Salaš Strilić u ataru Sombora
Salaš Strilić u ataru Sombora nalazi se na teritoriji opštine Sombor, u Rančevu, čiji je kućni broj 85, u privatnoj svojini. Salaš Strilić u ataru Sombora utvrđen je za spomenik kulture Republike Srbije 2001. godine.[1][2]
| Salaš Strilić u ataru Sombora | |
|---|---|
 Salaš Strilić u ataru Sombora, ambar na saonicama | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Rančevo |
| Opština | Sombor |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | nepokretno kulturno dobro |
| Vreme nastanka | oko 1830. |
| Tip kulturnog dobra | narodno graditeljtvo |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Vojvodine |
| www | |
Istorijat
urediSalaš Strilić u ataru Sombora jedan je od najstarijih salaša na području Vojvodine. Salaš Strilić kao prvi iz grupe Strilića salaša, sagrađen je pre 1833. godine, kada je salašarska kuća ucrtana na karti Rančeva.
Porodica Strilić
urediStrilić je bunjevačka plemićka porodica iz Bačke, iz Sombora. Poreklom su iz Like. Prezime im je prvi put zabeleženo 1551. godine. Godine 1764. Antun Strilić iz Almaša (danas Bački Aljmaš) zatražio je od somborskog Magistrata da mu se dodeli statut građanina slobodnog i kraljevskog grada Sombora. Tada se u Sombor doseljava porodica Strilić i čija je jedna grana porodice kupila velike površine obradive zemlje i livada u ataru gradske pustare Rančeva, severno od Sombora. Porodica Strilić vremenom se razgranala, a njenih potomaka u Somboru ima i danas.[3]
O salašu
urediSalaš formiraju slobodnostojeće zgrade:[1] -stambena i -pomoćne (košara, volarnica, ambar na saonicama, dva čardaka za kukuruz i đeram)
Zgrade su raspoređene u obliku ćiriličnog slova "P", sa ambarom u središnjem delu prostora i čardacima na opkopu iza kuće. Strilića salaš, starošću i očuvanošću arhitektonskog sadržaja predstavlja vrednu celinu narodnog graditeljstva koji, kao usamljeno privredno stanište odražava stariji model naseobinsko ekonomske organizacije karakterističan za Vojvodinu.[1]
Salaš danas
urediSačaš Strilić kao utvđen za spomenik kulture podleže merama zaštite za svoje očuvanje kao što su očuvanje izvornog izgleda spoljašnje arhitekture i enterijera, očuvanje izvorne namene svih zgrada i površina koje čine salaš – dvorišta, okopa i bašte, zabrana gradnje na pojedinim parcelama i zabrana promene namene pašnjaka oko okućnice.[1]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b v g „Odluka o utvrđivanju salaša Strilić u ataru Sombora za spomenik kulture”. Pravno informacioni sistem Republike Srbije. Pristupljeno 27. 11. 2020.
- ^ „Salaš Strilić u ataru Sombora”. Protego - graditeljsko nasleđe. Pristupljeno 27. 11. 2020.[mrtva veza]
- ^ Stepanović, Milan. „Somborska plemićka porodica Strilić”. Ravnoplov. Pristupljeno 27. 11. 2020.
Spoljašnje veze
uredi- Spisak značajnih nepokretnih kulturnih dobara u Vojvodini Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. jul 2019)
- Rančevo
