Opera u Oslu
Opera u Oslu (norv. Operahuset) je dom Norveške nacionalne opere i baleta i Nacionalnog pozorišta u Norveškoj. Zgrada se nalazi u četvrti Bjervika[2][3][4][5] u centralnom Oslu, na vrhu Oslofjorda.[6][7][8] Operom upravlja Statsbygg,[9][10][11] vladina agencija koja upravlja imovinom norveške vlade. Građevina sadrži 1.100 prostorija sa ukupnom površinom od 49 000 m2.[12] Glavno gledalište može da primi 1.364, a dve druge scene za predstave mogu da prime 200 odnosno 400 gledalaca. Glavna scena je široka 16 m i duboka 40 m.[13] Spoljne površine zgrade obložene su mermerom iz Karare[14][15][16] u Italiji i belim granitom tako da izgleda kao da se zgrada podiže iz vode. To je najveća kulturna građevina izgrađena u Norveškoj otkako je katedrala Nidaros[17][18][19] završena oko 1300.[20]
| Operska kuća u Oslu | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija |  Oslo, Norveška
|
| Koordinate | 59° 54′ 25″ N 10° 45′ 13″ E / 59.90694° S; 10.75361° I |
| Status | završena |
| Svečano otvaranje | 12. april 2008. |
| Sagrađena | 2007. |
Visina
| |
| Visina | 54 m |
| Površina | 49.000 m2 |
| Vrednost | $534.204.300[1] |
Kompanije
| |
| Arhitekta | Snøhetta AS |
| Vlasnik | Opština Oslo |
| Upravljanje | Statsbygg |
| Veb-sajt | operaen.no |
Istorija
uredi
Godine 1999, nakon duge nacionalne rasprave, norveško zakonodavno telo odlučilo je da izgradi novu zgradu opere u gradu. Održano je takmičenje za projektno rešenje i od 350 pristiglih prijava sudije su izabrale norvešku arhitektonsku firmu Snøhetta. Izgradnja je počela 2003. godine, a završena je 2007. godine, pre roka i sa 300 miliona NOK (~ 52 miliona US dolara) ispod budžeta od 4,4 milijardi norveških kruna (~ 760 miliona US dolara). Svečanom otvaranju 12. aprila 2008. godine prisustvovali su Njegovo Veličanstvo Kralj Harald, kraljica Margareta II Danska, predsednica Finske, Tarja Halonen, i drugim lideri. Tokom prve godine rada, 1,3 miliona ljudi prošlo je kroz vrata zgrade.[13]
Opera je osvojila nagradu za kulturu na Svetskom festivalu arhitekture u Barseloni u oktobru 2008.[21] i Nagradu Evropske unije za savremenu arhitekturu 2009. godine.
Zgrada
uredi
Krov zgrade pada prema nivou tla, stvarajući veliku površinu koja omogućava pešacima da se prošetaju i uživaju u panoramskom pogledu na Oslo. Iako je veći deo zgrade prekriven belim granitom i La Facciata, belim italijanskim mermerom iz Karare, scenska kula je presvučena belim aluminijumom, prema projektu kompanije Løvaas & Wagle, koji podseća na stare uzorke tkanja.
Predvorje je okruženo prozorima visine 15 m, sa minimalnim okvirom i posebnim staklom koje omogućava maksimalan pogled na vodu. Krov je poduprt tankim ugaonim stubovima takođe dizajniranim da ne ometaju pogled.
Unutrašnje površine su prekrivene hrastom kako bi u prostor uneli toplinu za razliku od hladnoće bele spoljašnjosti. Glavno gledalište je oblika potkovice i osvetljeno je ovalnim lusterom koji sadrži 5.800 ručno rađenih kristala. Sedišta uključuju monitore za elektronski sistem libreta, omogućavajući publici da prate originalni libreto na norveškom i engleskom jeziku, pored originalnog.[22]
Umetnost
urediZa unutrašnjost i spoljašnjost Opere naručeno je nekoliko umetničkih projekata. Najuočljivija je She Lies, skulptura koju je Monika Bonvićini napravila od nerđajućeg čelika i staklenih ploča. Trajno je postavljena na betonskoj platformi u fjordu u blizini Opere i pluta vodom, krećući se zavisno od plime i vetra, stalno menjajući izgled pred posmatračima. Delo je otkrilo Njeno Veličanstvo kraljica Sonja 11. maja 2010.
Perforirani zidni panel koji pokriva krovne nosače u predvorju dizajnirao je Olafur Eliason. Ima šestougaoni otvor i osvetljen je odozdo i pozadi da bi stvorio iluziju topljenja leda. Među ostalim umetnicima koji su učestvovali u izgradnji su Kristijan Blistad, Jorun Sanes i Kale Grude, koji su dizajnirali oblik pločnika na prednjem delu i krovu; Bodil Furu i Trine Lise Nedreas, koji su kreirali filmski i video projekat; Marte Aas, Taleiv Taro Manum, Tom Sandberg, Gerd Tinglum i Nina Vitošek Ficpatrik, koji su kreirali umetničku knjigu Site Seeing; i Linus Elmes i Ludvig Lofgren, koji su stvorili kamen fundamenta.[23]
Glavna scenska zavesa delo je Pae Vajta koji ju je dizajnirao da izgleda poput zgužvane aluminijumske folije. Vajt je skenirao zgužvani komad folije u računar koji je informacije preveo na razboj koji je tkao zavesu od vune, pamuka i poliestera kako bi se stvorio trodimenzionalni efekat. Zavesu je proizvela nemačka kompanija za pozorišnu opremu Gerriets GmbH.[24] Gotova zavesa je široka 23 m, visoka 11 m i teška 500 kg.[25]
Galerija
uredi-
Predvorje Opere -
Predvorje viđeno sa balkona -
Dekoracija Olafura Eliasona u foajeu -
Enterijer zgrade Opere -
Gledalište -
Skulptura She Lies ispred Opere
Reference
uredi- ^ World Construction Network
- ^ Str, Camilla Heiervang Torgeir; berg. „Arkeologer har funnet seks skip i Bjørvika siden april”. Aftenposten. Pristupljeno 2019-07-18.
- ^ Nikel, David. „An Archaeological Fairytale: Medieval Ships Found in the Heart of Oslo”. Forbes (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-07-18.
- ^ Oslo Sporveier. „Bjørvika – Dronning Eufemias gate” (na jeziku: Norwegian). Arhivirano iz originala 06. 06. 2023. g. Pristupljeno 13. 8. 2016.
- ^ Bjørvika Utvikling. „Bjørvika” (na jeziku: Norwegian). Arhivirano iz originala 21. 5. 2008. g. Pristupljeno 20. 3. 2009.
- ^ de Jong, Folkert (2007). Marine Eutrophication in Perspective: On the Relevance of Ecology for Environmental Policy
. Berlin: Springer. str. 53. ISBN 9783540336471.
- ^ Braarud, Trygve (1945). A Phytoplankton Survey of the Polluted Waters of Inner Oslo Fjord. Oslo: I kommisjon hos Jacob Dybwad. str. 11ff.
- ^ Maishman, Elsa (12. 8. 2022). „Freya the Walrus Could Be Put Down Unless Public Back Off, Norway Warns”. BBC News. Arhivirano iz originala 24. 8. 2022. g. Pristupljeno 12. 8. 2022. „A walrus that has become a popular attraction in the Oslo Fjord ...”
- ^ Statsbygg (Regjeringen)
- ^ Kommunal- og moderniseringsdepartementet (Regjeringen)
- ^ Statsbygg (Store norske leksikon)
- ^ „Om operahuset”. www.operaen.no (na jeziku: norveški bukmol). Pristupljeno 2019-10-25.
- ^ a b „Welcome to the New Oslo Opera House”. Operaen.no. Arhivirano iz originala 2018-03-08. g. Pristupljeno 2010-11-16.
- ^ Klapisch-Zuber, Christiane (1969). Les maitres du marbre : Carrare, 1300-1600. Paris: J. Touzot. str. 129—192. ISBN 9782713204685.
- ^ Gemelli, Filippo (2021). „L’approvvigionamento lapideo tra XIV e XV secolo nei cantieri del Duomo e della Certosa di Pavia” (PDF). MARMORA et LAPIDEA (na jeziku: italijanski). 2: 169—183. ISSN 2724-4229.
- ^ Klapisch-Zuber, Christiane (1969). Les maitres du marbre : Carrare, 1300-1600. Paris: J. Touzot. str. 192. ISBN 9782713204685.
- ^ „Nidaros Cathedral”. Trondheim kommune. Arhivirano iz originala 2014-12-30. g. Pristupljeno 2014-12-30.
- ^ „Nidaros domkirke”. Kirkesøk: Kirkebyggdatabasen. Pristupljeno 2018-03-17.
- ^ „Oversikt over Nåværende Kirker” (na jeziku: norveški). KirkeKonsulenten.no. Pristupljeno 2018-03-17.
- ^ „Norway’s Opera House - Norway official travel guide”. visitnorway.com. 2010-04-21. Pristupljeno 2010-05-24.
- ^ „Oslo Opera House wins international award”. Vårt Land. The Norway Post. 25. 10. 2008. Arhivirano iz originala 02. 01. 2020. g. Pristupljeno 2008-10-25.
- ^ Jackie Craven (2010). „Oslo Opera House in Oslo, Norway”. About.com. Arhivirano iz originala 14. 01. 2011. g. Pristupljeno 16. 11. 2010.
- ^ „H.M. Queen Sonja Takes Part in the Unveiling of She Lies at The Opera”. koro. 11. 5. 2010. Arhivirano iz originala 24. 7. 2011. g. Pristupljeno 16. 11. 2010.
- ^ David Peskovitz (7. 4. 2011). „Opera house's fabric curtain looks like crumpled aluminum foil”. BoingBoing.net. Pristupljeno 2011-04-13.
- ^ „Gerriets Equips New Oslo Opera House”. gerriets.com. 21. 10. 2008. Arhivirano iz originala 9. 5. 2011. g. Pristupljeno 2011-04-13.
Literatura
uredi- „Opera Forlag”. Operaforlag.no. Arhivirano iz originala 2015-07-07. g. Pristupljeno 2010-05-24.
- Ranghild Veire (2011-03-22). „Et vaklende operahus”. NRK (Norwegian Radio). Pristupljeno 2014-12-27.
- Nygaard, Jan, "The Theatre System of Norway", in Theatre Worlds in Motion: Structures, Politics and Developments in the Countries of Western Europe (eds. Hans van Maanen & Stephen Wilner). Editions Rodolpi B.V. (Amsterdam, ISBN 90-420-0762-1)
- Lotte Bichel (1999-06-14). „Et vaklende operahus”. Berlingske. Pristupljeno 2014-12-27.
- „Stage Director Paul Curran Named General Manager of Norwegian Opera”. Opera News. 2007-08-16. Pristupljeno 2014-12-27.
- Vibeke Johnsen (2011-06-06). „Operasjefen går av”. Nettavisen. Pristupljeno 2014-12-27.
- Ranghild Veire (2011-09-26). „Per Boye Hansen blir ny operasjef”. NRK (Norwegian Radio). Pristupljeno 2014-12-27.
- Anders Grønneberg and Jan Thomas Holmlund (2011-09-26). „Per Boye Hansen blir ny operasjef”. Dagbladet. Pristupljeno 2014-12-27.
- „Edward Gardner named as new Music Director of Norwegian Opera & Ballet” (PDF) (Saopštenje). Norwegian National Opera and Ballet. 1. 2. 2022. Pristupljeno 2022-02-03.
- Statsbygg. „Operaen” (na jeziku: Norwegian). Arhivirano iz originala 3. 5. 2009. g. Pristupljeno 23. 3. 2009.
- HAV Eiendom. „Prosjekter” (na jeziku: Norwegian). Arhivirano iz originala 1. 4. 2009. g. Pristupljeno 23. 3. 2009.
- Lundegaard, Hilde. „Barcode-blokkene i Bjørvika blir ikke mindre”. Aftenposten (na jeziku: Norwegian). Pristupljeno 23. 3. 2009.
