Rimokatoličko groblje Rabić
Rimokatoličko groblje Rabić je nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine. Zaštićena grobljanska celina nalazi se u Derventi, na severu Republike Srpske i prostire se na površini od 3,92 hektara. Ne postoji tačni podaci o vremenu nastanka groblja ali je poznato da je groblje bilo u funkciji sredinom 19. veka.
| Rimokatoličko groblje Rabić | |
|---|---|
| Opšte informacije | |
| Mesto | Derventa |
| Entitet |  Republika Srpska |
| Država |  Bosna i Hercegovina |
| Koordinate | 44° 57′ 38″ S; 17° 55′ 02″ I / 44.960418° S; 17.917244° I |
  Rimokatoličko groblje Rabić Rimokatoličko groblje Rabić na karti Bosne i Hercegovine | |
| Vrsta spomenika | Nacionalni spomenik |
Lokacija dobra
urediRimokatoličko groblje Rabić nalazi se nadomak magistralnog puta Sarajevo – Brod. Sa severoistočne strane okružuje ga raskrsnica obilaznice oko Dervente. Na jugoistočnoj strani, grobljanske parcele prostiru se do vojnog objekta. Pored katoličkog groblja, nalazilo se jevrejsko groblje koje je razdvajao lokalni put za selo Letimu. Prema pisanim podacima, jevrejsko groblje je nastalo 1884. godine i bilo je u funkciji do 1941. godine, i smatralo se za jedno od najlepših u ovoj opštini. [1] Poslednji tragovi jervrejskog groblja nestali su krajem sedamdesetih godina 20 veka.
Opis dobra
urediNe postoje pouzdani podaci koliko je rimokatoličko groblje u Derventi staro. Prema raspoloživim dokumentima, pouzdano se zna da je groblje bilo u funkciji polovinom 19. veka. [2]. Veruje se da je otvaranje groblja povezano sa naseljavanjem katoličkog stanovništva iz Ljubuškog i Travničkog kraja. Na polovini groblja nalazila se centralna staza sa grobnom kapelom koja danas nije sačuvana. Kapela je bila uzdignuta na betonski plato. Stari spomenici iz 19. veka dominiraju južno od centra groblja. Karakteristični su po svom izgledu. Dostižu visinu do 1 metra i u obliku su stele sa lučnim završetkom. Ukrasi na ovim spomenicima su izrađeni u plitkom reljefu. Na nekim spomenicima, reljefima u formi muških brkova i dveju polulopti označena su muška, odnosno ženska grobna mesta. U severnom delu groblja, mahom se nalaze spomenici iz 20. veka. Na većem delu groblja posađeno je drveće među kojima dominira lipa. Samo noviji deo severnog dela groblja nije pošumljen. Stara stabla i velika količina lišća i rastinja ugrožavaju mnoge spomenike koji su počeli da tonu.
Stepen zaštite
urediRimokatolički župni ured iz Dervente je januara 2003. godine podneo predlog Komisiji za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine da se Rimokatoličko groblje Rabić proglasi za nacionalni spomenik. Krajem godine, komisija je na svom zasedanju donela pozitivnu odluku.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Alagić, Nedžmudin, Derventa između dva svjetska rata, Ured za rješavanje statusnih pitanja izbjeglica općine Derventa-odjeljenje ureda na području Sarajeva, Sarajevo, 2001. str 46-47
- ^ Kajmaković, Radmila, Narodni običaji, Glasnik Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine u Sarajevu, Etnologija, nova serija, sveska XXX/XXXI, Sarajevo, 1978, str 43-88
Spoljašnje veze
uredi- Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. jul 2020)
- Izmjena i dopuna Prostornog plana Republike Srpske do 2025 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. septembar 2017)
