži Nikolić | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 15. februar 1855. |
| Mesto rođenja | Požarevac, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 12. april 1915. (60 god.) |
| Mesto smrti | Požarevac, Kraljevina Srbija |
| Obrazovanje | Univerzitet u Berlinu |
| Naučni rad | |
| Polje | Medicina |
| Poznat po | Prvi ginekolog u Srbiji |
Biografija uredi
Dr Nikola Hadži Nikolić rođen je 15.02.1855.g. od oca Hadži Tihomira (Tike) Nikolića i majke Naste u Požarevcu, u kome je završio osnovnu školu i polu gimnaziju, a po očevoj želji i trgovačku školu u Istanbulu. Njegov otac je bio poznati požarevački trgovac manufakturom. Studije medicine započeo je 1878.g. u Berlinu, a diplomirao 4 godina kasnije. Specijalizaciju iz ginekologije i akušerstva obavio je kod čuvenih profesora K. Šredera (K. Schröder) i E. Rosea (E. Rosse) u Berlinu.
Po završetku specijalizacije, vratio se u Beograd i kao prvi specijalista ginekolog u Srbiji počeo da radi na Hirurškom odeljenju Opšte državne bolnice (ODB) 1886.g. U periodu od 1888-1891.g. radi kao opšti gradski lekar, da bi se potom ponovo vratio na Hirurško odeljenje ODB i nastavio da radi kao ginekolog. Od samog dolaska u Beograd zalagao se za osnivanje Ginekološko-akušerskog odeljenja (GAO), što je i uspeo 1895.g. GAO je osnovano u posebnim prostorijama izvan zgrade bolnice, u vidu male sale za porođaje i desetak postelja. Prvi šef tog novoosnovanog odeljenja postao je upravo Dr Nikolić. Na toj funkciji ostao je samo do maja 1896.g., kada ga je iz još uvek nepoznatih razloga zamenio Dr Jovan J. Jovanović, drugi po redu ginekolog u Srbiji i to neposredno po povratku sa specijalizacije iz Beča. Pretpostavlja se da je ta smena imala političku pozadinu, jer su obojica ginekologa bili umešani u aferu oko „lažne trudnoće“ kraljice Drage Mašin. Marta 1900.g., Dr Nikolić biva sklonjen sa GAO ODB i postavljen za lekara Sreza vračarskog, Okruga beogradskog. Samo šest meseci kasnije, on biva ponovo vraćen i postavljen za šefa GAO. Dr Nikolić se na funkciji rukovodioca GAO opet ne zadržava dugo, jer već sredinom 1901.g. Dr Jovanović biva vraćen na to mesto na kome ostaje sve do 1910.g.
Uz pomoć kraljice Drage Obrenović 1902.g. osnovana je nova bolnica na Vračaru koja je nazvana „Ženska bolnica kraljice Drage“ i u koju iz ODB biva premešteno GAO. Dr Nikolić je 1903.g. odlikovan Ordenom Dvoglavog Belog Orla. Dr Nikolić je u periodu od 1903-1907.g. bio isključen iz SLD-a zbog optužbi nekoliko kolega a navodnog „nekolegijalnog ponašanja“.
Dr Nikolić je honorarno radio u novoosnovanoj bolnici kraljice Drage do 1905.g., kada je iz državne službe prešao da radi privatno do 1910.g. Tada, po odlasku Dr Jovanovića u prevremenu penziju, ponovo postaje šef GAO, kao i upravnik Škole za babice koju je osnovao Dr Jovanović. Na tim funkcijama ostaje do početka Balkanskih ratova 1912.g.
Godine 1913. postavljen je za upravnika privremene vojne bolnice u Požarevcu do premeštanja za Zaječar. Za vreme Prvog svetskog rata radi kao hirurg vojnih bolnica u Smederevskoj Palanci i Petrovcu na Mlavi. U martu 1915. premešten iz Petrovca u Požarevac gde po naređenju preuzima odeljenje pegavog tifusa od kog se razboleo i preminuo 12.04.1915.g. Sahranjen je u Požarevcu.
Bio je u braku sa Anom Nikolić, rođenom Krstić. Imali su troje dece: Jelenu, Tihomira i Milana.
Dr Nikola Hadži Nikolić je kao prvi srpski ginekolog i osnivač prvog GAO značajno doprineo unapređenju i razvoju ginekologije i akušerstva u našoj zemlji. Ginekološko-akušerska sekcija SLD-a kao najviše priznanje dodeljuje orden sa likom Dr Nikole Hadži Nikolića istaknutim ginekolozima i ustanovama za izuzetan doprinos u razvoju ginekologije i akušerstva u Srbiji.
Naučni rad uredi
Tokom svog rada kao ginekolog, objavio je veliki broj stručnih radova. Notirana su njegova 24 rada ili saopštenja u periodu od 1895 do 1911. godine publikovana u "Srpskom arhivu". Često je držao predavanja na sastancima SLD-a. Na prvom Kongresu srpskih hirurga 1907.g. prezentovao je svoj rad pod nazivom „Fibromyoma uteri subserosum permagnum lateris sinistri (7kg)- laparotomia“ koji je bio veoma zapažen.
Izvori uredi
- Lični podaci porodice Hadži Nikolić.
- Berić B.: Dr Nikola Hadži Nikolić (1855-1915), prvi akušer-ginekolog u Srbiji i njegov značaj za razvoj akušerstva i ginekologije u Srbiji, Jugoslav. ginek. opstet.; 21:143, 1981.
- Kastratović D.: Istorija medicine Požarevačkog okruga(1822-1914), Požarevac, 1991.
