Papa Jovan VIII
Papa Jovan VIII (lat. Ioannes VIII; umro 16. decembra 882) je bio 107. papa od 13. decembra 872. godine do svoje smrti. Smatra se za jednog od najsposobnijih papa u 9. veku.[1] Veliki deo svog pontifikata Jovan je proveo u borbi sa muslimanskim osvajačima koji su iz svojih uporišta u južnoj Italiji organizovali pohode ka severu ugrožavajući tako ekonomiju papske baštine[2].
| Papa Jovan VIII | |
|---|---|
 Papa Jovan VIII | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | oko 820. |
| Mesto rođenja | Rim, Papska država |
| Datum smrti | 16. decembar 882. |
| Mesto smrti | Rim, Papska država |
| Mesto ukopa | Bazilika Svetog Petra |
| Papa | |
| Pontifikat | 13. decembar 872—16. decembar 882. |
| Prethodnik | Papa Hadrijan II |
| Naslednik | Papa Marin I |
Biografija uredi
Rođen je u Rimu u Papskoj državi. Kao mladić je bio svedok muslimanskih napada na Rim koje su organizovali Aglabidi[2]. Na papski presto došao je nakon smrti pape Nikole I. Tokom pontifikata pape Jovana došlo je do administrativne reorganizacije papske kurije. Jovan je tražio vojnu pomoć od Karla Ćelavog i Bosa Provansalskog nakon saracenske pljačke Kampanije[3]. Njegove molbe nisu ispunjene te je prisiljen plaćati danak Emiratu Siciliji.[4] Papa Jovan zabranio je bilo kakve saveze hrišćana sa muslimanima. Međutim, njegovi napori pokazali su se neuspešnim[5], delimično zbog toga što su hrišćanske vođe u južnoj Italiji posmatrali njegove pozive na jedinstvo kao izgovor da se uspostavi papska vlast u južnoj Italiji[6]
Metodije Solunski je u doba pontifikata pape Jovana propovedao širenje vizantijskog hrišćanstva u Moravskoj. Godine 870. utamničen je od strane germanskih crkvenih vođa koje su ga optužile za jeres. Papa Jovan naredio je oslobođenje Metodija[7] i dozvolio mu je da nastavi svoj rad u Iliriku, ali mu je zabranio bogosluženje na slovenskom jeziku[8]. Godine 876. Jovan je putovao širom Kampanije u nastojanju da formira savez Salerna, Kapue, Napulja, Gaete i Amalfija protiv muslimana. Do 877. godine svih pet gradova poslali su svoje delegate da ugovore sklapanje saveza[9]. Godine 879. Jovan je priznao vraćanje Fotija na mesto carigradskog patrijarha. Fotija je prethodni papa Hadrijan ekskomunicirao 869. godine. Ova mera pape Jovana usmerena je ka normalizaciji odnosa sa Vizantijskim carstvom radi zajedničke borbe protiv muslimana[10].
Godine 878. Jovan je krunisao Luja II za kralja Francuske. Takođe je krunisao i dva svetorimska cara: Karla II i Karla III. Papa Jovan ubijen je 16. decembra 882. godine i tako postao prvi papa koji je ubijen[11].[12] Navodno je ubijen zbog homoseksualne orijentacije, od strane žene u čijeg se supruga zaljubio. Dokrajčili su ga njeni zamenici udarcem čekićem u glavu[13]. Sahranjen je u Bazilici Svetog Petra. Nasledio ga je papa Marin I[14] Po drugoj verziji, radi se o papisi Ivani koja je rođena u Engleskoj i pretvarala se da je muško, pa je kao kao takva dospela do trona pape. Ubijena je jer se pri jednoj litiji u Rimu porađala i zaprepašteni narod, kada je to video, ju je ubio. Rimokatolička crkva ovu verziju danas negira, iako je ta tema bila aktuelna vekovima. Na osnovu toga je Emanuil Roidis (Ἐμμανουὴλ Ῥοΐδης, Emmanuel Rhoides) 1866. g. napisao roman Papisa Ivana, a 2009. je snimljen i film istoga imena.
Reference uredi
- ^ Catholic Encyclopedia, "Pope John VIII" page undated, URL retrieved on 10 June 2007
- ^ a b Kreutz 2011, str. 57.
- ^ Riche 1993, str. 203.
- ^ The Expansion of Saracens:Africa and Europe, C.H. Becker, The Cambridge Medieval History, Vol.2, Ed. John Bagnell Bury, (The Macmillan Company, 1913), 387.
- ^ Shryock 2011, str. 32.
- ^ John Victor Tolan; Gilles Veinstein; Henry Laurens . Europe and the Islamic World: A History (illustrated ed.). . Princeton University Press. 2013. pp. 35. ISBN 978-0-691-14705-5.
- ^ Goldberg 2006, стр. 319.
- ^ Goldberg 2006, стр. 319–320.
- ^ Kreutz 2011, стр. 58.
- ^ Kreutz 2011, стр. 60.
- ^ Dawson 1950, стр. 108.
- ^ Anura Guruge (16 Feb 2010). The Next Pope (illustrated ed.). ISBN 9780615353722. str. 88.
- ^ Kreutz 2011, str. 59–60.
- ^ Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Marinus (popes)". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
Literatura uredi
- Vasiliadis, Panajotis (1996). „Druga Fotijeva patrijaršija (1. deo)” (PDF). Teološki pogledi. 29 (1–4): 87—131.
- Vasiliadis, Panajotis (1997). „Druga Fotijeva patrijaršija (2. deo)” (PDF). Teološki pogledi. 30 (1–4): 3—84.
- Popović, Radomir V. (1983). „Sveti Fotije patrijarh carigradski i njegovo doba” (PDF). Teološki pogledi. 16 (4): 191—211.
- Dawson, Christopher (1950). Religion and the Rise of Western Culture. Doubleday. str. 108.
- Goldberg, Eric J. (2006). Struggle for Empire: Kingship and Conflict under Louis the German, 817-876. Ithaca, NY: Cornell University Press. ISBN 9780801438905.
- Riche, Pierre (1993). The Carolingians: A family who forged Europe. Transl. Michael Idomir Allen. University of Pennsylvania Press. str. 203.
- Shryock, Andrew (2011). Islamophobia/Islamophilia: Beyond the Politics of Enemy and Friend. Indiana University Press. str. 32. ISBN 9780253004543.
- Kreutz, Barbara M. (2011). Before the Normans: Southern Italy in the Ninth and Tenth Centuries. University of Pennsylvania Press. ISBN 9780812205435.
- Engreen, Fred E. (1945). „Pope John the Eighth and the Arabs”. Speculum. 20 (3): 318—330. JSTOR 2854614. S2CID 154749195. doi:10.2307/2854614.
