Novi poredak (nacizam)
Novi poredak (njem. Neuordnung) bio je politički poredak u Evropi koji je nacistička Njemačka željela da nametne osvojenim oblastima pod svojom vlašću. Uspostavljanje Novog poretka počelo je mnogo prije izbijanja Drugog svjetskog rata, ali ga je Adolf Hitler javno proglasio 1941. godine: „Godina 1941. biće, uvjeren sam, istorijska godina velikog evropskog novog poretka!”[1]
Između ostalog, to je podrazumjevalo stvaranje pangermanske rasne države, strukturirane prema nacističkoj ideologiji, kako bi se obezbjedilo postojanje percipirane arijsko-nordijske više rase, konsolidovati masivnu teritorijalnu ekspanziju na srednju i istočnu Evropu kroz kolonizaciju njemačkih doseljenika, postići fizičku uništenje Jevreja, Slovena (naročito Poljaka i Rusa), Roma („Cigana”) i drugih koji se smatraju „nedostojnim života”, kao i istrebljene, protjerivanje ili porobljavanje većine slovenskih naroda i drugih koji se smatraju „rasno inferiornim.”[2] Želja nacističke Njemačke za agresivnim teritorijalnim ekspanzionizmom bila je jedna od najvažnijih uzroka Drugog svjetskgo rata.
Istoričari su i dalje podijeljeni oko krajnjih ciljeva, pojedinin vjeruju da je trablo da se ograniči na prevlast nacističke Njemačke u Evropi, dok drugi smatraju da je to bila odskočna daska za konačno osvajanje svijeta i uspostavljanje svjetske vlade pod njemačkom kontrolom.[3]
Firer je izrazio svoje nepokolebljivo uvjerenje da će Rajh biti gospodar cijele Evrope. Moraćemo da se upustimo u još mnoge borbe, ali one će nesumnjivo dovesti do najljepših pobjeda. Odatle je put do svjetske prevlasti upravo izvjestan. Ko bog bude imao prevlast nad Evropom, time će preuzeti vođstvo u svijetu.
— Jozef Gebels, ministar propagande Trećeg rajha, 8. maj 1943.[4]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Hitler Speech at the Berlin Sports Palace (January 30, 1941)”. www.jewishvirtuallibrary.org. Pristupljeno 30. 12. 2021. „The year 1941 will be, I am convinced, the historical year of a great European New Order.”
- ^ Gumkowski, Janusz; Leszczyński, Kazimierz (1961). Poland under Nazi occupation (na jeziku: engleski). Polonia Pub. House. Pristupljeno 30. 12. 2021.
- ^ Lee, Stephen J. (1987). The European Dictatorships, 1918-1945 (na jeziku: engleski). Methuen. str. 196. ISBN 978-0-416-42280-1. Pristupljeno 30. 12. 2021.
- ^ Goebbels, Joseph (1970). The Goebbels Diaries, 1942-1943 (na jeziku: engleski). Greenwood Press. str. 359. ISBN 978-0-8371-3815-2. Pristupljeno 30. 12. 2021.