Rimsko utvrđenje (Mansio Municipium)
Rimsko utvrđenje (Mansion Municipium) ili Kalište se nalazilo na blago uzvišenom potezu zvanom Gradac, uz desnu obalu reke Vitovnice, na krajnjem jugozapadnom delu Stiške ravnice.
Na Pojtingerovoj tabli, utvrđenje je zabeleženo kao stanica Municipium, na rimskom putu koji je povezivao Singidunum (Beograd) sa Serdikom (Sofija) i vodio dalje prema Carigradu. Prema ovoj karti bila je udaljena od Viminacijuma 18 rimskih milja (26,6 km), što je poznatom istraživaču Feliksu Kanicu pomoglo da utvrdi tačan položaj lokaliteta na potezu Gradac, gde su otkriveni ostaci delimično očuvanog utvrđenja.
Istraživanja su pokazala da je utvrđenje nastalo krajem I veka nove ere, a najveći procvat je doživelo u III i IV veku. Istraženi su antičko kupatilo - terme i delovi dve nekropole, bedema i puta. Utvrđenje je bilo veličine od 250 h 150 metara, sa bedemima od dva metra debljine, dok su ostali objekti manjih dimenzija. Za njihovo zidanje su korišćeni kamen i u manjem obimu opeka, a kao vezivo krečni malter.[1]
Jugozapadno od utvrđenja postojala je starija nekropola sa pokojnicima koji su spaljivani, dok je na severu otkrivena nekropola gde su skeletno sahranjivani.
Utvrđenje je razoreno krajem IV veka, prilikom najezde Huna, i nakon toga više nije obnavljano. [2]
Izvori uredi
- ^ The World of the Slavs: Studies on the East, West and South Slavs : Civitas, Oppidas, Villas and Archeological Evidence (7th to 11th Centuries AD), Tibor Živković, Dejan Crnčević, Dejan Bulić, Vladeta Petrović, Irena Cvijanović, Bojana Radovanović, 251 s
- ^ [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. mart 2017) RIMSKO UTVRĐENjE KALIŠTE