Partenije Jerusalimski

Patrijarh Partenije Gerenis (grč. Παρθενιος Γερενης; kraj 1680-ih - 1770) - episkop Jerusalimske pravoslavne crkve, patrijarh jerusalimski i sve Palestine.

Biografija

Rođen je krajem 1680-ih u Atini

Partenije Jerusalimski
Lični podaci
Datum rođenja	1680
Mesto rođenja	Atina,
Datum smrti	1770
patrijarh jerusalimski i sve Palestine.
Godine	1737-1766
Prethodnik	Meletije
Naslednik	Jefrem II

. Bio je sin arhonta Spiridona Gerenisa, koji je pripadao jednoj od najstarijih i najznačajnijih porodica Atine. Dobio je dobro obrazovanje, o čemu svedoči činjenica da se u svojim delima lako bavio likovima iz starogrčke istorije, a kada je bio Patrijarh, aktivno je pokroviteljstvovao novootvorenu bogoslovsku školu u Jerusalimu.

Početkom 1730-ih, Partenije je uzdignut u čin mitropolita Kesarije u Palestini. Ova pozicija se tradicionalno smatrala pretposlednjom stepenicom na putu ka Patrijaršiji. Kao jedan od vođa bratstva Svetog groba, epitrop Groba Gospodnjeg (patrijaršijski guverner u Palestini), mitropolit Partenije je 1730-1735. godine aktivno učestvovao u obračunu sa Jermenima za posedovanje svetinja Palestine. On je sastavio opis ovih događaja kako bi buduće generacije svetih grobova obogatio iskustvom borbe protiv suprotstavljenih konfesija. Iz teksta nije sasvim jasno gde je sam Partenije ovih godina bio – u Carigradu, okružen patrijarhom Meletijem, ili u Palestini, što je više odgovaralo njegovim funkcijama epitropa.

Sasvim je moguće da je već tada Partenije mogao da komunicira sa ruskim diplomatama i da poznaje I. I. Nepljueva, koga pominje u svom izveštaju iz 1745. godine, kao i da se upozna sa Aleksejem Vešnjakovim, koji je od 1729. godine bio pomoćnik ruskog stanovnika u Carigradu.

Godine 1737. ostareli jerusalimski patrijarh Meletije odrekao se prestola, ukazujući na Partenija kao svog naslednika. Položaj Jerusalimske crkve u to vreme bio je veoma težak. Glavni problemi bili su dugovi crkve i širenje katolika. Patrijarh Partenije je organizovao stvaranje Jerusalimske škole u ​​koju je pozvao Jakova Patmosskog kao učitelja, koji je dao veliki podstrek preporodu prosvete.

Kada je Partenije zauzeo jerusalimski presto, situacija sa hodočašćem je išla u prilog Latinima. Ugovor između Francuske i Turske iz 1740. dodatno je ojačao položaj Latina, postavši osnova francuskog protektorata na Istoku. Pod pokroviteljstvom Francuza, Latini nisu dozvolili patrijarhu Parteniju da uđe u Vitlejemski hram i odlučili su da poprave hram Vaskrsenja Hristovog (1742). Međutim, usled sukoba Latina i pravoslavnih u hramu Vaskrsenja, ukazala se prilika da se preispita celokupno pitanje hodočašća, koje je okončano u korist pravoslavnih ukazom sultana Osmana III 1757. godine, kojim je otvoren novi period u istoriji Jerusalimske Crkve. Ova borba je bila veoma teška i finansijski skupa, jer su tokom nje značajna sredstva potrošena na mito Turcima „posebno imaju mnogo tajnih daća za Turke... one koji ih pokrivaju... koje ne mogu ni da prijave“, zbog čega je Jerusalimska crkva je stalno bila opterećena dugom.

Boreći se protiv katoličke ekspanzije, pokušao je da se osloni na Rusko carstvo. U jesen 1739. godine, nakon završetka rusko-turskog rata, rusko diplomatsko predstavništvo, na čelu sa stanovnikom Aleksemom Vešnjakovim, nastavilo je sa radom u Istanbulu.

Patrijarh je bio svestan svih intriga i glasina koje su kružile u osmanskim političkim krugovima. Partenije je bio svestan spoljne politike Porte, nastojanja otomanske diplomatije da posreduje u sporovima između evropskih sila ili opasnim i Osmanlijama u vezi sa hipotetičkom koncentracijom ruskih trupa u blizini granica Moldavije i činjenicom da je Kizljar Aga tražio informacije o ovom pitanju od vlaškog kneza.

17. oktobra 1766. penzionisan je zbog zdravstvenih razloga. Umro je 1770. godine.