Partizani u stripu

Stripovi o jugoslovenskim partizanima su deo jednog od najbitnijih autohtonih žanrova popularne kulture — partizanskog — u periodu 1945-1990. u SFRJ.

Neki od ovih stripova su imali veliku popularnost kod raznih generacija, a u mnogim slučajevima su ih radili stvaraoci koji su imali stvarno iskustvo gerilskog ratovanja (Branko Ćopić i Ivo Kušanić u partizanima, Desimir Žižović Buin u četnicima) ili ilegalnog rada (Ivica Bednjanec kao partizanski kurir u Zagrebu tokom NDH).

Jugoslovenski partizanski strip se razvio do punog žanra, koji je ponekad bio omiljen čak i kod nekih stranih publika (serijal „Partizani“ u Holandiji, „Valter brani Sarajevo“ u Kini).

Sa raspadom SFRJ 1991. ovaj žanr se gasi, mada njegove kreativne mogućnosti još nisu bile iscrpljene.

Važnija ostvarenja partizanskog stripa

Ćira i Mira

Scenarista Branko Ćopić, crtež Ivo Kušanić, 1943-1945.

Kapetan Leši (strip)

Po istoimenom filmu reditelja i scenariste Žike Mitrovića u strip scenaristički adaptirao Nenad Briksi, crtež Julio Radilović Jules, četiri epizode, 1960-1964.

Diverzanti

Po istoimenom filmu reditelja Hajrudina Krvavca i scenariste Vlastimira Radovanovića, u strip scenaristički adaptirao Marcel Čukli, crtež Julio Radilović Jules, 1967-1968.

Partizani

Scenario Đorđe Lebović, sa jednokratnim učešćem drugih scenarista: Zvonimir Furtinger, Marcel Čukli i Ervin Rustemagić. Crtež Julio Radilović Jules. 1966-1989. Serijal je postigao uspeh u Holandiji i drugim zemljama, videti članak posvećen stripu: Partizani.

Stripovi Zdravka Sulića

Zdravko Sulić je uradio više pojedinačnih priča za list Kekec i ediciju Nikad robom sa temom NOB.

Stripovi Ivice Bednjaneca

Ivica Bednjanec je kao kompletan autor uradio više pojedinačnih priča za ediciju „Nikad robom“:

• Kurir Bogdan
• Zekina puška
• Babin zub
• Saveznici
• Jadranski vukovi
• Šume smrti
• Domobranci

Mirko i Slavko

Pogledati članak Mirko i Slavko

Otpisani

Po istoimenoj televizijskoj seriji reditelja Aleksandra Đorđevića i scenarista Dragana Markovića i Siniše Pavića, crtež Ahmet Muminović, 15 epizoda.

Poručnik Tara

Scenario Svetozar Obradović, crtež Branislav Kerac, 22 epizode serijala, 1975-1979.

Valter brani Sarajevo

Po istoimenom filmu reditelja Hajrudina Krvavca i scenarista Đorđa Lebovića, Mome Kapora i Save Pređe; crtež Ahmet Muminović.

Partizan Goran

Scenario Petar Aladžić, crtež Branislav Kerac, dve epizode, 1978-1979.

Nikoletina Bursać

Serijal po knjizi Branka Ćopića, scenario i crtež: Bojan Kovačević, dve epizode, 1980.

Troje nesalomljivih

Scenario Svetozar Obradović, crtež Branislav Kerac, dve epizode, 1980-1981.

Franjo Kluz

Scenario Miodrag Milanović, crtež Jelko Peternelj, dvanaest epizoda, 1980-1982.

Balkan Ekspres

Scenario Gordan Mihić, olovka Branislav Kerac, tuš Branko Plavšić, pet epizoda, 1986-1988.

Pilotski podvizi

Scenario Miodrag Milanović, crtež Stevo Maslek, šest epizoda, Male Novine (1986- 1988) i Strip Star 1989.

Izvori

• Zdravko Zupan, Vek stripa u Srbiji, Kulturni centar — Galerija savremene umetnosti, Pančevo, 2007.
• Slobodan Ivkov. 60 godina stripa u Srbiji, leksikon. Galerija „Likovni susret“, Subotica, 1995. Elektronsko izdanje: „Projekat Rastko“

Vidi još

• Partizanski film