Populari
Populari (lat. Populares, jednina popularis, doslovno „narodni ljudi“ ili „narodnjaci“) je naziv za reformatorsku, odnosno populističku frakciju u Senatu i/li među vodećim političarima Rimske republike od sredine 2. do sredine 1. veka p. n. e. Za nju je bilo karakteristično da je nastojala da se težište vlasti u Republici sa Senata, kojim je dominirala aristokratija, prebaci na rimske skupštine, kojima je dominirao plebs, odnosno običan narod. Populari su, pak, naklonost plebsa nastojali steći kroz agrarnu reformu, ograničavanje korišćenja robova, mere socijalne pomoći za siromašne građane, odnosno proširenje rimskog državljanstva na pojedince i zajednice iz Italije i provincija.
Zbog svega toga se za populare u savremenoj literaturi ponekad koristi i izraz demokrati, a neka tumačenja ih nazivaju prvom socijalističkom političkom strankom u istoriji. Iako su se borili za interese niže i srednje klase, mnogi vođe populara su poticali od rimskog plemstva, odnosno patricija.
Glavni suparnik populara su bili konzervativni optimati, a njihove međusobne borbe, koje se počinju beležiti od 130-ih godina p. n. e. su od doba braće Grah eskalirale u endemsko političko nasilje, pa i građanske ratove. Populari su pod Gajem Marijem 80-ih p. n. e. preuzeli vlast u Rimu, ali je nakon Marijeve smrti sledila krvava optimatska reakcija pod Sulom. Najuspešnijim popularskim vođom se pokazao Julije Cezar, koji je sredinom 40-ih p. n. e. u građanskom ratu skršio optimatski otpor i uspostavio ličnu diktaturu tokom koje je provodio opsežne popularske reforme. Cezarovski režim se održao i nakon njegove smrti zahvaljujući Drugom trijumviratu, ali su uspostavom novog carskog poretka populari kao politička stranka jednostavno prestali postojati.