Спалити након читања

Spaliti nakon čitanja (engl. Burn After Reading) je američki igrani film iz 2008. godine. Film su režirala braća Itan i Džoel Koen a glavne uloge tumače Džordž Kluni, Franses Makdormand, Džon Malkovič, Bred Pit i Tilda Svinton.

Spaliti nakon čitanja
Filmski poster
Izvorni naslovBurn after reading
Žanrcrni humor[1][2]
RežijaItan Koen
Džoel Koen
ScenarioItan Koen
Džoel Koen
ProducentItan Koen
Džoel Koen
Glavne ulogeDžordž Kluni
Franses Makdormand
Džon Malkovič
Bred Pit
Tilda Svinton
MuzikaKarter Bervel
MontažaItan Koen
Džoel Koen
Producentska
kuća
Focus Features
Working Title Films
Alliance Films
Godina2008.
Trajanje97 minuta
ZemljaSAD/UK
Jezikengleski
Budžet37 miliona američkih dolara[3]
Veb-sajtwww.burnafterreading.com
IMDb veza

Radnja

uredi
 Upozorenje: Slede detalji zapleta ili kompletan opis filma!

Ozborn Koks (Džon Malkovič), analitičar pri Ciji, dobija otkaz zbog alkoholizma na samom početku filma. U isto vrijeme njegova supruga Kejti (Tilda Svinton), doktorka, želi razvod i vara ga sa Harijem Farerom (Džordž Kluni), agentom obezbjeđenja pri Upravi trezora SAD koji je takođe u braku.

Kada Koks počne da snima svoje memoare iz rada u Ciji, Kejtin pravni savjetnik joj savjetuje da iskopira te podatke da bi ga mogla ucjenjivati u slučaju problema u brakorazvodnoj parnici. Kompakt-disk sa podacima, međutim, slučajno biva izgubljen u lokalnoj teretani i pada u ruke dvaju civila — Čeda Feldhajmera (Bred Pit) i Linde Licke (Franses Makdormand). Neupoznati sa situacijom, ali svjesni da su u pitanju osjetljivi podaci, Čed i Linda se nadaju da mogu izvući finansijsku korist od pronađenog diska. Pokušavaju ucjenjivati Koksa preko telefona i u direktnom susretu, ali je ovaj agresivan i ne da im novac. Zbog toga, u bijesu, njih dvoje se odlučuju da prodaju disk u ruskoj ambasadi gdje, međutim, takođe ne bivaju očekivano nagrađeni.

Farer sredinom filma otkriva gledaocima svoje psihičke probleme: seksualno je opterećen i preko interneta se upoznaje sa ženama koje potom vodi u krevet. Tako se upoznaje i sa Lindom Licke sa kojom tokom filma gradi vezu.

U međuvremenu Kejti je izbacila nezaposlenog Ozborna iz stana a uselio se Farer čija supruga je na poslovnom putu. Kejti odlazi na posao a Farer džogira i vraća se u stan Koksovih da se istušira. Tamo u ormaru zatiče Čeda, koji se tu zatekao jer je pokušavao da izvuče još osjetljivih podataka koje bi potom prodao, i slučajno ga ubija pucnjem iz pištolja u čelo. Očajan i usplahiren, Farer postaje nervozan i uskoro raskida sa Kejti da bi odmah potom saznao da ga sve vrijeme prate privatni istražitelji koje je uposlila njegova supruga u svrhu razvoda. U narednoj sceni saznajemo da i ona ima svog ljubavnika.

Šef Čeda i Linde u teretani, bivši sveštenik pravoslavne crkve, koji je potajno zaljubljen u Lindu, odlučuje da joj pomogne da nađe Čeda i izvuče novac od Koksovih podataka, te zbog nje odlazi u stan u kojem je i Čed ubijen, sa istim ciljem - da ukrade tajne podatke. Pijani Ozborn, koji je nešto prije razvalio vrata sjekirom i ušao na silu, ga zatiče kraj računara i, nakon što ga upuca iz pištolja i ovaj počne da bježi, ubija ga udarcima sjekirom na sred ulice. Agenti Cije koji su motrili zgradu priskaču da pomognu žrtvi i pucaju u Ozborna. Šef teretane umire od smrtonosnih rana a Ozborn pada u komu od hitaca iz pištolja.

U epilogu, kada Farer sazna da je momak kojeg je ubio u ormaru zapravo Čed, Lindin drug, u kombinaciji sa privatnim istražiteljima koji su ga pratili, postaje paranoičan i u očaju pokušava bijeg u Venecuelu. Na granici ga hvataju agenti Cije ali odluče da mu to ipak dopuste, jer je bezopasan, a Linda Licke konačno dobija svoj novac kao nadoknadu za ćutanje o svemu što je saznala tokom minulih događaja.

Uloge

uredi
Glumac Uloga
Džon Malkovič Ozborn Koks
Franses Makdormand Linda Licke
Bred Pit Čed Feldhajmer
Džordž Kluni Hari Farer
Tilda Svinton Kejti Koks
Ričard Dženkins Ted Trefon
Elizabet Marvel Sendi Farer
Dejvid Raši agent CIA
Džej Kej Simons Direktor CIA-e
Devin Rumer pratilac
Olek Krupa ataše Kropotkin

Prijem publike

uredi

„Spaliti nakon čitanja“ je, generalno, imao dobar prijem. Na osnovu glasova 147 kritičara na sajtu „Truli paradajzi“ je postigao rezultat od 79% „svježine“. Časopis „Tajms“ mu je dao 4 od 5 zvjezdica i uporedio ga sa filmovima „Podizanje Arizone“ i „Fargo“, istih autora, uz komentar „divljački duhovit ukus za kreativno nasilje i blago rugajuće oko za detalje.“[4] Endru Palver, kritičar za časopis „Gardijan“, nazvao je ovaj film „čvrsto upakovanom, glatko zapletenom špijunskom komedijom koja nije mogla biti u većoj suprotnosti sa prethodnim filmom braće Koen, krvlju natopljenim i mračnim Nema zemlje za starce“.[5]

Tod Makarti, iz časopisa „Varajeti“, dao je vrlo negativnu ocjenu filmu, uz komentar da film „pokušava da spoji seksualnu farsu sa satirom paranoidnog političkog trilera sa iritirajućim i neuspješnim rezultatima“.[6]

Zarada

uredi

Ukupni budžet filma iznosio je 37 miliona američkih dolara[3], a tokom prve nedelje film je zaradio 19,1 miliona dolara u 2651 bioskopa na teritoriji SAD i Kanade. Ukupna zarada na domaćoj teritoriji do 19. novembra 2008. je iznosila 59,9 miliona dolara.[3]

Reference

uredi
  1. ^ Njuzvik: „Posljednja mračna komedija braće Koen“, Pristupljeno 25. 4. 2013.
  2. ^ IMDB - „Žanr: Komadija, kriminal“, Pristupljeno 25. 4. 2013.
  3. ^ a b v boxofficemojo.com: Burn After Reading, Pristupljeno 25. 4. 2013.
  4. ^ Burn After Reading: savagely comic taste for creative violence and a slightly mocking eye for detail.
  5. ^ A tightly wound triumph: a tightly wound, slickly plotted spy comedy that couldn't be in bigger contrast to the Coens' last film, the bloodsoaked, brooding No Country for Old Men.
  6. ^ Burn After Reading: tries to mate sex farce with a satire of a paranoid political thriller, with arch and ungainly results

Spoljašnje veze

uredi