Opšti rezervat prirode Prokop

Opšti rezervat prirode Prokop deo je planine Veliki Jastrebac i zaštićeno prirodno dobro od izuzetnog značaja, odnosno zaštićeno prirodno dobro I kategorije. Nalazi se na području opštine Kruševac i obuhvata površinu od 5,91 hektara. Pod zaštitom države je od 2008. godine.

Opšti rezervat prirode Prokop
IUCN kategorija Ia (strogi rezervat prirode)
Mjesto	Srbija
Najbliži grad	Kruševac
Koordinate	43° 23′ 31″ N 21° 26′ 57″ E
Površina	5.91 ha
Osnovano	2008. godine
Upravljačko tijelo	Srbija

Odlike

Izuzetno povoljno stanište sa optimalnim zemljišnim i klimatskim uslovima. Smešten je u centralnom delu planine Jastrebac, na visini od 580—650 metara nadmorske visine, na drugom grebenu koji se spušta ka zapadu, pravcem jugozapad—severozapad. Rezervat Prokop je prvi put stavljen pod zaštitu 1958. godine i jedan je od prvih proglašenih rezervata u Srbiji, kada je Zavod za zaštitu prirode i naučno proučavanje prirodnih retkosti Narodne Republike Srbije (Zavod za zaštitu prirode Srbije), doneo Rešenje o zaštiti.

Biljni i životinjski svet

Prokop je rezervat prirode u kojem još uvek mogu da se vide bajkovite šume breza i visoka srebrna stabla bukvi. Ovde ima i hrasta, graba, javora i jasena, a od četinara jele. Ima i svih vrsta pečurki. Masovna pojava breza u ovom predelu nastala je na terenu koji je bio zahvaćen požarom 1917. godine, nemarnošću čoveka, tako da su ove šume nastale iz pepela gorostasnih hrastova i bukava. Što se tiče životinjskog sveta, ogroman broj životinja koje nastanjuju planinu Jastrebac, takođe se mogu videti i u rezervatu Prokop. Neke od tih životinja su: divlje svinje, srne, veverice, šumske sove, senice, kao i mnoge vrste ptica.

Zaštita

Na području rezervata prirode Prokop utvrđuje se režim zaštite I stepena kojim se zabranjuje korišćenje prirodnih bogatstava i isključuju svi drugi oblici korišćenja prostora i aktivnosti na zaštićenom prostoru, osim naučnih istraživanja i ograničene edukacije. Stavljen je pod zaštitu da bi se očuvala izvorna šumska zajednica breze (Betula verrucosa) starosti do 70 godina, mešovita šumska zajednica breze i planinske bukve, šumska zajednica planinske bukve i breze, kao i šumska zajednica planinske bukve i da bi se očuvala staništa prirodnih retkosti, naročito: Riđi šumski mrav, mišar, šumska sova, kratkokljuni puzić, šareni daždevnjak, jež, veverica, sivi puh i dr, a u interesu nauke, obrazovanja i kulture. Detaljna istraživanja rezervata Prokop obavljena su 1996. godine kada je vršeno fitocenološko istraživanje i ustanovljeno da je u brezovoj šumi došlo do pojave podmlatka bukve. Istraživanja koja je Zavod za zaštitu prirode Srbije obavio 2006. godine pokazala su da se breza u rezervatu Prokop može smatrati srednjodobnom, a pojedini primerci dostižu visinu preko 20 metara i prečnike preko 30 centimetara. Vrednost rezervata Prokop je prvenstveno u naučnom i stručnom smislu, jer se u njemu može pratiti proces prirodne sukcesije, u zoni tipične inverzije (bukva se javlja u zoni hrastovih šuma).

Spoljašnje veze

• Zvanični sajt Srbijašume